Có nên chờ Nga "sa vào vũng lầy"?
Theo Bloomberg, nói gì thì nói, Tổng thống Nga Vladimir Putin hiểu rằng Mỹ và cộng đồng quốc tế chỉ coi trọng Moscow khi họ không còn lựa chọn nào khác. Đây cũng chính là logic đằng sau việc Nga can thiệp quân sự tại Syria, và điều này bắt buộc Mỹ phải đáp trả.
Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ Barack Obama lại không cho thấy ông muốn làm như vậy. Thay vào đó, ông cáo buộc Nga làm cuộc chiến trở nên tồi tệ hơn, đồng thời cảnh báo Putin rằng can thiệp quân sự tại Syria sẽ khiến Moscow "sa vào vũng lầy".
Dù quan điểm của ông Obama đúng hay sai, thì theo Bloomberg, vào thời điểm hiện tại, có quá nhiều mạng sống cùng những lợi ích quốc gia của Mỹ đang bị đánh đổi trong khi Mỹ chờ đợi và hi vọng Putin sẽ "tự đào hố chôn mình" tại Syria.
Vậy có phương án nào khác cho Mỹ hay không? Theo Bloomberg, Mỹ cần một sự kết hợp giữa các biện pháp chính trị và những động thái quân sự.
Mỹ tự lực cánh sinh
Điều đó đồng nghĩa với việc tạo dựng những khu vực an toàn cho người dân di cư cũng như dân thường tại các khu vực do phe nổi dậy chiếm đóng, bảo vệ họ khỏi mối đe dọa từ quân chính phủ al-Assad cũng như Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).
Hiện nay, khu vực phía nam Syria dọc biên giới Jordan đang được kiểm soát bởi một liên minh với hơn 50 nhóm dân quân sẵn sàng hợp tác với Mỹ và Jordan. Còn ở phía bắc, Thổ Nhĩ Kỳ đã đề xuất thiết lập một khu vực tương tự dọc biên giới của nước này với Syria.
Ngoài ra, theo Bloomberg, Mỹ cần yêu cầu Putin tận dụng tầm ảnh hưởng của mình đối với Assad để chấm dứt các hoạt động đánh bom khu dân cư của phi đội trực thăng chính phủ Syria. Nếu Putin từ chối, Mỹ cần sẵn sàng tự mình làm điều đó.
Bloomberg khẳng định, Mỹ cần phải cho Putin hiểu rằng nếu Nga không kích nhắm vào các khu vực do quân nổi dậy được Mỹ hậu thuẫn chiếm đóng hay các khu vực an toàn, Mỹ sẽ mở rộng mục tiêu không kích sang cả quân chính phủ al-Assad để đáp trả.
"Nếu Nga không kích nhắm vào các khu vực do quân nổi dậy được Mỹ hậu thuẫn chiếm đóng hay các khu vực an toàn, Mỹ sẽ mở rộng mục tiêu không kích sang cả quân chính phủ al-Assad để đáp trả." - Bloomberg
Để làm được điều đó, Mỹ cần đẩy mạnh các động thái quân sự tại Syria, nhưng không nhất thiết phải điều động quân bộ tới nước này, điều mà ông Obama đã nhiều lần khẳng định không nằm trong kế hoạch của mình.
Thay vào đó, Bloomberg cho rằng Mỹ cần tập trung tăng cường sự hiện diện của quân NATO trong khu vực, đặc biệt là dọc biên giới Thổ Nhĩ Kỳ - Syria. Theo họ, điều này không những sẽ góp phần bảo vệ dân thường, mà còn khiến Putin phải nghĩ kĩ trước khi có những "động thái nguy hiểm".
Một trong những "động thái nguy hiểm" nói trên đang xảy ra tại thành phố Aleppo, nơi Bloomberg cáo buộc Nga, cũng như quân chính phủ Syria, Iran, và lực lượng Hezbollah, đang "bắt tay" không kích phe nổi dậy.
Đó là chưa kể mối hiểm họa luôn tiềm tàng từ phiến quân IS. Nếu không được hỗ trợ kịp thời, Bloomberg nhận định Aleppo sẽ sớm thất thủ.
Nếu điều đó xảy ra, dự kiến sẽ có khoảng hơn một triệu người dân phải di cư khỏi khu vực giao chiến. Những người ở lại đa phần là người theo dòng Sunni nên sẽ khó chấp nhận sự điều hành của al-Assad, một tín đồ của dòng Shia.
Hệ quả tất yếu là một bộ phận không nhỏ trong số họ sẽ trở nên cực đoan hơn, và tìm đến IS để đầu quân. Điều này đương nhiên sẽ không giúp ích gì cho tiến trình chấm dứt nội chiến Syria, cũng như ảnh hưởng tiêu cực tới lợi ích quốc gia của Mỹ tại Trung Đông.
Tóm lại, theo Bloomberg, sự hiện diện của Nga tại Syria đã làm tình hình vốn đã rắc rối nay còn trở nên phức tạp hơn nhiều lần. Và nếu Mỹ không có những động thái phù hợp, vấn đề Syria sẽ còn trở nên tồi tệ hơn rất nhiều.
"Về mặt chiến lược, án binh bất động không còn là một lựa chọn đúng đắn vào thời điểm này" - các cây viết chính trị Bloomberg kết luận.
