Không muốn tham chiến tại Syria
Những chiến binh này gia nhập Hezbollah để đánh lại Israel ở Lebanon, nhưng sau hết lần này đến lần khác bị điều động đến tham chiến tại Allepo, Idlib, rồi Latakia, họ đã phải cảm thán với The Daily Beast rằng mình không còn sẵn sàng bỏ mạng trong cuộc nội chiến dai dẳng tại Syria nữa.
Hậu quả của việc từ chối quay lại chiến đấu yểm trợ chính phủ Bashar al-Assad là Hezbollah đã cắt lương quân nhân dự bị cũng như không còn cung cấp các gói hỗ trợ đặc biệt cho gia đình các tay súng này. Đó là chưa kể các hình phạt "kín" khác.
Imad, một chiến binh Hezbollah rời ngũ hiện đang kiếm sống bằng nghề trồng và buôn bán cần sa trái phép, chia sẻ với The Daily Beast rằng anh quyết định không trở lại Syria sau khi đã mất niềm tin vào cuộc chiến này 6 tháng trước.
Trong cuộc trò chuyện với The Daily Beast hồi tháng 4/2015, Imad khi đó còn quyết tâm chiến đấu sát cánh quân chính phủ Syria, phần lớn vì đã nung nấu ý đồ báo thù cho một người họ hàng đã bị các phần tử cực đoan bắt cóc và sát hại tại Lebanon.
Nay, khát vọng báo thù vẫn còn nguyên, song Imad nói rằng anh đã quá mệt mỏi với cuộc chiến tại Syria, và quá mệt mỏi với quân chính phủ Damascus.
"Tôi không muốn quay lại, vì cứ khi nào chúng tôi [Hezbollah] chiếm được một ngôi làng và giao lại cho quân đội Syria, là y nhu rằng ngôi làng ấy lại bị quân nổi dậy tái chiếm" - tay súng này than thở.
Imad quyết định rời chiến trường Syria vào tháng 6/2015, và kể từ đó, Hezbollah không còn trả học phí cho con cái anh, cắt bảo hiểm y tế của cả gia đình anh, và ngưng luôn tiền viện trợ cho các chi phí sinh hoạt.
Dù Imad vẫn cam kết sẽ chiến đấu chống lại Israel hoặc tham chiến sát biên giới với Syria, nhưng tiền lương cho quân nhân dự bị mà đáng ra anh phải được nhận đã bị cắt.
Tay súng này cho biết, Hezbollah đã phải chịu rất nhiều áp lực kể từ hè 2015, khi thương vong của lực lượng này ngày một gia tăng, cùng với đó là mong muốn được hỗ trợ nhiều hơn từ phía chính phủ Syria.
Vì trên danh nghĩa vẫn là một tổ chức dân quân nên Hezbollah không công khai con số thương vong. Tuy nhiên, những đám tang diễn ra tại căn cứ ngoại ô phía nam Beirut cứ tăng dần về số lượng, kèm theo đó là sự bất bình của thân nhân các binh sĩ bị điều động tới Syria.
Imad nói rằng, anh biết ít nhất 60 lính Hezbollah dự bị khác đã chấp nhận bị cắt viện trợ để không phải quay trở lại Syria. Rất nhiều người khác phải miễn cưỡng trở về "vùng đất chết" đơn giản bởi họ không có lựa chọn nào khác về mặt tài chính.
Chia sẻ với The Daily Beast, một tay súng Hezbollah khác mang tên Jaffar kể lại khung cảnh một cuộc chiến không có hồi kết tại Syria, khi bên nào cũng thương vong hàng đống những không ai đạt được mục đích.
Bản thân Jaffar cũng bị thương nặng ở hông sau khi rocket của phe nổi dậy bắn trúng một ngôi nhà tại Damascus, khiến tường sập và đè lên người chiến binh này. Nhưng anh nói mình vẫn còn may chán, vì 3 người đồng đội khác cùng anh canh gác khi đó đã thiệt mạng.
Jaffar bị thương trong lần thứ 15 được điều động tới Syria. Sau lần thứ 14, anh đã nói với cấp trên rằng anh không muốn tham chiến tại Syria nữa, nhưng vẫn được lệnh quay lại đây cho đến khi tìm được người khác thay thế.
"Nếu tôi từ chối quay lại Syria trước khi tìm được ai khác thay thế, tôi sẽ bị điều tra, và điều này sẽ tạo ra những rắc rối chẳng mấy tốt đẹp với Hezbollah" - Jaffar cho biết.
Tay súng này nói rằng anh không muốn chiến đấu trong một cuộc giao tranh không lối thoát.
"Tôi gia nhập [Hezbollah] để đánh Israel, vậy tại sao tôi lại phải chết ở Syria? Cuộc chiến này chẳng đi đến đâu cả, chúng tôi đã mất hàng nghìn binh sĩ" - Jaffar ca thán.
Jaffar cũng đổ lỗi cho quân đôi Syria vì để mất lãnh thổ trước đó Hezbollah đã chiếm được. Bên cạnh đó, anh cho rằng việc Nga can thiệp hỗ trợ Assad cho thấy sự bất lực của Damascus, và biến nội chiến Syria trở thành một cuộc chiến tranh ủy nhiệm giữa các ông lớn.
Giống như Imad, Jaffar cũng mất hết viện trợ từ Hezbollah sau khi anh từ chối quay lại chiến trường Syria. Anh chỉ được cấp tiền điều trị chấn thương hông gặp phải trong lúc tham chiến.
"Điều này khiến tôi cảm thấy mình như thể là lính đánh thuê vậy" - Jaffar chia sẻ. Chiến binh này chỉ ra vấn đề hiện nay của Hezbollah khi thuyết phục binh sĩ tới Syria tham chiến là việc rất nhiều tay súng không ngờ rằng nội chiến tại đây lại có thể dai dẳng đến vậy.
Hezbollah nói gì?
Về phần mình, một tư lệnh Lực lượng Đặc nhiệm Hezbollah giấu tên khẳng định, cấp trên chưa bao giờ ra lệnh cắt viện trợ tài chính cho các chiến binh từ chối tham chiến tại Syria. "Cái 'tầm' của Hezbollah lớn hơn thế" - vị tư lệnh này phát biểu.
Tư lệnh này cũng phủ nhận việc Hezbollah đang chịu áp lực trong việc điều động thêm quân tới Syria, đồng thời từ chối bình luận về thương vong của tổ chức này tại đây.
Trở lại Lebanon, Abu Ahmed, một tay súng Hezbollah khác, đã mang theo cậu con trai của anh tới cuộc phỏng vấn với The Daily Beast. Cậu bé nhút nhát, rụt rè này nói rằng mỗi khi cha phải xa nhà để chiến đấu tại Syria, đêm nào cậu cũng khóc như mưa.
Rốt cục, Abu Ahmed cũng quyết định không quay lại Syria, vì nghĩ cho gia đình, và vì sự thù ghét cuộc chiến không có điểm dừng này.
"Tôi yêu vợ và các con tôi hơn Syria hay Palestine" - chiến binh kì cựu này nói thẳng. Anh gia nhập Hezbollah từ những năm 90 của thế kỉ trước, và nay khi đã ở tuổi ngoài 40, anh thất nghiệp và gia đình cũng không còn được Hezbollah hỗ trợ.
"Họ [Hezbollah] từng tạo công ăn việc làm cho tôi, nhưng giờ thì không. Tôi cảm thấy dường như mình đã mất tất cả" - Abu Ahmed không kìm nổi sự tức giận.
Abu Ahmed nói rằng anh đã giúp đỡ mấy đứa cháu của mình, những người cũng từng tham chiến trong hàng ngũ Hezbollah tại Syria, sang tị nạn tại Đức. Anh khẳng định sớm muộn gì cũng sẽ đưa gia đình sang châu Âu.
Để thuyết phục binh sĩ tới Syria tham chiến, Hezbollah nói với các tay súng rằng sứ mệnh của họ tại Syria là để dập tắt mối đe dọa từ các phần tử cực đoan Sunni, và không cho chúng bén mảng tới quê hương Lebanon.
Khi The Daily Beast nhắc lại quan điểm này của Hezbollah với Abu Ahmed, trong cuộc trò chuyện tại căn nhà chỉ cách nơi 2 phần tử IS đánh bom tự sát khiến 43 người Lebanon thiệt mạng hồi tháng 11 vài kilomet, anh đáp lại cụt lủn.
"Cứ để chúng đến, tôi sắp đi khỏi đây rồi".
*Những cái tên Imad, Jaffar, và Abu Ahmed đều do The Daily Beast đặt. Các tay súng này không muốn để lộ danh phận vì lo ngại sẽ gặp rắc rối với Hezbollah.
