SOHA NEWS
Điều luật 522 ban hành từ năm 1940, quy định việc xử phạt các tội hãm hiếp, quấy rối tình dục, bắt cóc và cưỡng hôn. Tuy nhiên, nếu kẻ cưỡng bức kết hôn với nạn nhân sẽ không phải chịu hình phạt có thể lên tới 7 năm tù lao động khổ sai.
Các thành viên của Ủy ban về hành chính và công lý Nghị viện Lebanon đã nhất trí đệ trình đề nghị hủy bỏ điều luật này hồi tháng 12-2017. Nhưng đến ngày 16-1 vừa qua, điều luật này mới được cơ quan lập pháp nhất trí bãi bỏ sau hàng loạt chiến dịch vận động, tuần hành của các nhóm nữ quyền trên toàn Lebanon.
Tự giải phóng cho toàn thể phụ nữ trong xã hội
Bà Ghida Anani, nhà sáng lập Tổ chức Quyền phụ nữ ABAAD của Lebanon trong bài trả lời phỏng vấn tờ The Times nhấn mạnh việc bãi bỏ điều luật là “bước đầu tiên để thay đổi tập quán và truyền thống”.
Có được thành quả đó, các tổ chức nhân quyền và các nhà hoạt động xã hội Lebanon đã nỗ lực vận động, tuyên truyền bằng nhiều hình thức nhằm tác động tới các nhà lập pháp cũng như giáo dục ý thức tự bảo vệ, tự giải phóng cho toàn thể phụ nữ trong xã hội.
Việc kêu gọi bãi bỏ Điều luật 522 đã được đề cập đến từ lâu, song thực sự trở nên mạnh mẽ thời gian qua. Trên khắp đường phố ở Thủ đô Beirut tràn ngập những băng rôn với hình ảnh một phụ nữ trong chiếc váy cưới rách tả tơi và thấm đẫm máu cùng dòng ghi chú: “Một chiếc váy trắng không thể che đậy tội ác của kẻ cưỡng bức”.
Hồi tháng 12-2016, Tổ chức ABAAD cũng đã tiến hành nhiều cuộc tuần hành rầm rộ ở Thủ đô và một số vùng nông thôn, phản đối cái gọi là “văn hóa hiếp dâm” ở Lebanon. Thời gian đầu, những cuộc tuần hành của họ không được quan tâm.
Trong gần 1 năm qua, ABAAD tiếp tục biểu tình bên ngoài Nghị viện, trong đó phụ nữ mặc những chiếc váy cưới được sơn đỏ giống như máu nhằm lên án điều luật cổ hủ.
Tổ chức còn tiếp xúc các nạn nhân, thuyết phục họ tham gia vào video clip do đạo diễn Danielle Rizkallah phát hành, trong đó dựng lại các tội ác phi nhân tính mà họ phải chịu đựng sau khi bị cưỡng bức rồi kết hôn.
Chính video này đã gây sự chú ý của giới truyền thông trong nước cũng như quốc tế. Tháng 4-2017, khẩu hiệu đã biến thành hành động khi 31 áo cưới cho mỗi ngày trong tháng biểu tượng cho hình ảnh phụ nữ bị lạm dụng hay cưỡng bức kết hôn đã được căng dọc bãi biển nghỉ mát nổi tiếng của Beirut.
Chiến dịch của ABAAD là một phần trong nỗ lực của các tổ chức xã hội ở nhiều quốc gia khu vực Trung Đông, nơi phụ nữ đang đồng loạt đứng lên kêu gọi bãi bỏ điều luật phi lý. Chiến dịch nhằm loại bỏ sự kỳ thị đối với các nạn nhân bị hãm hiếp, giúp họ vượt qua mặc cảm và nâng cao nhận thức bằng việc khẳng định cưỡng dâm là một tội ác.
Chiến dịch cũng gửi thông điệp tới xã hội rằng hôn nhân sau các vụ hiếp dâm là hình thức hợp pháp hóa việc tấn công tình dục đối với phụ nữ.
Cuộc đấu tranh chưa đến hồi kết
Trên thực tế thì những cuộc hôn nhân vì hiếp dâm không chỉ tồn tại duy nhất ở Lebanon. Theo cuộc điều tra do Tổ chức nữ quyền Equality Now của Trung Đông và tư vấn Bắc Phi tiến hành ở 82 quốc gia, thì Philippines cùng là một quốc gia có tỷ lệ hôn nhân kiểu trên khá cao.
Năm 2006, Uruguay mới bãi bỏ điều luật cho phép kẻ hiếp dâm kết hôn với nạn nhân. Tại Pháp, cũng từng tồn tại điều luật trên và đã bị bãi bỏ vào năm 1994. Năm 2017, Nghị viện của Bahrain cũng mới bãi bỏ điều luật này. Nhiều nước như Algeria, Iraq, Kuwait, Libya, Palestine, Syria, một số nước thuộc Mỹ Latin vẫn duy trì điều luật tương tự 522.
Những người ủng hộ nữ quyền cho biết không phải lúc nào, các nạn nhân bị hãm hiếp cũng tin tưởng các cơ quan thực thi pháp luật sẽ giải quyết vụ kiện của họ một cách nghiêm túc. Chính vì vậy họ đã chọn cách thỏa hiệp với kẻ thủ ác nhằm tránh sự kỳ thị của xã hội.
“Do đó, còn rất nhiều “trận đánh” khác. Luật Dân sự - cách phụ nữ được đối xử trong hôn nhân, ly hôn, quyền nuôi con và các khoản tiền cấp dưỡng - là kế hoạch tiếp theo. Nó sẽ không dễ dàng nhưng chúng ta có thể xây dựng trên tất cả các bước nhỏ này”, bà Suad Abu Dayyeh, phụ trách Tổ chức Equality Now tuyên bố.
Mặc dù vẫn còn rất nhiều việc phải làm, quyết định của Lebanon là một bước tiến mạnh mẽ trong khu vực. Còn đối với các nhà hoạt động ABAAD, đây vẫn là một chiến thắng đáng giá.
Link gốc bài viết tại đây