Phần lớn địa bàn Idlib đang thuộc quyền kiểm soát của nhóm khủng bố Hay'et Tahrir al-Sham, còn gọi là Tahrir al-Sham, có tiền thân là Mặt trận al-Nusra - một nhánh của al-Qaeda tại Syria.
Musa Khaled, tư lệnh Quân đoàn số 13 của phe đối lập Quân đội Syria Tự do (FSA) do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn, nói với Al Jazeera: "Thổ Nhĩ Kỳ đã cảnh báo rõ với Tahrir al-Sham, thông qua đại diện các nhóm đối lập vũ trang, bao gồm Faylaq al-Sham, rằng bất kỳ phe nào đối đầu sẽ trở thành mục tiêu tấn công."
Ông Khaled cho biết mặc dù vẫn có các vụ giao tranh ở một số khu vực, song Tahrir al-Sham "hiểu rõ chúng không đủ khả năng quân sự" để chống lại quân đội Thổ Nhĩ Kỳ.
"Thực tế này sẽ buộc chúng phải chấp nhận bất kỳ thỏa thuận nào được áp đặt," Khaled nói.
Một phái đoàn quân sự Thổ Nhĩ Kỳ đã tiến vào Idlib từ cuối ngày 8/10 vừa qua để đánh giá tình hình trên thực địa và sẵn sàng củng cố các "vùng giảm căng thẳng" được lập ra nhờ thỏa thuận của Thổ Nhĩ Kỳ, Iran và Nga tại Astana, Kazakhstan, hôm 15/9.
Mục đích của các khu giảm căng thẳng, bao gồm tại Idlib, là để ngăn chặn giao tranh và bảo vệ dân thường. Tahrir al-Sham không tham gia cuộc đối thoại ở Astana và chống lại việc thực thi vùng giảm căng thẳng.
Theo FSA, Tahrir al-Sham đã nhận được thông báo về sự xuất hiện của phái đoàn Thổ Nhĩ Kỳ tại Idlib. Đơn vị này sẽ tiến tới núi al-Sheikh Barakat, nằm ở phía Tây thành phố Aleppo trên biên giới phía Nam với Thổ Nhĩ Kỳ, và có tầm nhìn bao quát Idlib.
Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ nói trong thông cáo báo chí ngày 9/10: "Các lực lượng vũ trang Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt đầu hoạt động trinh sát vào ngày 8/10 để thiết lập các trạm giám sát, như một phần của chiến dịch đang tiến hành tại tỉnh Idlib."
Theo thỏa thuận ngày 15/9, Ankara đang làm việc với các nhóm đối lập ở Syria trên thực địa, chủ yếu là FSA.
Hisham Eskeif, thành viên văn phòng chính trị của Hamza Division, nhóm đối lập có liên kết với FSA, cho biết đã có "nhận thức tạm thời và nguyên tắc" giữa quân đội Thổ Nhĩ Kỳ với Tahrir al-Sham.
"Người Thổ đang tỏ thái độ rõ ràng. Họ không muốn đổ máu, và họ cố gắng gửi thông điệp đó tới Tahrir al-Sham," Eskeif nói với Al Jazeera.
Ngày 8/10, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan phát biểu trước đảng AK cầm quyền, xác nhận "các nỗ lực ở Idlib đang được tiến hành, với sự hợp tác của FSA, và không có vấn đề gì vào thời điểm này".
Ông Erdogan nhấn mạnh, chiến dịch quan trọng mà quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và FSA tiến hành ở Idlib có sự yểm trợ của không quân Nga, đánh dấu lần đầu tiên Nga-Thổ hợp tác tại Syria và Nga lần đầu hỗ trợ một nhóm đối lập chống chính phủ tổng thống Bashar al-Assad.
Từ tháng 1/2017, Thổ Nhĩ Kỳ cùng Nga và Iran đã khởi động nỗ lực nhằm kết thúc cuộc xung đột kéo dài 6 năm qua tại Syria.
Các nhóm đối lập ở Syria, được hậu thuẫn chủ yếu bởi Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ và một số nước vùng Vịnh, giành được nhiều thắng lợi và địa bàn trong vài năm đầu của cuộc chiến, nhưng tình hình đã xoay chiều khi Nga can thiệp từ tháng 9/2015 để hỗ trợ lực lượng chính quyền Assad.
Không quân Nga tiêu diệt quân IS trên đường tháo chạy tại Aqerbat, Syria ngày 19/8. Nguồn: RT