LTS: Nhân câu hỏi "Việt Nam đã nên mua máy bay tiếp dầu trên không cho Su-30MK2?" đang thu hút rất nhiều bạn đọc bình luận rất rôm rả, nhóm chuyên gia quân sự quyết định cung cấp thêm thông tin về khả năng tiếp dầu của Su-30MK2.
Cấu hình nhiên liệu Su-30MK2 từ nhà sản xuất KNAAPO
Với dung tích các thùng nhiên liệu chứa trong thân theo thiết kế lên tới 12.460 lít dầu TC-1 hay Jet A-1 (tương ứng 9.720 kg nhiên liệu phản lực), máy bay tiêm kích Su-30MK2 có thể hoạt động liên tục trên không tối đa tới 4,5 giờ mà không cần tiếp dầu.
Tuy nhiên những con số trên chỉ có trong điều kiện vận hành lý tưởng. Còn trong thực tế, khả năng mang theo nhiên liệu và do đó là thời gian duy trì trên không của Su-30MK2 thấp hơn do còn chịu tác động của rất nhiều yếu tố.
Những yếu tố này bao gồm cơ số vũ khí mang theo tuỳ tính chất nhiệm vụ xuất kích, điều kiện hạ tầng và đặc điểm khí hậu của sân bay xuất kích, tình hình địch ta trên địa bàn tác chiến, phương án đường bay tiếp cận và thoát ly trận địa, v.v.
Ví dụ khi thực hiện nhiệm vụ trực ban phòng không tại sân bay hoặc trên không, mỗi máy bay tiêm kích Su-30MK2 được trang bị cơ số vũ khí phòng không và được nạp 6.750 lít dầu (5.270 kg nhiên liệu phản lực).
Vũ khí có thể gồm: 2 đạn tên lửa R-27ER1 (hoặc RVV-AE/AA-12 Adder theo định danh của NATO; 2 đạn tên lửa R-73E và 150 viên đạn pháo 30 mm cho khẩu pháo đối không GSh-301).
Nạp dầu cho Su-30MK2 tại Đoàn Không quân Yên Thế. Ảnh: Quân đội nhân dân Online.
Với cơ số vũ khí và nhiên liệu như vừa nêu, mỗi chuyến xuất kích của Su-30MK2 có thể duy trì thời gian trên không tối đa trong 2,5 giờ và quãng đường bay tối đa cả đi lẫn về là 3.000 km.
Nếu có tiêu thụ các đạn tên lửa đối không trong khi thực hiện nhiệm vụ này thì thời gian và quãng đường bay của Su-30MK2 có thể được kéo dài thêm một chút.
Ngược lại, khi Su-30MK2 phải thao tác cơ động nhiều, hoặc thay đổi độ cao, hoặc bay thấp thì lượng dầu bị hao nhanh hơn và đương nhiên, quãng đường bay sẽ ngắn đi.
Thiết bị nhận tiếp dầu trên không của Su-30MK2
Được phát triển từ phiên bản máy bay tiêm kích phòng không tầm xa Su-27PU, máy bay tiêm kích Su-30MK2 có thể thực hiện các nhiệm vụ chiến đấu có thời gian kéo dài nhờ hệ thống tiếp nhận dầu trên không.
Mỗi lần nhận tiếp dầu trên không, máy bay tiêm kích Su-30MK2 sẽ được tiếp thêm 2.000 lít dầu và tăng quãng đường bay thêm 2.200 km.
Theo tài liệu khai thác của nhà sản xuất KNAAPO thuộc Tập đoàn Sukhoi, máy bay Su-30MK2 không hạn chế số lần được tiếp dầu trên không và có thể ở trên không bao nhiêu lâu chủ yếu phụ thuộc vào sức bền của phi công.
Đầu cần nhận tiếp dầu trên không loại GPT-1 của Su-30MK2. Ảnh: Công ty Zvezda NPP Nga.
Thực tế qua những lần diễn tập điều động phòng không không quân đường dài của Quân chủng Không quân Nga trước đây, máy bay tiêm kích Su-30 đã thực hiện các chuyến bay liên tục kéo dài tới 9 giờ vượt hơn 8.000 km nhờ nhận tiếp dầu trên không nhiều lần.
Tuy nhiên để đảm bảo điều kiện khai thác tối ưu theo tuổi thọ thiết kế đối với máy bay động cơ, nhà sản xuất giới hạn thời gian trực ban chiến đấu trên không của Su-30MK2 là 10 giờ bay liên tục.
Thiết bị nhận tiếp dầu trên không của máy bay tiêm kích Su-30MK2 là loại GPT-1, có thể tiếp nhận lưu lượng 1.100 lít dầu/phút, với áp lực bơm từ hệ thống là 3,5 kg/cm2.
Các máy bay tiêm kích Su-30MK2 sau này có thể được trang bị cần nhận tiếp dầu loại GPT-2E tương tự như loại trên Su-30MKI.
Biên đội Su-30MK2 của Không quân Venezuela thực hành nhận tiếp dầu trên không. Ảnh: Ivan P.Nesbit/Airliners.net.
Đây là loại cần nhận tiếp dầu tiêu chuẩn hóa với lưu lượng tiếp nhận dầu lên tới 2.500 lít/phút và tương thích được với các chụp tiếp dầu chuẩn NATO.
Khi nhận tiếp dầu trên không, phi công nhấn nút trong buồng lái để nâng cần nhận tiếp dầu và điều khiển Su-30MK2 tiếp cận chụp đầu ống cấp dầu của máy bay tiếp dầu theo tín hiệu đèn báo xanh-vàng-đỏ phía sau của thùng chứa máy cấp dầu.
Khi đầu cần (nón) nhận tiếp dầu của Su-30MK2 tra được vào chụp đầu ống cấp dầu của máy bay tiếp dầu, hệ thống tiếp dầu tự động kết nối và mô tơ khí nén tự động bơm dầu vào thùng nhiên liệu của Su-30MK2.
Mỗi lần nhận tiếp dầu trên không của Su-30MK2 kéo dài từ 1 tới 2 phút kể từ khi kết nối nón nhận tiếp dầu của Su-30MK2 với chụp đầu ống cấp dầu của máy bay tiếp dầu.