Shinano của Hải quân Đế quốc Nhật Bản là một tàu sân bay cỡ lớn được hạ thủy ngày 4/5/1940 và bắt đầu hoạt động ngày 19/11/1944, tên Shinano được đặt theo địa danh là một tỉnh cũ của Nhật Bản.
Tàu sân bay Shinano trong quá trình chạy thử nghiệm trên biển
Tàu sân bay Shinano có lượng giãn nước tiêu chuẩn 68.059 tấn và 71.890 đầy tải; dài 265,8 m; rộng 36,3 m; mớn nước 10,3 m. Tàu được trang bị 12 nồi hơi ống nước, 4 tua bin hơi nước 4 trục có tổng công suất 150.000 shp (110.000 kW), cho phép chạy với tốc độ tối đa 27 hải lý/h (50 km/h); tầm hoạt động 10.000 hải lý (19.000 km) khi chạy với tốc độ 18 hải lý/h (33 hải lý/h); thủy thủ đoàn 2.400 người.
Vũ khí trang bị của Shinano gồm 47 máy bay chiến đấu; 8 pháo nòng đôi đa năng 127 mm Type 89; 35 pháo phòng không 3 nòng Type 96 25 mm; 12 cụm 28 ống phóng rocket phòng không 120 mm; được bọc giáp dày 160 - 400 mm có thể chống chọi được bom nặng tới 500 kg.
Tàu sân bay Shinano trong biên đội hải quân Nhật
Thời điểm năm 1944, Mỹ đã bắt đầu các chiến dịch ném bom quy mô lớn xuống Nhật Bản, do khi đó tàu sân bay Shinano đang ở tại cảng Yokosuka trong tình trạng chưa có vũ khí, chưa có máy bay, do vậy Tư lệnh Hạm đội liên hợp Hải quân Nhật Bản đã lệnh cho Toshio Abe, chỉ huy tàu Shinano đưa tàu trở lại phía Tây Sedonaikai, tới cảng Kure để hoàn thiện nốt.
Vào ngày 28/11/1944, Shinano khởi hành đi Kure để được trang bị bổ sung và được hộ tống bởi 3 tàu khu trục. Shinano mới đi ra biển được vài giờ thì bị chiếc USS Archerfish, một tàu ngầm thuộc lớp Balao dưới sự chỉ huy của Thuyền trưởng Joseph F. Enright, đang tuần tra tự do với mục đích tìm kiếm phi công một chiếc B-29 vừa bị bắn rơi phát hiện.
Tàu ngầm USS Archerfish thời điểm tháng 6/1945
Thực tế mặc dù tàu sân bay Shinano có tốc độ lớn hơn tàu ngầm và lại còn được hộ tống bởi biên đội tàu khu trục hùng mạnh, hoàn toàn đủ sức tiêu diệt USS Archerfish ngay lập tức. Tuy nhiên Thuyền trưởng Abe lại cho rằng đây là chiếc chỉ huy trong một nhóm tàu ngầm Mỹ đang bày thế trận. Với hành động mang bản chất thận trọng và tự vệ vì mục đích đưa tàu Shinano đến cảng Kure an toàn, Abe đã chọn phương án lẩn tránh một nhóm tàu ngầm không có thật.
Tâm trạng của Abe càng trở nên bất an sau khi ông được biết vòng bi của một trong các trục chính bị quá nóng khiến phải giảm tốc độ tối đa xuống còn 18 hải lý/h (33 km/h), một tốc độ gần bằng đa số các tàu ngầm Mỹ. Trong sự hấp tấp tìm cách tránh tốp tàu ngầm giả định, sự di chuyển ngoằn ngoèo đã khiến cho Shinano lọt vào đúng hướng ngắm của USS Archerfish vài giờ sau đó.
Lúc 3h17', Archerfish bắn ra 6 quả ngư lôi, 4 quả chạy nông gần mặt nước đã đánh trúng vào khoảng giữa đai giáp chống ngư lôi và chỗ mớn nước. Cho dù sau đó con tàu vẫn tiếp tục di chuyển theo hành trình nhưng nó bị mất động năng vào khoảng 6h00'. Thủy thủ đoàn đã không thể ngăn chặn được sự ngập nước trong các khoang tàu và Shinano chìm vào lúc 11h00' ngày 29/11/1944 ở tọa độ 32°0′B 137°0′Đ. Có khoảng 1.400 trên tổng số 2.500 thủy thủ đã thiệt mạng, trong đó có cả Thuyền trưởng Abe.
Sơ đồ các vị trí tàu Shinano bị trúng ngư lôi: Màu đỏ là những khoang bị ngập nước ngay lập tức, màu cam là những khoang bị ngập từ từ và màu vàng là khoang được cố tình làm ngập với mục đích duy trì sự cân bằng của con tàu.
Tình báo Hải quân Mỹ khi đó không biết đến sự hiện hữu của chiếc Shinano khi nó rời cảng, nhưng đã từng dự đoán rằng có một chiếc thiết giáp hạm thứ 3 thuộc lớp Yamato. USS Archerfish ban đầu được ghi công đã đánh chìm một tàu sân bay 28.000 tấn. Mãi đến sau khi chiến tranh kết thúc, người Mỹ mới khám phá ra rằng họ đã hạ được một con "thủy quái" 72.000 tấn.
Các phân tích sau chiến tranh của phái đoàn Kỹ thuật Hải quân Mỹ tại Nhật Bản cho thấy Shinano có những sai sót thiết kế nghiêm trọng. Đặc biệt là mối liên kết giữa lớp vỏ giáp chống đạn pháo trên thân và đai giáp chống ngư lôi của phần thân dưới mặt nước được thiết kế rất kém; tất cả các quả ngư lôi bắn ra từ chiếc Archefish đều phát nổ dọc theo chỗ nối này. Thêm vào đó, lực nổ của các quả ngư lôi làm bật các thanh dầm hình chữ H trong một buồng nồi hơi, khiến nó đâm thủng một lỗ lớn giữa hai buồng nồi hơi. Ngoài ra, thiếu sót trong việc thử nghiệm độ kín nước cũng đóng một vai trò quan trọng, những người sống sót cho biết họ nhìn thấy đinh tán giữa các mối nối bị bật ra khiến nước tràn qua.
Với khoảng thời gian ngắn kỷ lục chỉ có 10 ngày sau khi đi vào hoạt động đã bị tiêu diệt, Shinano chính là siêu tàu sân bay đoản mệnh nhất thế giới, đồng thời đây cũng là chiến hạm lớn nhất trong lịch sử chiến tranh đã từng bị đánh chìm.
