Pháo binh là hỏa lực mặt đất cơ bản của hầu hết quân đội các quốc gia trên thế giới, mặc dù hiện nay các loại tên lửa chiến trường đang lên ngôi nhưng vai trò của pháo mặt đất vẫn là không thể thay thế.
Theo thống kê của trang mạng Global Firepower, hiện Quân đội Nhân dân Việt Nam đang có trong biên chế 2.200 khẩu pháo xe kéo các loại, đứng vị trí thứ 8 trên thế giới, thứ 6 châu Á và dẫn đầu Đông Nam Á.
Pháo nòng dài M46 cỡ 130 mm của Việt Nam khai hỏa trong một cuộc tập trận
Trong bảng xếp hạng, các quốc gia đứng trên Việt Nam theo thứ tự lần lượt là: Ấn Độ: 7.414 khẩu, Trung Quốc: 6.246 khẩu, Hàn Quốc: 5.374 khẩu, Nga: 4.625 khẩu, Triều Tiên: 4.300 khẩu, Pakistan: 3.278 khẩu và Ai Cập: 2.360 khẩu.
Hai quốc gia còn lại trong top 10 là: Syria: 2.150 khẩu và Iran: 2.078 khẩu. Đứng thứ hai trong khối Đông Nam Á - thứ 14 thế giới là Myanmar: 884 khẩu; một cường quốc quân sự khác của khu vực là Thái Lan có 695 khẩu, đứng vị trí 21.
Điều đáng nói là siêu cường quân sự số 1 thế giới hiện nay, Quân đội Mỹ chỉ đang duy trì 1.299 khẩu pháo xe kéo, xếp hạng 12 thế giới.
Pháo chống tăng nòng dài D44 cỡ 85 mm của Việt Nam
Việc Việt Nam sở hữu số lượng pháo mặt đất khổng lồ như trên có thể lý giải do lục quân được chú trọng đầu tư, nhằm đáp ứng yêu cầu tác chiến của hàng thập kỷ chiến tranh bảo vệ tổ quốc.
Sau khi đất nước thống nhất, Quân đội Nhân dân Việt Nam còn thu được một lượng lớn pháo chiến lợi phẩm từ Quân đội Việt Nam Cộng Hòa, bổ sung thêm vào kho súng - pháo do các nước anh em viện trợ, vốn đã rất dồi dào.
Thậm chí với truyền thống tiết kiệm, giữ tốt dùng bền của mình, Việt Nam vẫn còn sử dụng hoặc niêm cất bảo quản nhiều chủng loại mà thế giới đã cho nghỉ hưu từ lâu, ví dụ như pháo chống tăng ZIS-2 cỡ 57 mm hay pháo mặt đất ZIS-3 cỡ 76,2 mm...
Trong khi đó các cường quốc quân sự như Mỹ đề cao cơ giới hóa, họ đã chuyển bớt vai trò pháo binh cho Không quân hoặc các loại tên lửa chiến thuật, gần như chỉ sử dụng trọng pháo công nghệ cao như M777 để yểm trợ hỏa lực cho bộ binh.
Do vậy nếu tính về số lượng thì Việt Nam có ưu thế trước Mỹ cũng như một vài quốc gia khác xếp ngay sau, nhưng xét đến yếu tố chất lượng thì chúng ta vẫn cần được hiện đại hóa gấp rút để đáp ứng tốt hơn yêu cầu của chiến tranh hiện đại.
Ngoài ra, Global Firepower còn thống kê cả số lượng pháo tự hành (SPG) và pháo phản lực phóng loạt (MLRS).
Theo đó, Việt Nam đang có 1.100 hệ thống pháo phản lực phóng loạt, đứng thứ 7 thế giới, thứ 4 châu Á. Số lượng pháo tự hành của Việt Nam là 524 khẩu, đứng thứ 13 thế giới nhưng vẫn vững chắc ở ngôi vị số 1 Đông Nam Á.
So sánh với Mỹ, nước này đang có 1.331 tổ hợp MLRS, xếp ngay trên Việt Nam và 1.934 hệ thống SPG, đứng thứ 4 thế giới.
