Quân đội Thái Lan trong tổ chức có các đơn vị quân cảnh đặc biệt, như lực lượng quân cảnh vận tải đường không, lực lượng quân cảnh đường biên giới, tiểu đoàn cảnh vệ hoàng gia và lực lượng đặc nhiệm, trong biên chế tổ chức có Bộ tư lệnh tác chiến đặc biệt.
Quân số của Lực lượng đặc nhiệm Thái Lan có khoảng 3000 thuộc biên chế của Bộ tư lệnh chiến dịch đặc biệt, trực thuộc Bộ tư lệnh tối cao Thái Lan tại Băng Cốc. Lực lượng có các đơn vị như Tiểu đoàn trinh sát đặc nhiệm LTĐB, tiểu đoàn Tâm lý chiến, trung đội tình báo chiến lược, phân đội đặc nhiệm "Tiger" và các đơn vị đặc nhiệm Hải quân, các đơn vị đặc nhiệm chống khủng bố của không quân. Trong số đó, nổi bật là các lực lượng đặc nhiệm của Hải quân hoàng gia Thái Lan.
Ngày 17/04/2012 kỷ niệm 57 năm ngày thành lập phân đội đặc nhiệm Hải quân đầu tiên của Thái Lan. Lực lượng đặc nhiệm Hải quân dưới quyền chỉ huy của Bộ tư lệnh tác chiến đặc biệt bao gồm có đại đội đặc nhiệm thuộc tiểu đoàn trinh sát Lính thủy đánh bộ (LTĐB) Thái Lan và các đội biệt kích SEALs Hải quân Hoàng gia Thái Lan.
Lực lượng trinh sát LTĐB Hải quân Thái Lan
Năm 1965 quân đoàn LTĐB Hoàng gia Thái Lan (Royal Thai Marine Corps — RTMC) thành lập đại đội trinh sát đặc nhiệm hải quân. Biệt đội được thành lập nhằm mục đích tiến hành các hoạt động trinh sát trên đất liền và thực hiện các chiến dịch đổ bộ trinh sát từ hướng biển, tiến hành các hoạt động trinh sát vùng nước ven bờ, phát hiện các khu vực chướng ngại vật, các trận địa mìn - thủy lôi do kẻ thù thực hiện nhằm ngăn chặn các cuộc đổ bổ của lính thủy đánh bộ.
Một nhiệm vụ quan trọng của lực lượng trinh sát đặc nhiệm là tiến hành các trận đánh trinh sát tấn công hỏa lực phục vụ cho mục đích chiến dịch của LTĐB. Trong nhiều năm liên tục thay đổi cơ cấu tổ chức, đến tháng 11/1978, đại đội trinh sát LTĐB phát triển thành tiểu đoàn. Mô hình cơ cấu tổ chức đó được giữ đến ngày nay.
Từ năm 1989, do tình hình căng thẳng trên biên giới với Cam phu chia, lực lượng LTĐB được triển khai dọc biên giới và đại đội trinh sát đặc nhiệm trực thuộc các đơn vị này, cũng tiến hành các hoạt động trinh sát và các nhiệm vụ đặc biệt.
Tiểu đoàn trinh sát LTĐB trong giai đoạn hiện nay đóng quân tại căn cứ hải quân Sattahip. Đơn vị bao gồm có đại đội tham mưu tác chiến và một trung đội sử dụng chó nghiệp vụ, đại đội đặc nhiệm người nhái, quân số hoàn toàn là những thợ lặn người nhái Hải quân, hai đại đội cơ giới được trang bị các xe trinh sát cơ giới bánh hơi.
Trong biên chế của tiểu đoàn có những đơn vị đặc nhiệm chống khủng bố. Các đại đội trinh sát TAB có thể được bàn giao trực thuộc các trung đoàn TAB theo yêu cầu nhiệm vụ.
Những người được lựa chọn vào các đơn vị trinh sát hải quân là những quân nhân tốt nhất, dày dạn kinh nghiệm của lực lượng lính thủy đánh bộ Thái Lan. Họ phải vượt qua một chương trình huấn luyện trinh sát đặc nhiệm hải quân tại Trung tâm chiến tranh đặc biệt ở Sattahip.
Chương trình bao gồm các nội dung; tuần thám trên biển, tiến hành các chiến dịch đổ bộ, nghiên cứu khảo sát thủy văn môi trường, chiến thuật đặc nhiệm khi tiến hành các hoạt động tác chiến trên đất liền.
Sau khi kết thúc khóa huấn luyện, các học viên chuyển tiếp sang học chương trình huấn luyện đổ bộ đường không tại trường huấn luyện nhảy dù. Các trinh sát viên tương lại của LTĐB phải tiến hành 8 lần thực hành nhảy dù (trong đó có nhảy dù ban đêm và 2 lần nhảy dù xuống nước) cho đến khi họ nhận được biểu trưng lực lượng hải quân dù.
Những người được lựa chọn vào tiểu đoàn trinh sát LTĐB sau đó tiếp tục được huấn luyện sâu về nhảy dù mở chậm HALO, nhảy dù từ trên cao mở nhanh có điểm hạ cánh (HAHO). Số còn lại sẽ được chuyển qua huấn luyện tiến hành các chiến dịch chống khủng bố.
Trong biên chế của đại đội tham mưu tác chiến có trung đội sử dụng chó nghiệp vụ, chó nghiệp vụ được coi như là thành viên trinh sát của đơn vị khi tiến hành các hoạt động chiến đấu. Chó nghiệp vụ cũng phải trải qua trường huấn luyện nhảy dù, chúng được huấn luyện cùng với người hướng đạo trong một cái yếm đai (ba lô) mà người hướng đạo đeo trên mình.
Trong tình hình căng thẳng xung đột trên biên giới. Tiểu đoàn trinh sát LTĐB thường xuyên tiến hành các đợt tập trận chung với lực lượng trinh sát LTĐB Mỹ dọc các tuyến hành lang biên giới với Cam phu chia.
Đại đội đặc nhiệm người nhái
Đại đội đặc nhiệm người nhái của tiểu đoàn trinh sát LTĐB Thái Lan được coi là lực lượng ưu tú nhất trong số các đơn vị thuộc Bộ tư lệnh tác chiến đặc biệt, do đơn vị là lực lượng đầu tiên tiến hành các hoạt động trinh sát và tiến công địch trên mặt nước cũng như dưới mặt nước.
Trong điều kiện thời bình, đại đội đặc nhiệm người nhái thực hiện phần lớn các nhiệm vụ chống khủng bố. Đơn vị huấn luyện thường xuyên theo chương trình huấn luyện biệt kích của quân đoàn LTĐB Mỹ. Quân nhân trong đại đội đặc nhiệm người nhái có trình độ nhảy dù – đổ bộ đường không và trình độ thợ lặn hạng nhẹ.
Trong giai đoạn hiện nay các hoạt động của đơn vị chủ yếu diễn ra trên các dòng sông và cửa biển. Đơn vị được trang bị vũ khí khí tài của quân đội Mỹ và huấn luyện thường xuyên cùng với các lực lượng đặc nhiệm Hải quân Mỹ.
Các đơn vị SEALs của Hải quân hoàng gia Thái Lan
Năm 1984 Lực lượng vũ trang Thái Lan đã thành lập Bộ tư lệnh tác chiến đặc biệt. Ngày 18/03/1991 Bộ tư lệnh Hải quân Thái Lan phê chuẩn lực lượng tác chiến đặc biệt hải quân thành một binh chủng riêng biệt, bao gồm có Bộ tư lệnh lực lượng, 3 đơn vị tác chiến đặc biệt, trung tâm huấn luyện và các đơn vị bảo đảm.
Lực lượng tác chiến đặc biệt Hải quân nằm dưới quyền chỉ huy của Bộ tư lệnh lực lượng tác chiến đặc biệt Thái Lan. Từ năm 2008 nhằm tăng cường số lượng các đơn vị tác chiến đặc biệt cũng như tăng cường khả năng chiến đấu của các đơn vị SEALs Hải quân Thái Lan, Binh chủng đặc nhiệm trở thành Bộ tư lệnh tác chiến đặc biệt Hải quân Hoàng gia Thái lan. Quân số của Lực lượng có khoảng 400 người, hình thành hai đoàn SEALs và một đơn vị tác chiến bí mật của Hải quân Hoàng gia.
Mỗi đoàn SEALs có 144 quân nhân và được chia thành 4 trung đội. Chỉ huy trưởng của đoàn SEAL là trung tá hải quân (hạm trưởng hạng 2).
Các đoàn đều có thao trường huấn luyện thường xuyên riêng. Sở chỉ huy, tham mưu tác chiến của các Đoàn SEALs đặt ở phía ngoài. Trên thao trường, các quân nhân SEAL thường xuyên huấn luyện nâng cao kỹ năng chiến đấu được xây dựng các tổ hợp mục tiêu, phục vụ cho huấn luyện cận chiến trong thành phố và trong các khu nhà (CQB — CLOSE QUARTER BUILDING).
Tuyển chọn và huấn luyện các quân nhân SEALs
Các quân nhân của SEALs là những người tình nguyện đến từ các đơn vị của lực lượng hải quân. Sau khóa huấn luyện tuyển chọn khoảng 6-7 tháng, người dự tuyển được nhận vào biên chế của SEALs và được huấn luyện tại Trung tâm huấn luyện tác chiến đặc biệt trên biển ở Sattahip.
Vượt qua được khóa huấn luyện tuyển chọn chỉ khoảng 30% những người tình nguyện. Hải quân Thái Lan ai cũng biết “Tuần địa ngục” mà các đặc nhiệm hải quân phải vượt qua trong tuyển chọn. Vượt qua “Tuần địa ngục” có thể coi là superman.
Đơn vị trong quá trình huấn luyện có được nhiều kỹ năng chiến đấu khác nhau và có được một khối lượng kiến thức rất lớn. Các quân nhân thành thạo võ thuật, có chiến thuật tuần thám theo tổ, tiến hành các hoạt động chiến đấu trong rừng rậm, chiến đấu trên các xuồng cao tốc tấn công các mục tiêu trên mặt nước và khu vực ven bờ.
Thực hiện các nhiệm vụ phá hoại dưới nước và tấn công đánh chiếm các tàu, tác chiến người nhái, thực hiện các nhiệm vụ chống khủng bố và hải tặc, trinh sát thu thập thông tin, nhảy dù và đổ bộ đường không vào mục tiêu, thực hiện các nhiệm vụ phá nổ và phá hủy các trận địa mìn, thủy lôi, hàng rào vật cản chống đổ bộ cũng như các nhiệm vụ khác phục vụ cho lực lượng Hải quân Hoàng gia và lực lượng Hải quân nói chung.
Chương trình huấn luyện kéo dài khoảng 31 tuần. Tuần thứ 10 “Tuần địa ngục” là tuần khó khăn nhất, các học viên phải chịu đựng các tải trọng về thể chất rất nặng nề và liên tục 120 giờ không được ngủ. Sau “Tuần địa ngục” 50% các học viên bị loại do không thể chịu nổi.
Tuần huấn luyện thứ 15 được coi là tuần lễ nguy hiểm nhất của chương trình huấn luyện, các học viên phải lặn xuống 30 m độ sâu không có thiết bị thở. Khi nổi lên mặt nước, họ phải giữ hơi thở đến 1 phút, thở ra trong lúc này đồng nghĩa với cái chết do phổi bị rách bởi áp lực. Đây cũng là chương trình huấn luyện đặc nhiệm nước duy nhất trong khối quân đội các nước Đông Nam Á.
Đến cuối tuần thứ 15, 40 người trong số 78 học viên bị loại do bị tổn thương hoặc kiệt sức. Chấn thương ở tai và phổi là những chấn thương thông thường, có một số trường hợp bị chết và rất nhiều trường hợp bị thương. Vượt qua tuần này, các học viên có thể tiếp tục được huấn luyện về kỹ năng và kiến thức, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong các đơn vị SEALs.
Hàng năm, lực lượng SEALs Thái Lan có năm lần huấn luyện cùng với các chiến binh SEALs của Hải quân Mỹ. Ngoài nhiệm vụ huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu, lực lượng SEALs Thái Lan còn tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường dọc tiểu vùng sông Mê Công, tham gia các hoạt động nghiên cứu khoa học, cứu hộ cứu nạn trên biển và trục vớt tàu đắm. Bảo vệ các quần thể thiên nhiên, sinh vật biển trên vùng nước thuộc chủ quyền Thái Lan.
Lực lượng đặc nhiệm SEALs Thái Lan hiện nay
Nhằm tăng cường năng lực tác chiến của các đơn vị SEALs Thái Lan hàng năm tham gia các cuộc diễn tập “Hổ mang vàng” Cobra Gold cùng với các lực lượng Hải quân Mỹ và các phân đội thuộc lực lượng đổ bộ đường không số 1. Các binh sĩ Thái Lan cũng tham gia các chương trình huấn luyện rà phá thủy lôi và vật cản (ADVANCED CLEARANCE DIVING) ở Úc.
Các chương trình huấn luyện đã nâng cao trình độ kỹ chiến thuật của các SEALs Thái Lan trong các hoạt động tác chiến hiện đại dưới biển và công tác đảm bảo an toàn khi rà phá thủy lôi, mìn ở vùng nước ven bờ.
Sự phát triển và lan rộng làn sóng khủng bố của các lực lượng Hồi giáo cực đoan cũng như sự phát triển của hải tặc đã làm cho các hình thái chiến thuật của đặc nhiệm SEALs Thái Lan có những thay đổi, các đơn vị đặc nhiệm hải quân của Thái Lan luôn nằm trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu chống khủng bố.
Để thực hiện các nhiệm vụ mới, các đơn vị đặc nhiệm Hải quân Thái đã tăng cường huấn luyện theo mô hình các lực lượng chống khủng bố nổi tiếng trên thế giới như lực lượng GSG-9 của Đức và Crisis Response Team của Mỹ.
Hiện nay, đặc nhiệm Hải quân hoàng gia Thái Lan còn tham gia các chiến dịch chống ma túy ở vùng biển Andaman, các trinh sát đặc nhiệm hải quân tiến hành các hoạt động thu thập thông tin về các nhóm buôn lậu vận chuyển ma túy đường sông và đường biển, các khu vực tập trung và hỗ trợ bao vây truy quét nhiều tổ chức ma túy lớn.
Là đồng minh thân cận của NATO, các đơn vị SEALs của Thái Lan được biên chế các loại vũ khí hiện đại của Mỹ và Đức như tiểu liên 5,56 x 45 mm G36 KV Heckler & Koch, súng ngắn tiểu liên UMP9, MP5 SD, MP5 K, súng trung liên hạng nặng và hạng nhẹ HK23 E, 7,62 x 51 mm chuẩn đạn NATO, các loại súng bắn tỉa bán tự động PSG-1 và MSG 90 của hãng Heckler & Koch, tiểu liên các bin Colt M4 Carbine chuẩn 5,56 x 45 mm NATO Bushmaster M4 A3 SOPMOD, súng trường tấn công SIG 516 hãng SIG Sauer của Thụy Sĩ sử dụng đạn NАТО 5,56 x 45 mm.
Các tổ đội bắn tỉa sử dụng súng trường bán tự động SR25 của hãng Knight’s Armament Company, Mỹ, súng bắn tỉa hạng nặng 12.7×99 mm Barrett M82 và Barrett M95 của Mỹ. Ngoài ra, các đơn vị còn được biên chế các phương tiện cơ động đường biển, sông và đường không hiện đại như các máy bay trực thăng và các xuồng cao tốc tương tự như các phương tiện của đặc nhiệm hải quân Mỹ.
Lực lượng đặc nhiệm chống khủng bố và bảo vệ yếu nhân
Ngoài những lực lượng đặc nhiệm đã nêu, Thái Lan còn có các đơn vị chuyên biệt chống khủng bố, một trong những lực lượng đó là tiểu đoàn cận vệ Hoàng gia chống khủng bố số 4. Từ năm 1980 tiểu đoàn cận vệ có nhiệm vụ quan trọng, bảo vệ các yếu nhân và tiến hành các hoạt động chống khủng bố, nhiệm vụ trực tiếp được giao từ chính phủ.
Đơn vị có khoảng 130 quân nhân, hai sĩ quan cao cấp chỉ huy và 6 phân đội tác chiến, mỗi phân đội có 23 quân nhân đặc nhiệm. Phân đội được chia thành các tổ, có 4 tổ công kích chủ lực và 2 tổ bắn tỉa.
Đơn vị chống khủng bố thứ 2 là đại đội biệt kích chống khủng bố của không đoàn tác chiến đặc biệt lực lượng Không quân Thái Lan. Đại đội chống khủng bố đường không có 100 binh sĩ và sĩ quan, được thành lập vào cuối những năm 1970 với nhiệm vụ chống khủng bố đường không, giải phóng con tin bị khủng bố đường không bắt giữ trên các máy bay chở khách.
Đại đội biệt kích có căn cứ gần sân bay Don Muang, theo biên chế có 3 trung đội biệt kích đặc nhiệm, mỗi trung đội có hai tiểu đội tác chiến hỗn hợp. Do Thái Lan là một đất nước phát triển công nghiệp Du lịch, nhiệm vụ sẵn sàng giải cứu con tin rất quan trọng.
Để có được kỹ chiến thuật tác chiến phản ứng nhanh và hiệu quả. Các đơn vị đặc nhiệm đường không cũng thường xuyên tiến hành các cuộc tập trận chung với các lực lượng của Mỹ và NATO, trong đó có các lực lượng bộ đội dù của Úc và các đơn vị SAS của khối NATO.