Hồi tuần trước, hải quân Trung Quốc (PLAN) đã công bố một đoạn video tuyển quân mới, được tờ National Interest của Mỹ cho là “gây sốc” với những hình ảnh, lời lẽ đầy kích động và khiến các chuyên gia không khỏi lo ngại về chủ nghĩa dân tộc và chủ nghĩa bành trướng ngày càng tăng của Trung Quốc.
Đoạn video tuyển quân dài 4 phút 16 giây này mở đầu bằng giai điệu hiền hòa đến ngạc nhiên, với những hình ảnh mô tả thanh niên Trung Quốc học tập, chơi đùa, tập thể thao cùng dòng chữ:
“Chúng tôi đều được sinh vào thập niên 1990...
Sau đó, Trung Quốc đã trỗi dậy với những giấc mơ tươi sáng, chúng tôi muốn tỏa sáng trong thế kỷ mới, chúng tôi muốn trở nên rất mạnh”.
Thế nhưng, những hình ảnh hiền hòa này không kéo dài lâu, bởi ngay sau đó là tiếng nhạc dồn dập cùng liên tiếp những hình ảnh tập trận, nã pháo, phóng tên lửa, bom rơi đạn nổ trong những bối cảnh khác nhau.
Người xem rất dễ nhận thấy hình ảnh của nhóm đảo Senkaku trên biển Hoa Đông cùng một số hòn đảo, bãi cạn trên Biển Đông xuất hiện trong đoạn video này, lồng vào đó là hình ảnh các tàu chiến, tàu ngầm Trung Quốc đang diễn tập.
Theo tờ National Interest, điều gây sốc trong đoạn video này là cảnh tượng gần như bất tận về chủ nghĩa quân sự hóa không lẫn vào đâu được: đó là cảnh bắn pháo, phóng tên lửa, các mục tiêu bị nổ tung.
Tờ báo này cho rằng đây rõ ràng là một yếu tố mang tính đe dọa, cảnh báo chứ không phải là trấn an dư luận thế giới về cái gọi là “sự trỗi dậy hòa bình” của Trung Quốc.
Ngoài ra, đoạn video này còn thể hiện “tham vọng biển xanh” rất lớn của Trung Quốc.
Phần hai của đoạn video với tựa đề “Tiếng gọi nghĩa vụ” nhấn mạnh:
“71% thế giới là biển xanh. Ở đâu có biển xanh, chúng ta sẽ có mặt ở đó để đảm bảo an ninh hàng hải.
Lợi ích trên biển và ở nước ngoài của Trung Quốc đang mở rộng nhanh chóng, lãnh thổ của chúng ta rộng lớn nhưng sẽ không nhượng bộ một tấc cho nước ngoài”.
Đoạn video tuyển quân này tìm cách thuyết phục người xem rằng Trung Quốc hiện đang kiểm soát 3 triệu km vuông mặt biển trong quyền tài phán của họ, với khoảng 6.700 hòn đảo khác nhau, và “cuộc đấu tranh giành quyền lợi trên biển của Trung Quốc chưa kết thúc”.
Theo một báo cáo gần đây của Phòng Tình báo Hải quân Mỹ, 3 triệu km vuông mặt biển mà các nhà bình luận Trung Quốc thường xuyên rêu rao là đã bao gồm “gần 90% diện tích các vùng biển lớn trong Chuỗi đảo thứ Nhất, trong đó có biển Bột Hải, Hoàng Hải, Hoa Đông và cả Biển Đông”.
Giọng điệu trong đoạn video càng lúc càng trở nên quyết liệt hơn: “Hàng ngàn trận hải chiến đã tạo nên chúng ta.
Trong những trận chiến đẫm máu nóng và mùi thuốc súng, chúng ta vẫn đi lên, vẫn duy trì khả năng sẵn sàng chiến đấu. Chúng ta đã sẵn sàng cho chiến tranh”.
Phần cuối cùng mang tên “Tìm kiếm giấc mơ xanh” của đoạn video, PLAN tìm cách thuyết phục các thanh niên Trung Quốc gia nhập hải quân để “xây dựng một lực lượng mạnh, hiện thực hóa giấc mơ Trung Hoa vĩ đại” dưới “con mắt dõi theo của toàn thế giới”.
Tuy nhiên, National Interest cho rằng đoạn video tuyển quân này chỉ là một cách tuyên truyền của quân đội Trung Quốc, bởi cả Bắc Kinh, Quân ủy Trung ương Trung Quốc hay PLAN đều có vẻ như chưa có một kế hoạch cụ thể để biến hải quân của nước này thành một lực lượng toàn cầu, đặc biệt là trong bối cảnh địa chính trị hiện nay, khi một động thái như vậy có thể làm gia tăng căng thẳng với hải quân Mỹ và phương Tây.
National Interest cũng chỉ ra rằng dù đã thực hiện một loạt những cuộc diễn tập bắn đạn thật ở tây Thái Bình Dương trong thời gian gần đây, nhưng Trung Quốc còn lâu mới có thể triển khai được lực lượng hải quân của mình đi xa trong thời gian dài.
Theo đó, hải quân Trung Quốc hiện nay mới chỉ là một lực lượng “biển nông” đang dần dần thay đổi vai trò tác chiến ven bờ truyền thống của mình, nhưng chưa thể vươn ra được “biển xanh” do những bất cập về năng lực, hậu cần và khả năng phối hợp.
Bởi vậy, National Interest cho rằng PLAN còn lâu mới có thể so sánh được với các đối thủ được trang bị, huấn luyện tốt hơn và có nhiều kinh nghiệm hoạt động trên biển xanh hơn như Mỹ hoặc Nhật, đấy là chưa nói khả năng hai lực lượng này phối hợp tác chiến với nhau.
National Interest kết luận rằng với việc đưa ra những giọng điệu đầy quyết liệt và những hình ảnh bom đạn trong video tuyển quân này sẽ không đóng góp gì cho nỗ lực của Trung Quốc nhằm xua tan những nghi ngờ ngày càng tăng của thế giới về ý định thực sự của họ trong tương lai.
