Thông thường, tiêu thụ ôtô những tháng cuối năm tăng mạnh để phục vụ nhu cầu trong dịp Tết. Tuy nhiên, sức mua trên thị trường cuối năm nay lại giảm đáng kể.
Hàng loạt ưu đãi
Báo cáo của Hiệp hội Các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) cho thấy trong tháng 11-2022, toàn thị trường tiêu thụ được 36.371 ôtô các loại, giảm 0,5% so với tháng trước. Tình hình không khả quan hơn trong tháng 12-2022 khi sức mua toàn thị trường chỉ đạt 35.301 ôtô, giảm 3% so với tháng trước đó. Dự báo sức mua trong tháng 1-2023 tiếp tục giảm đáng kể do rơi vào dịp nghỉ Tết Nguyên đán, vốn là mùa thấp điểm trong năm.
VAMA nhận định lãi suất vay ngân hàng hiện vẫn ở mức cao khiến khách hàng gặp khó khăn hoặc tạm hoãn mua xe để chờ giảm lãi suất. Do đó, nhiều đại lý và hãng xe không những không cắt giảm ưu đãi trong những tháng cao điểm cận Tết Nguyên đán như thông lệ mà còn phải đưa ra nhiều chương trình kích cầu, ưu đãi mạnh để thu hút khách hàng. Cũng theo VAMA, sức mua trên thị trường dự kiến được cải thiện chậm dù đại lý và hãng xe nỗ lực giải phóng hàng tồn.
Theo ghi nhận của phóng viên, một số đại lý, hãng xe gần đây đã hợp tác với phía ngân hàng để xây dựng chính sách hỗ trợ lãi suất thấp cho khách hàng với mức chỉ 6%-9%/năm, giảm khá mạnh so với mức 12%-15%/năm mà khách hàng phải chịu trước đó.
Tại các đại lý Hyundai, xe i10 giảm giá mạnh đến 27 triệu đồng, Accent giảm 38 triệu đồng, Elantra giảm 33 triệu đồng, Creta giảm 36 triệu đồng và mẫu xe hoàn toàn mới Stargazer vừa ra mắt hồi tháng trước cũng giảm giá đến 43 triệu đồng. Ngay cả một số mẫu xe bán chạy của Hyundai như Tucson, SantaFe... cũng cần nhiều ưu đãi để thu hút khách hàng, như voucher bảo dưỡng miễn phí, các món phụ kiện kèm theo và quà tặng là điện thoại, máy tính bảng... Đại lý Hyundai còn hỗ trợ người mua xe 50% lệ phí trước bạ, hỗ trợ lãi vay ưu đãi đến 12 tháng.
Đại lý Volkswagen ưu đãi 50%-100% lệ phí trước bạ cho khách mua xe, hỗ trợ vay lãi suất 0% lên đến 280 triệu đồng; tặng 5 năm bảo dưỡng cùng phụ kiện và voucher giảm giá trực tiếp khi nâng cấp gói phụ kiện. Khách mua xe Peugeot được ưu đãi 60 triệu đồng, tặng 50% lệ phí trước bạ.
Trong khi đó, Honda Việt Nam phối hợp cùng các nhà phân phối triển khai chương trình hỗ trợ 100% lệ phí trước bạ cho mẫu xe bán chạy CR-V; giảm 50% phí trước bạ và giảm giá 55 triệu đồng cho mẫu City. Chưa kể, các đại lý của Honda hỗ trợ lãi suất 0,7%/tháng để khách yên tâm mua xe trả góp; tặng kèm gói bảo hiểm, phụ kiện lên đến hàng chục món.
Hãng Toyota hỗ trợ khách thông qua gói vay tối thiểu 24 tháng với lãi suất ưu đãi 6,99%/năm, cố định trong 12 tháng đầu. Riêng khách mua xe Vios được Toyota tặng 100% lệ phí trước bạ. Ngoài ra, đại lý Toyota còn giảm giá 15 triệu đồng cho khách mua xe Veloz, Avanza...
Nguồn cung ôtô những tháng cuối năm rất dồi dào nhưng khách hàng vắng bóng
Khách hàng vẫn thận trọng
Ông Lưu Thanh Trọng, Giám đốc kinh doanh Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Dịch vụ AUTO Hoàng Đức, cho biết nguồn cung xe hiện nay không còn thiếu hụt như hồi đầu năm 2022. Ngay cả những mẫu xe bán chạy cũng có sẵn số lượng đủ đáp ứng nhu cầu khách hàng. Trong khi nguồn cung được cải thiện thì sức mua giảm sút mạnh khiến doanh nghiệp, đại lý không khỏi đau đầu.
"Nguyên nhân chính là do lãi suất cao buộc bên bán phải tìm mọi giải pháp, phối hợp với ngân hàng để có mức lãi suất thấp nhất có thể cho khách hàng. Chưa kể, đại lý còn tái khởi động nhiều chính sách ưu đãi khác như: miễn giảm lệ phí trước bạ, tặng quà, giảm giá xe... Tuy vậy, khách vẫn chưa chịu "xuống tiền", có lẽ do lo ngại tình hình kinh tế còn nhiều khó khăn, mua xe lúc này sẽ tạo thêm gánh nặng" - ông Trọng phân tích.
Bà Nguyễn Thị Hà Mi, Giám đốc bán hàng Công ty Thương mại Dịch vụ Ôtô Thành Nguyên, cho hay đa số khách mua xe đều vay ngân hàng nên diễn biến tăng lãi suất ngân hàng đã tác động mạnh đến thị trường xe. "Không như trước đây, khách phải đi tìm xe; hiện nay, xe phải đi tìm khách" - bà Mi ngao ngán.
Đại diện nhiều đại lý ôtô tỏ ra khá lo lắng khi lãi suất có khả năng vẫn cao cho đến hết năm sau khiến thị trường ế ẩm kéo dài, dẫn đến khủng hoảng thừa nguồn cung trầm trọng.
Bán tháo ôtô cũ trước Tết
Theo ghi nhận của phóng viên, hầu hết đại lý ôtô cũ đang xả kho hàng tồn từ nhiều tháng trước để kịp thu hồi vốn đọng. Giá xe cũ tiếp tục giảm mạnh so với 2-3 tháng trước để tạo lợi thế cạnh tranh rõ rệt so với xe mới.
"Ôtô cũ đang đầy kho, khách muốn mua bao nhiêu cũng có, bao rẻ". Đây là lời quảng cáo của một trang web bán ôtô, xe máy cũ tại TP HCM. Các đại lý kinh doanh xe cũ nhận định dịp cận Tết Nguyên đán là thời điểm thích hợp nhất để kích cầu mua ôtô cũ.
"Nhiều người chọn mua xe cũ để đi chơi Tết, nhất là xe còn hạn đăng kiểm bởi không tốn thời gian chờ đợi kiểm định. Với người được thưởng Tết ở mức khá và có sẵn kế hoạch mua xe thì việc lựa chọn một chiếc cũ khi giá giảm sâu là lựa chọn không tệ" - chủ một đại lý ôtô cũ nhận xét.
Theo ông Cao Trí Thông, chủ cửa hàng ôtô cũ ở TP Thủ Đức (TP HCM), giai đoạn cuối năm 2021 và đầu năm 2022, nguồn cung xe mới thiếu hụt do đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu. Nhiều người có nhu cầu mua xe mới nhưng không thể chờ đợi quá lâu nên chuyển sang mua xe cũ để đáp ứng nhu cầu cần thiết. Nhu cầu tiêu thụ ôtô cũ mạnh lên đáng kể, kéo giá bán tăng theo. Do đó, các đại lý xe cũ đua nhau mua vào và đẩy giá bán ra lên theo thị trường.
"Thời điểm đó, nhiều mẫu xe cũ có giá tương đương xe mới, thậm chí cao hơn. Trong khi đó, tín dụng bị siết, lãi suất ngân hàng tăng cao nên thị trường xe cũ nhanh chóng chuyển từ sôi động sang ế ẩm và buộc phải giảm giá, đẩy hàng nhanh dịp cận Tết 2023" - ông Thông giải thích.
Theo số liệu thống kê của Chợ Tốt Xe, thị trường mua bán ôtô đánh dấu sự tăng trưởng khá ổn định vào nửa cuối năm 2022. Sức mua trong các tháng 6, 7 và 8-2022 tăng 15%-107% so với cùng kỳ năm ngoái - thời điểm thị trường đóng băng vì đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, tăng trưởng doanh số bán xe toàn thị trường giảm mạnh vào tháng 10 và tháng 11-2022 do ảnh hưởng từ nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu cùng thông tin các ngân hàng thương mại trong nước siết chặt tín dụng.
