Bài phát biểu của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình được đưa ra chỉ vài giờ sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo ông Tập sẽ sớm đến thăm Nhà Trắng.
Tờ SCMP khái quát 6 điểm chính trong bài phát biểu của ông Tập:
Trung Quốc sẽ không phá giá đồng Nhân dân tệ
Ông Tập cho biết Trung Quốc sẽ giữ tiền tệ ổn định trong một phạm vi hợp lý, không tham gia vào bất kỳ hoạt động phá giá theo kiểu "biến láng giềng thành ăn mày" nào. Đây là một trong những lời chỉ trích từ Mỹ, được hiểu đơn giản là giải quyết vấn đề kinh tế của nước mình bằng cách gây hại cho nước khác.
"Trung Quốc sẽ liên tục cải thiện cơ chế hình thành tỷ giá nhân dân tệ và giữ tỷ giá nhân dân tệ về cơ bản ổn định ở mức hợp lý và cân bằng", ông Tập cho biết. Ông cũng cam kết Trung Quốc sẽ tăng cường phối hợp chính sách kinh tế vĩ mô với các nền kinh tế lớn khác.
Thặng dư thương mại
Không đề cập trực tiếp đến chiến tranh thương mại, nhưng nó vẫn được phản ánh trong bài phát biểu của ông Tập. Trong bối cảnh có lo ngại rằng Trung Quốc đã không tuân thủ các cam kết cải cách của mình, ông Tập khẳng định, "Trung Quốc trân trọng những lời hứa và cam kết của mình như ngàn lượng vàng".
Lãnh đạo Trung Quốc giải thích Bắc Kinh không cố tình hướng đến thặng dư thương mại và quốc gia này sẵn sàng nhập khẩu nhiều sản phẩm và dịch vụ nông nghiệp nước ngoài để thương mại cân bằng hơn. "Trung Quốc rất quan tâm đến việc thực hiện các hiệp định kinh tế và thương mại song phương và đa phương đã ký kết với các bên khác", ông Tập cho biết.
Đẩy mạnh bảo vệ tài sản trí tuệ (IP)
Ông Tập cho biết Trung Quốc sẽ thực thi việc hợp tác với cộng đồng quốc tế về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và chấm dứt chuyển giao công nghệ ép buộc; bảo vệ thương hiệu và bí mật thương mại và chống trộm cắp IP.
Tăng cường cam kết với nền kinh tế mở
Ông Tập cho biết Trung Quốc sẽ tổ chức Hội chợ Nhập khẩu lần thứ hai vào tháng 11 tại tại Thượng Hải. Hội chợ sẽ là cửa ngõ cho các doanh nghiệp nước ngoài thâm nhập thị trường Trung Quốc. Trung Quốc sẽ tiếp tục cắt giảm thuế quan và bỏ bớt các hàng rào phi thuế quan.
"Dòng hàng hóa, vốn, công nghệ và con người rất quan trọng cho tăng trưởng kinh tế", ông Tập nhấn mạnh. "Những con sông và đại dương lớn đều sâu bởi vì chúng mở cho tất cả các dòng nước. Nếu dòng suối và sông đổ vào bị cắt đứt, kể cả biển lớn cũng sẽ sớm khô cạn", bài phát biểu của lãnh đạo Trung Quốc có đoạn.
Ông cũng cho biết Trung Quốc sẽ mở rộng tiếp cận thị trường, hạn chế bớt tiêu cực để cho phép nhiều doanh nghiệp thuộc sở hữu nước ngoài hoàn toàn kiểm soát hoạt động trong nhiều lĩnh vực hơn, và áp dụng các quy định hỗ trợ để thực hiện luật đầu tư nước ngoài và cải cách cơ cấu phía các nhà cung cấp.
Sáng kiến "Vành đai và Con đường" không chỉ vì Trung Quốc
Ông Tập cho biết kế hoạch Vành đai và Con đường sẽ mang lại lợi ích cho tất cả những người tham gia - không chỉ Trung Quốc. Ông nói Vành đai và Con đường không phải là một "câu lạc bộ độc quyền", rằng dự án sẽ không chỉ phục vụ lợi ích của Trung Quốc mà còn tăng cường chủ nghĩa đa phương.
"Nó nhằm mục đích tăng cường kết nối và hợp tác thực tế (của các nước tham gia), mang lại kết quả đôi bên cùng có lợi và phát triển chung", ông Tập nói, cam kết sẽ chiến đấu chống lại chủ nghĩa bảo hộ.
Ông Tập cũng cho biết Trung Quốc sẽ duy trì các nguyên tắc tham vấn mở rộng, đóng góp chung và chia sẻ lợi ích, duy trì liên lạc và phối hợp chặt chẽ với tất cả các bên để cùng làm việc với sự cởi mở, toàn diện và minh bạch.
Phát biểu của ông Tập Cận Bình nhằm xóa bỏ sự hoài nghi của các nhà phân tích nước ngoài, những người tuyên bố các dự án Vành đai và Con đường chỉ giúp Trung Quốc hợp lý tham vọng địa chính trị, với việc vay lớn cho chi tiêu cơ sở hạ tầng tạo ra một "bẫy nợ" đối với các quốc gia tham gia.
Nhiều yếu tố xanh hơn
Ông Tập cũng nhấn mạnh tăng trưởng xanh - cùng với tài chính bền vững - trong bối cảnh có những hoài nghi về chính sách đối ngoại và chiến lược thương mại của ông.
"Một nền tảng dữ liệu về tăng trưởng xanh sẽ được ra mắt", ông Tập nói, tiết lộ một loạt các cơ chế và dự án hợp tác về tài chính, chuyển giao công nghệ, giảm nghèo, tăng trưởng xanh và các lĩnh vực khác.
Tiểu bang California đã đăng ký tham gia Diễn đàn Vành đai và Con đường để hỗ trợ cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, bất chấp sự hoài nghi của chính phủ liên bang Mỹ đối với sự kiện ở Bắc Kinh.
Phó Thống đốc bang California Eleni Kounalakis cho biết bà tham dự sự kiện này chủ yếu để "nói về sự thay đổi khí hậu và kêu gọi những người tham gia ưu tiên vấn đề này. Xem xét làm thế nào để sáng kiến Vành đai và Con đường có thể thúc đẩy hành động tích cực đối với mối đe dọa toàn cầu này".