Ngày 14-6, Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội đã nhận được bản giải trình đơn kháng cáo của ông Nguyễn Đức Chung , nguyên chủ tịch UBND TP Hà Nội, trước phiên toà xét xử sơ thẩm vụ mua bán chế phẩm Redoxy-3C xử lý ô nhiễm nước sông hồ, dự kiến diễn ra vào ngày 20-6 tới.
Ông Nguyễn Đức Chung trong phiên toà trước đó - Ảnh: Nguyễn Hưởng
Trong bản giải trình, ông Chung cho rằng tòa cấp sơ thẩm tuyên mình phạm tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" là không đúng. Cụ thể, ông Chung giải thích trong đơn, các cơ quan tố tụng đã không phân biệt rõ được Công ty Thoát nước Hà Nội chỉ có thể đàm phán, mua Redoxy-3C trực tiếp từ Công ty Watch Water (Đức) đem về bán lại, thu lợi nhuận như các doanh nghiệp khác mà công ty này không thể đàm phán trực tiếp trong trường hợp UBND TP giao đứng ra làm thủ tục lựa chọn các nhà thầu bán Redoxy-3C cho thành phố xử lý nước ô nhiễm.
Theo ông Chung, trường hợp này, đơn vị có chế phẩm Redoxy-3C muốn bán phải có đủ tư cách hợp lệ, được quy định tại Khoản 1 Điều 5 Luật đấu thầu 2013. Họ phải làm hồ sơ dự thầu, nếu trúng thầu mới được bán.
Ông Chung cũng cho biết thêm việc mua để kinh doanh là Công ty Thoát nước Hà Nội tự dùng vốn đang có ở công ty để đàm phán, "thuận mua vừa bán" rồi nhập khẩu về xây dựng giá, bán ra thị trường. Còn mua để xử lý ô nhiễm nước hồ bằng tiền ngân sách của UBND TP, chính là trường hợp mua được quy định tại Điểm đ Khoản 1 Luật đấu thầu 2013, mà cơ quan tố tụng đã nêu trong kết luận điều tra, cáo trạng và bản án.
Ngoài ra, toàn bộ việc mua Redoxy-3C được điều chỉnh bởi các quy định của Luật đấu thầu 2013. Hoàn toàn không phải là hoạt động mua bán kinh doanh theo Luật kinh doanh và nó không chịu sự điều chỉnh của Luật quản lý sử dụng vốn của Nhà nước đầu tư vào sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp 2014.
Do đó, ông Nguyễn Đức Chung cho rằng, các cơ quan tiến hành tố tụng trong vụ án cáo buộc ông dùng lời nói chỉ đạo mua Redoxy-3C thông qua "công ty gia đình" không bằng văn bản để buộc tội ông là hoàn toàn trái với các quy định của Luật tổ chức chính quyền địa phương; Luật công chức, viên chức và Quy chế làm việc của UBND TP. Bởi, nguyên tắc bất di bất dịch là chỉ sau khi có ý kiến chỉ đạo trực tiếp, phải có văn bản chỉ đạo hoặc thông báo ý kiến chỉ đạo thì Công ty Thoát nước Hà Nội và các cá nhân có nhiệm vụ mua Redoxy-3C mới có căn cứ thực hiện.
Cũng trong đơn trình bày, ông Chung cho rằng để dẫn đến sai phạm có hệ thống như vậy là do các đơn vị liên ngành liên quan cùng bị can Võ Tiến Hùng đã thực hiện mua chế phẩm Redoxy-3C không theo bất cứ trình tự thủ tục nào quy định trong Luật đấu thầu 2013, Nghị định 130/2013 ngày 16-10-2013 và Nghị định 63/2014 ngày 26-6-2014 của Chính phủ. Ngay cả 9 quận, huyện của Hà Nội cũng sai, vì họ không thực hiện bất cứ một công việc nào. "Tóm lại cá nhân tôi cho rằng Công ty Thoát nước Hà Nội, Sở Tài chính và Phó Chủ tịch, các UBND của 9 quận, huyện có sai trong việc thực hiện trình tự mua Redoxy-3C. Tuy nhiên, việc mua này hoàn toàn không có thiệt hại cho UBND TP và cả 9 quận, huyện, thậm chí còn đem lại lợi nhuận"- ông Chung trình bày.
Trước đó, đầu tháng 12-2021, TAND TP Hà Nội đã mở phiên xét xử sơ thẩm và tuyên phạt ông Nguyễn Đức Chung 8 năm tù về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Tổng hợp với bản án trước, ông Chung bị phạt 13 năm tù. Nguyễn Trường Giang Giám đốc Công tyTNHH Thương mại Dịch vụ Arktic bị tuyên phạt 4 năm 6 tháng tù. Võ Tiến Hùng, nguyên tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội bị tuyên phạt 4 năm tù
Theo bản án sơ thẩm, quá trình chỉ đạo, xử lý khắc phục ô nhiễm nước các sông, hồ tại Hà Nội, ông Chung đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn chỉ đạo việc mua bán chế phẩm Redoxy-3C phải thông qua Công ty Arktic để tạo lợi nhuận cho công ty này, vốn là công ty của gia đình ông.
Việc đưa thương vụ mua chế phẩm xử lý nước ô nhiễm về "công ty sân nhà" của ông Chung đã mang lại lợi ích không chính đáng cho Công ty Arktic (gia đình ông Chung sở hữu 40% vốn điều lệ).
Với đặc quyền cung cấp độc quyền chế phẩm Redoxy-3C cho Hà Nội, từ 2016 - 2019, Công ty Arktic đã ký 15 hợp đồng bán tổng cộng 489 tấn chế phẩm làm sạch nước cho Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội. Arktic mua lượng chế phẩm này từ Hãng Watch Water với giá 115 tỉ đồng, sau đó bán lại với giá 151 tỉ đồng, hưởng lợi 36,1 tỉ đồng.