Paris Saint German, Manchester City đều vươn mình từ những câu lạc bộ tầm trung trở thành ông lớn tại khu vực này nhờ vào nguồn tiền khổng lồ tới từ các ông chủ Trung Đông. Mới đây nhất, câu lạc bộ Newcastle của Anh đã được quỹ Public Investment Funds (PIF) thuộc sở hữu của hoàng thân Arab Saudi bỏ ra tới hơn 400 triệu USD để mua lại quyền sở hữu.
Ngay sau khi thương vụ được thông báo, người ta đã dự báo rằng Newcastle sẽ sở hữu hàng loạt ngôi sao nhờ vào nguồn tiền khổng lồ của PIF. Vậy PIF là quỹ đầu tư như thế nào và quy mô của họ ra sao mà có thể gây ra sự ảnh hưởng tích cực đến câu lạc bộ bóng đá của Anh như vậy?
Được thành lập từ năm 1971, PIF là một trong những quỹ đầu tư nhà nước lớn nhất thế giới tính đến thời điểm hiện tại. Mặc dù có lịch sử lâu đời, song quỹ này bắt đầu có sự đột phá kể từ năm 2015, khi mà Nghị quyết số 270 của Arab Saudi trao cho PIF nhiều quyền lực hơn trong việc quyết định các vấn đề đầu tư, thay vì phụ thuộc vào Bộ Tài chính.
Dưới sự lãnh đạo của Hoàng tử Mohammad bin Salman, quỹ đã thực hiện chương trình Tầm nhìn 2030 với mục tiêu giảm sự phụ thuộc vào dầu mỏ của Arab Saudi.
PIF là một trong 10 quỹ đầu tư quốc gia (Soverign Wealth Fund) hàng đầu thế giới hiện nay (Ảnh: Statista)
Để thực hiện chiến lược này, PIF đã thực hiện đầu tư ở rất nhiều ngành nghề trong nước, thành lập hơn 30 công ty ở 10 lĩnh vực quan trọng. Những lĩnh vực mà PIF đầu tư trong nước bao gồm du lịch, năng lượng, nước, công nghệ... Các công ty thuộc quản lý của PIF đã tạo ra hơn 300.000 cơ hội việc làm cả trực tiếp và gián tiếp, góp phần thúc đẩy sự phát triển của Arab Saudi.
Những người đứng đầu quỹ kỳ vọng số lượng việc làm tạo ra từ các doanh nghiệp này sẽ tiếp tục tăng lên trong nhiều năm tới, qua đó xây dựng sự phát triển bền vững cho nền kinh tế đất nước, giảm sự lệ thuộc vào việc khai thác dầu mỏ.
Bên cạnh đầu tư trong nước, PIF cũng tìm kiếm những cơ hội đầu tư khác trên toàn cầu. Kể từ năm 2015, quỹ đã đầu tư vào các quỹ, start – up cũng như một số doanh nghiệp lớn tại nhiều quốc gia khác nhau.
Quỹ Tầm nhìn của Softbank là một trong số những thương vụ nổi bật của PIF, khi họ cam kết sẽ đầu tư tới 45 tỷ USD trong nhiều năm. Quỹ đầu tư nhà nước của Arab Saudi cũng là cổ đông lớn của Jio Platforms (nắm giữ 2,32% cổ phần, tương đương với 1,5 tỷ USD) và Reliance Retail (nắm giữ 2,04% cổ phần, tương ứng với 1,3 tỷ USD), hai công ty thuộc Tập đoàn Reliance nổi tiếng của tỷ phú số 1 châu Á – Mukesh Ambani.
Bên cạnh đó, PIF cũng đầu tư 3.5 tỷ USD vào Uber và nắm giữ cổ phần của công ty xe điện Lucid Motor, công ty dịch vụ y tế Babylon Health.... Có thể thấy, quỹ đầu tư này đầu tư vào rất nhiều ngành nghề nhằm đa dạng hóa danh mục cũng như phục vụ cho nhiều mục đích khác trong tương lai.
PIF không chỉ đầu tư trong nước mà còn vươn ra rất nhiều nơi trên thế giới (Ảnh: Reuters)
Tính đến hết năm 2020, PIF hiện đang quản lý số tài sản với tổng giá lên tới 1.500 tỷ SAR (đồng tiền của Arab Saudi, tương đương với 400 tỷ USD), tăng 24% so với một năm trước đó. Đồng thời, tỷ suất sinh lời cho các cổ đông của quỹ cũng tăng 2,67 lần trong giai đoạn 2018 – 2020 so với giai đoạn 3 năm trước đó, đạt khoảng 8%. Điều này cho thấy quỹ đã có nhiều quyết định đầu tư vô cùng đúng đắn, đem lại tỷ suất sinh lời cao và lượng tài sản được các cổ đông tín nhiệm giao cho quản lý cũng tăng trưởng mạnh mẽ.
Thành tựu trong những năm qua của quỹ đầu tư PIF (Nguồn: PIF)
Với sứ mệnh to lớn của mình, PIF đặt ra mục tiêu tới năm 2025 sẽ quản lý tới 4.000 tỷ SAR (tương đương trên 1.000 tỷ USD) tài sản, đồng thời đóng góp lũy kế vào GDP phi dầu mỏ của đất nước 1.200 tỷ SAR (hơn 300 tỷ USD) và đầu tư cho các công ty trong nước khoảng 150 tỷ SAR (39 tỷ USD). Tới năm cuối cùng của chiến dịch tầm nhìn 2030, PIF kỳ vọng tổng tài sản quản lý của họ sẽ lên tới 7.500 tỷ SAR (khoảng 2.000 tỷ USD), đồng thời đóng góp vào sự tăng trưởng của GDP phi dầu mỏ vào khoảng 7%. Để đạt được những con số này, quỹ đầu tư này cần có nhiều quyết định chuẩn xác cùng một chút may mắn trong các năm tiếp theo, khi mà lượng tài sản hiện đang quản lý của họ còn cách rất xa so với mục tiêu đã được đặt ra.
Kế hoạch phát triển tới năm 2030 của quỹ PIF (Ảnh: PIF)
Mới đây nhất, PIF đã thực hiện thương vụ đầu tư vào câu lạc bộ bóng đá Newcastle của Anh, biến đội bóng này trở thành câu lạc bộ có chủ sở hữu giàu có nhất thế giới. Giá trị của thương vụ rơi vào khoảng hơn 400 triệu USD cho 100% cổ phần của câu lạc bộ này. Người ta dự kiến Newcastle sẽ vươn lên thành một thế lực mới tại bóng đá châu Âu, sau khi đã chứng kiến sự vươn lên khủng khiếp của Paris Saint German và Machester City trong một thập kỳ trở lại đây. Thương vụ đầu tư cũng cho thấy PIF bắt đầu lấn sân sang đầu tư mảng thể thao, vốn rất được các ông chủ Ả rập ưa thích trong những năm gần đây.
Sau khi mua hụt Newcastle vào năm ngoái, PIF đã trở lại vào năm nay và thành công rực rỡ. Với sự mát tay của quỹ khi lượng tài sản quản lý lẫn lợi nhuận thu được đều tăng trong những năm gần đây, người ta kỳ vọng thương vụ này sẽ lột xác hoàn toàn câu lạc bộ bóng đá này. Bên cạnh bóng đá, PIF được kỳ vọng sẽ phát triển mạnh mẽ hơn để có thể gia nhập câu lạc bộ "1000 tỷ USD" tài sản quản lý, dự kiến trong năm 2025 và còn hơn thế nữa 5 năm sau đó. Dưới sự chèo lái của hoàng tử bin Salman, PIF hoàn toàn tự tin với những kế hoạch dài hạn mà họ đã đặt ra trong chương trình tầm nhìn 2030 của mình.