Lương thưởng là một chủ đề khá nhạy cảm với nhiều người. Đa số mọi người đều cảm thấy không thoải mái khi được hỏi về lương và nếu phải trả lời, con số họ đưa ra sẽ bị cắt đi đáng kể.
Tuy nhiên, đấy là câu chuyện ở hầu khắp các nước trên thế giới, chỉ trừ Na Uy.
Trước đây tại Na Uy, lương của người dân sẽ được xuất bản trong một cuốn sách. Đó là nơi liệt kê thu nhập, tài sản và các khoản thuế mà mọi người phải đóng. Bạn có thể tìm kiếm, tra cứu trong thư viện.
Ngày nay, thông tin đều đã được mã hóa và đưa lên mạng, tìm kiếm còn nhanh chóng và dễ dàng hơn nhiều.
"Trên thực tế, nó cũng khá là hài hước", ông Tom Staavi, một biên tập viên báo kinh tế tại Na Uy chia sẻ.
"Rất đơn giản nếu bạn muốn biết người bạn trên Facebook của mình kiếm được bao tiền, chỉ cần đăng nhập vào Facebook rồi tìm thông tin một chút".
"Minh bạch là điều cần thiết", Staavi nói. Vì phần lớn người dân Na Uy phải đóng thuế thu nhập khá cao, họ cần được biết số tiền của mình đang được sử dụng để làm gì.
"Chúng tôi có niềm tin vào cả hệ thống thuế và hệ thống an ninh xã hội", ông Staavi chia sẻ.
Bạn có thể dễ dàng tìm kiếm thu nhập của một người trên mạng xã hội.
Nhiều người lo sợ rằng, điều này có thể nảy sinh nhiều vấn đề và sự ghen tị.
Trên thực tế, tại phần lớn công ty, mọi người cũng thường biết rõ lương của đồng nghiệp mình mà không cần phải tra cứu. Khoảng cách chênh lệch lương tại Na Uy là khá thấp.
Theo diễn đàn kinh tế thế giới, mức chênh lệch thu nhập giới tại Na Uy cũng thấp. Quốc gia này xếp thứ 3 về mức độ bình đẳng lương cho cùng một công việc giữa nam giới và nữ giới.
Tuy nhiên, không phải ai cũng tò mò đi kiểm tra lương của bạn bè và người thân. Khi bạn đăng nhập vào hệ thống, bạn phải sử dụng số chứng minh thư của mình.
Chính phủ Na Uy đã sử dụng biện pháp này để ngăn chặn việc kiểm tra thông tin ẩn danh.
"Kể từ năm 2014, việc kiểm tra thông tin lương của người khác ẩn danh là điều không thể", Hans Christian Holte, người đứng đầu ủy ban thuế Na Uy chia sẻ.
"Nhờ vậy, số lượt kiểm tra thu nhập đã giảm 10 lần so với trước đây".
"Kể từ năm 2014, việc kiểm tra thông tin lương của người khác ẩn danh là điều không thể", Hans Christian Holte, người đứng đầu ủy ban thuế Na Uy chia sẻ.
Tại Na Uy, có khoảng 3 triệu người hiện đang phải đóng thuế. Con số này là tương đối lớn trên tổng số dân 5,2 triệu người. Trước khi có quy định về tra cứu dùng chứng minh thư, mỗi năm có khoảng 16,5 triệu lượt tìm kiếm.
Nhưng giờ đây, con số này đã giảm xuống còn khoảng 2 triệu lượt/năm. Trong một nghiên cứu gần đây, 92% người trả lời phỏng vấn cho biết họ không kiểm tra lương của bạn bè, gia đình hay người thân.
"Trước đây tôi có làm điều đó; nhưng từ khi phải đăng nhập thông tin cá nhân, tôi không làm việc này nữa", một người phụ nữ cho biết.
Hege Glad, một giáo viên tại Oslo nhớ lại khi cô còn trẻ, những người lớn thường xếp hàng để đọc cuốn sách thu nhập trong thư viện.
Tuy nhiên, danh sách thuế chỉ cho bạn biết được thu nhập ròng, tài sản ròng của người khác. Số tài sản thực tế của nhiều người còn lớn hơn rất nhiều.