Cụ bà 91 tuổi thích chạy xe máy
Nghệ sĩ Phi Điểu là một phát thanh viên và diễn viên được nhiều khán giả yêu mến. Bước sang tuổi 91, bà có làn da căng mịn, đôi mắt sáng, chân tay khỏe mạnh và ít bị các bệnh vặt tuổi già. Nữ nghệ sĩ vẫn miệt mài đi diễn nhiều nơi, làm phát thanh viên cộng tác cho các nhà đài và tích cực làm thiện nguyện, tham gia các hoạt động đoàn thể ở địa phương.
Một ngày cuối tháng 10, tiếp chúng tôi trong căn nhà ấm cúng giữa trung tâm TP HCM, nghệ sĩ Phi Điểu cho biết bà vừa đi diễn ở Bạc Liêu và Cà Mau về, bị khan tiếng và ho một chút do đi lại nhiều mấy ngày mưa nắng thất thường.
Để nhanh chóng hồi phục, bà ăn cháo, uống sữa, ăn nhiều trái cây, uống các loại vitamin, ngậm sâm. Dẫu vậy, nghe tin một người bạn đang bệnh, từ sáng sớm bà đã một mình chạy xe máy đến nhà bạn thăm hỏi, động viên. “Tôi chỉ khó chịu ở cổ họng một chút, còn chân tay, cái đầu vẫn tỉnh táo và làm việc tốt”, giọng nữ diễn viên lạc quan.
Nghệ sĩ Phi Điểu thích được tự chạy xe hơn ngồi sau người khác mỗi lần đến nhà đài. Ảnh: NVCC.
Suốt nhiều năm nay, dù đi làm hay đi đâu, nghệ sĩ Phi Điểu cũng tự di chuyển bằng xe gắn máy dù các con, cháu đều sẵn sàng đưa đi hay kêu ô tô chở bà cho an toàn. “Đi xe máy là tự tập cho bộ não của mình hoạt bát, xử lý nhanh nhạy và tập cho đôi mắt quan sát kỹ, xử lý các tình huống cẩn thận hơn. Tôi chỉ đi xe ô tô, xe công lúc nào thật gấp và cần thiết”, nữ diễn viên lý giải.
Tưởng thành phế nhân ở tuổi 16 và những lần bệnh tật gõ cửa
Khoảng cuối những năm 40, khi nước ta đang đấu tranh giành độc lập, nghệ sĩ Phi Điểu khi đó 16 tuổi và bị giặc bắt ở Campuchia lúc tham gia đoàn văn nghệ kháng chiến. Bà phải ngồi tù 2 năm. “Chúng đánh, tra tấn tôi nhằm khai thác các thông tin bí mật của tổ chức nhưng không được. Khi ra tù, người tôi đầy vết thương, đi lại khó khăn, ăn gì cũng nôn ra hết. Lúc đó, tôi tưởng mình sẽ thành phế nhân rồi”, nữ diễn viên kể.
May mắn, bà được chữa kịp thời và vì có bố là một vận động viên thể thao nên được ông hướng dẫn cách tập luyện để nhanh hồi phục chấn thương, lấy lại sức khỏe. Nhờ tập các bài tập đúng, kèm sức trẻ của tuổi mới lớn, sức khỏe nghệ sĩ Phi Điểu hồi phục nhanh, không bị di chứng.
Nghệ sĩ Phi Điểu trong một vở diễn mới đây. Ảnh: NVCC.
Năm 1954, sức khỏe hoàn toàn bình phục, bà từ miền Nam tập kết ra Bắc, trở thành phát thanh viên giọng Nam bộ của Đài tiếng nói Việt Nam. “Lúc đó, cứ làm xong việc là tôi đi đánh bóng bàn. Đánh riết, tôi trở thành vận động viên bóng bàn, đi thi đấu giải cấp tỉnh. Cũng nhờ vậy mà tôi luôn khỏe mạnh, ít bị bệnh vặt, chỉ phải đến bệnh viện khi sinh hai con. Nhưng có lẽ cũng vì điều này, tôi đã có phần chủ quan với sức khỏe của mình”, nghệ sĩ Phi Điểu chia sẻ.
Sau 21 làm việc ở Hà Nội, vợ chồng diễn viên Phi Điểu đưa hai con vào TP HCM lập nghiệp. Từ 1978, làm việc ở Đài Tiếng nói Nhân dân TP HCM, hằng ngày, bà phải ngồi một chỗ đọc nhiều bản tin, về nhà còn làm nội trợ, chăm sóc hai con nhỏ nên không còn thời gian tập thể dục. Lâu dần, hai chân bà bắt đầu có dấu hiệu của bệnh.
Ở tuổi 91, nghệ sĩ Phi Điểu vẫn có đôi mắt sáng, làn da căng mịn. Ảnh: Diệu Thuần.
Một buổi sáng, vừa chuẩn bị đi làm, bà thấy hai chân bị sưng, đi lại nặng nề, phải nhờ chồng - nhạc sĩ Phan Nhân chở bằng xe đạp đến cơ quan. Bà dự tính, sau khi đọc xong tin tức sẽ đến bệnh viện khám. Tuy nhiên, đang đọc tin, bà thấy hai chân tê cứng, đau điếng, không nhấc nổi. Những người đồng nghiệp đã nhanh chóng đưa bà qua bệnh viện gần cơ quan cấp cứu.
Sau khi thăm khám, chụp chiếu, các bác sĩ chẩn đoán, nghệ sĩ Phi Điểu bị viêm khớp cấp tính, phải nhập viện điều trị. “Bác sĩ nói, bệnh của tôi lúc đó bắt đầu bước sang giai đoạn nguy hiểm, nguy cơ lan đến tim gây nhiễm trùng rất cao”, nghệ sĩ Phi Điểu nhớ lại. Để nhanh lấy lại sức khỏe, mỗi ngày, ngoài tuân theo phác đồ điều trị của bác sĩ, tập vật lý trị liệu, bà tự vận động các bài tập nhẹ nhàng, gắng ăn uống đầy đủ để bổ sung dưỡng chất cho cơ thể. Sau 21 ngày điều trị, bà được xuất viện. Cũng từ đó, bà bắt đầu nhận thức được việc tự bảo vệ sức khỏe của mình quan trọng như thế nào.
Nghệ sĩ Phi Điểu trong một vở diễn. Ảnh: NVCC.
Tự thiết kế bài tập thể dục cho mình
Nghệ sĩ Phi Điểu cho biết, từ sau khi khỏi căn bệnh viêm khớp cấp tính, bà bắt đầu đi học múa ballet để luyện cho cơ thể thêm dẻo dai. Sau khi khóa học kết thúc, ngoài công việc phát thanh viên, đi đóng phim, bà còn nhận dạy múa ballet cho các học trò.
Khi bước sang tuổi trung niên, bà thấy sức khỏe của mình bắt đầu có nhiều thay đổi và không còn như xưa. Bà tự thiết kế bài tập thể dục cho mình bằng cách kết hợp giữa ballet, các động tác tập dân gian và các động tác của cải lương để phù hợp cho bản thân. Các động tác này được bà thực hiện mỗi lần 109 cái và thực hiện mỗi ngày.
Động tác bụng: Để bụng luôn săn chắc và giúp mình có dáng đứng uyển chuyển, nhẹ nhàng trên sân khấu, mỗi sáng thức dậy bà dùng tay xoa vùng bụng quanh rốn theo cùng chiều kim đồng hồ 109 lần và ngược lại thêm 109 lần nữa. Theo bà, động tác này làm cho vùng mỡ bụng tan ra, da bụng không dày, giúp cho việc tiêu hóa dễ dàng hơn.
Nghệ sĩ Phi Điểu chăm sóc cây cảnh khi có thời gian rảnh. Ảnh: NVCC.
Động tác lưng: Do tuổi đã cao, công việc phải ngồi nhiều nên lưng bà thường xuyên mỏi, đau nhức. Để cải thiện, bà dùng tay đưa ra sau đấm nhẹ lưng từ vai xuống và ngược lại, mỗi lần 109 lần.
Động tác chân: Cho một chân lên ghế (hoặc một điểm tựa), vuông góc với lưng, gập người lại làm sao cho các đầu ngón tay chạm vào đầu ngón chân. Sau khi làm đủ 109 lần cho mỗi bên chân, bà tập bài đứng duỗi chân vuông góc với phần lưng. Ngoài ra, để chân không bị run, đứng vững khi diễn trên sân khấu, bà còn đạp xe, đi bộ, leo cầu thang mỗi ngày.
Động tác mặt: Do thường xuyên phải trang điểm, nên mỗi khi về nhà bà dùng dầu dừa tẩy trang, sau đó rửa lại bằng sửa rửa mặt. Để giữ cho da mặt không bị tổn thương do cọ sát mạnh, rửa mặt xong bà không dùng khăn lau mà để da tự khô. Bà thường xuyên dùng ngón tay mát-xa mặt xung quanh sống mũi, cằm đến hốc mắt để cơ mặt hoạt động tốt.
- Bước cuối cùng là tập thở. Đưa hai tay đưa lên cao, hít thở sâu, từ từ thả tay xuống kết hợp thả hơi ra. Sau đó, đưa hai tay ra phía trước kết hợp hít thở sau, sau đó đưa hai tay sang ngang rồi thở ra. Lặp lại như vậy mỗi lần 109 lần. Bài tập này sẽ giúp làm sạch phổi, luyện nói được các câu dài ngắn, luyến láy khác nhau.
Nghệ sĩ Phi Điểu. Ảnh: NVCC.
Về ăn uống, bà chọn các thực phẩm tươi, sạch và các móm mềm như: mì, cháo, phở, bún. Trước đây, một ngày, bà chỉ ăn một bữa cơm hoặc cháo, còn lại ăn các loại trái cây, uống thêm sữa, các loại vitamin… Hiện nay, tuổi đã cao, răng yếu, bà chọn ăn các thực phẩm, trái cây dễ tiêu, ít phải nhai như cháo trắng ăn với chà bông, các món mì và ăn chủ yếu là cái cây mềm như: táo, chuối, cam, quýt…
“Tôi rất dễ nuôi, ăn gì cũng được, không kiêng cữ gì cả”, nữ nghệ sĩ nói. Điều nữ nghệ sĩ Phi Điểu lo nhất hiện nay là tai bắt đầu lãng, đôi mắt mình đang mờ dần. “Làm diễn viễn ngoài có giọng nói, nghệ thuật diễn xuất còn cần phải có đôi mắt nữa. Tôi đang sợ, tuổi mình ngày càng cao, mắt sẽ mờ dần thì không thể tiếp tục được làm nghề diễn”, nữ nghệ sĩ lo lắng.