Khả năng cắt đứt quan hệ ngoại giao
Manila có thể cắt đứt quan hệ ngoại giao với Bắc Kinh nếu vụ tàu Philippines bị tàu Trung Quốc đâm trên Biển Đông được chứng minh là hành động cố tình gây hấn, báo Manila Bulletin (Philippines) dẫn nguồn Malacañang cho hay.
Còn tại thời điểm này, Phát ngôn viên Tổng thống Salvador Panelo cho biết, Philippines đã gửi công hàm phản đối tới phía Trung Quốc về vụ va chạm gần Bãi Cỏ Rong, trên biển Đông hôm 9/6 trong khi chính quyền nước này tìm hiểu xem chính xác chuyện gì đã xảy ra.
"Chúng tôi muốn tìm hiểu trước. Nếu chuyện này là có chủ ý thì đó sẽ là một vấn đề khác. Nếu có chủ ý thì đó là hành vi gây hấn", ông Panelo phát biểu trong cuộc họp báo.
"Bước tiếp theo là gì ư? Chúng tôi sẽ cắt đứt quan hệ ngoại giao nếu có những hành vi gây hấn. Đầu tiên là gửi công hàm phản đối. Nếu bạn không hài lòng với lời giải thích của họ và chúng tôi phát hiện ra đó là hành động có chủ ý thì đó sẽ là chuyện khác", ông Panelo nói.
Ông Panelo cho hay, Tổng thống Philippines rất tức giận trước vụ việc có liên quan tới tàu Trung Quốc và nói thêm rằng "nhiều khả năng" ông Duterte sẽ có các bước đi tương tự như khi giải quyết vấn đề rác với Canada.
"Xét trên các bước đi mà Tổng thống đã tiến hành về vấn đề rác với Canada thì nhiều khả năng là tình hình thậm chí có thể sẽ gay gắt hơn. Chúng ta hãy để chuyện đó cho Tổng thống", ông Panelo trả lời khi được hỏi liệu Tổng thống có cắt đứt quan hệ với Trung Quốc vì vụ va chạm trên biển hay không.
Trước đó Manila đã có những quyết định nhằm thu hẹp quan hệ ngoại giao với Canada bằng cách triệu hồi đại sứ và cấm các quan chức chính phủ thực hiện các chuyến công du chính thức tới quốc gia Bắc Mỹ cho tới khi toàn bộ số rác được thu hồi. Số rác này cuối cùng đã được chuyển về Canada vào tháng trước.
Về quan điểm của Philippines trong vụ va chạm, ông Panelo cho biết thêm rằng chính phủ Philippines sẽ đưa ra những phản ứng "được hiệu chỉnh" theo tình huống. Theo đó, Manila sẽ đợi Trung Quốc phản hồi về công hàm ngoại giao rồi mới quyết định.
Philippines yêu cầu Bắc Kinh trừng phạt tàu Trung Quốc
Hôm 9/6, tàu Trung Quốc đã đâm vào tàu cá Philippines gần bãi Cỏ Rong trên Biển Đông, khiến 22 ngư dân mắc kẹt trên biển. Các ngư dân này sau đó đã được tàu cá Việt Nam giải cứu.
Ông Panelo cho hay, chính quyền Philippines "lên án" hành động của tàu cá Trung Quốc và yêu cầu Bắc Kinh điều tra vụ việc, đồng thời kêu gọi nước này áp lệnh trừng phạt đối với thủy thủ đoàn của tàu Trung Quốc, những người có liên quan tới vụ việc mà quân đội Philippines gọi là "đâm rồi bỏ chạy", khiến tàu cá Philippines bị chìm.
Theo "nguyên tắc nhân đạo", tàu Trung Quốc phải hỗ trợ 22 ngư dân Philippines sau vụ va chạm gần bãi Cỏ Rong, ông Panelo nhấn mạnh.
"Chúng tôi kêu gọi chính quyền Trung Quốc điều tra vụ va chạm và áp lệnh trừng phạt thích đáng đối với thủy thủ đoàn Trung Quốc", ông Panelo nói trong một thông cáo, "Thuyền trưởng và thủy thủ đoàn của tàu Trung Quốc đáng ra không nên bỏ mặc người gặp nạn mà không có bất cứ hỗ trợ nào. Hành động bỏ mặc như vậy là vô nhân đạo, cũng như dã man".
"Chắc chắn chúng tôi sẽ không để mình bị tấn công, bắt nạt, trở thành đối tượng của những hành động man rợ, thiếu văn minh và vô nhân đạo như vậy từ bất kỳ bên nào", ông Panelo nói thêm.
Khi được hỏi, liệu Phủ Tổng thống Philippines có triệu tập đại sứ Trung Quốc tới trao đổi về vụ va chạm hay không, ông Panelo nói: "Tôi nghĩ chúng tôi sẽ không phải triệu tập ông ta. Nếu bây giờ ông ta đang lắng nghe thì ông ta sẽ giải thích".
Vụ việc xảy ra trong thời điểm căng thẳng tăng cao giữa Manila và Bắc Kinh.