Phát biểu ngay sau khi khởi xướng tiến trình bỏ phiếu bãi nhiệm chủ tịch Hạ viện một ngày trước đó, ông Gaetz thẳng thừng chỉ trích: "Ông McCarthy sẽ không còn là Chủ tịch Hạ viện hoặc sẽ là Chủ tịch Hạ viện làm hài lòng các thành viên đảng Dân chủ". Khi đó, ông này cũng cáo buộc Chủ tịch Hạ viện đạt thỏa thuận với Nhà Trắng để thúc đẩy dự luật cấp viện trợ cho Ukraine.
Ông Gaetz trong nhiều tháng qua đã đe dọa sử dụng công cụ thủ tục nói trên để lật đổ ông McCarthy. Mối đe dọa này leo thang vào cuối tuần rồi sau khi ông McCarthy dựa vào sự ủng hộ của đảng Dân chủ để có đủ số phiếu thông qua dự luật ngân sách tạm thời nhằm ngăn kịch bản chính phủ đóng cửa.
Ông Kevin McCarthy phát biểu sau khi bị phế truất vị trí chủ tịch Hạ viện Mỹ. Ảnh: Reuters
Theo hãng tin AP, phe bảo thủ trong Đảng Cộng hòa đã gây khó dễ cho ông McCarthy ngay khi ông bắt đầu ngồi vào chiếc ghế nóng nói trên hồi tháng 1-2023. Họ gây sức ép bằng cách không bỏ phiếu ủng hộ hoặc cản trở các kế hoạch của ông này.
Điều trớ trêu là ông McCarthy đã có sự nhượng bộ "chết người" để thu hút thêm lá phiếu của những thành viên cực hữu trong cuộc bỏ phiếu bầu chủ tịch Hạ viện. Ban đầu, ông đồng ý chỉ cần 5 thành viên đảng Cộng hòa kiến nghị là đủ để khởi xướng tiến trình bỏ phiếu bãi nhiệm chủ tịch Hạ viện. Dù vậy, khi phe chỉ trích vẫn không hài lòng, ông đồng ý giảm con số này xuống còn 1 thành viên.
Nghị sĩ Matt Gaetz tại trụ sở Quốc hội hôm 3-10. Ảnh: Reuters
Bất chấp nhượng bộ trên, ông Gaetz thuộc số khoảng 20 thành viên đảng Cộng hòa kiên trì phản đối ông McCarthy lên làm chủ tịch Hạ viện trong 15 vòng bỏ phiếu, một con số cao kỷ lục. Sự thù địch này vẫn tiếp diễn sau khi ông McCarthy trở thành lãnh đạo Hạ viện.
Ông Gaetz và những người chỉ trích khác cho rằng ông McCarthy không trở thành lãnh đạo mà đảng này cần. Vài tháng trước đó, nhóm nghị sĩ này đã phản đối thỏa thuận giữa ông McCarthy và Nhà Trắng về vấn đề nâng trần nợ công, trong lúc đòi hỏi Hạ viện giảm chi tiêu xuống mức thấp hơn nữa. Với họ, thỏa thuận mới đây nhằm tạm ngăn chính phủ đóng cửa không khác gì giọt nước tràn ly vì không có ưu tiên nào của họ được đưa vào.
Động cơ trả thù?
Phản ứng sau cuộc bỏ phiếu, ông McCarthy xác nhận sẽ không ra tranh cử chủ tịch Hạ viện lần nữa. Ông này cũng cho rằng hành động của ông Gaetz mang động cơ cá nhân và những gì ông này làm chỉ nhằm thu hút sự chú ý.
Theo tờ The Guardian, ông McCarthy còn từng cáo buộc đối phương có động cơ trả thù sau khi từ chối can thiệp vào cuộc điều tra của quốc hội nhằm vào các cáo buộc liên quan đến ông Gaetz, trong đó có dùng quỹ tranh cử sai quy định…Hồi tháng 2-2023, Bộ Tư pháp Mỹ quyết định không đưa ra cáo buộc nào nhằm vào ông Gaetz.