Các bị can gồm: Lê Tùng Vân, Sinh năm 1932 tại tỉnh An Giang; Cao Thị Cúc (sinh 1960) tại tỉnh Long An; Lê Thanh Hoàn Nguyên (sinh 1990); Lê Thanh Nhất Nguyên, (Sinh 1991), Lê Thanh Trùng Dương, (Sinh 1995) và Lê Thanh Nhị Nguyên, (Sinh 1998) tại TP. Hồ Chí Minh (tất cả đều thường trú tại số 191A, ấp Lập Thành, xã Hòa Khánh Tây, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An).
Tống đạt quyết định khởi tố bị can và bắt tạm giam đối với Lê Thanh Nhị Nguyên
Vu khống, nói xấu chính quyền, xúc phạm tổ chức, cá nhân
Năm 2014, Cao Thị Cúc mua nhà và chuyển hộ khẩu đến địa chỉ số 191A, ấp Lập Thành, xã Hòa Khánh Tây, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An để xây dựng, sửa chữa làm điểm tu trái phép. Đến năm 2015, Lê Tùng Vân cùng Lê Thanh Hoàn Nguyên, Lê Thanh Nhất Nguyên, Lê Thanh Trùng Dương, Lê Thu Vân, Lê Thanh Nhị Nguyên và một số người khác chuyển đến chung sống tại hộ của Cao Thị Cúc. Trong thời gian sinh sống, Lê Tùng Vân tự đặt tên hộ gia đình này là "Tịnh thất Bồng Lai" cho đến ngày 1-1-2020 đổi thành "Thiền am bên bờ vũ trụ".
Từ năm 2019 đến năm 2021, dưới sự chỉ đạo của Lê Tùng Vân, Lê Thanh Hoàn Nguyên, Lê Thanh Nhất Nguyên, Lê Thanh Trùng Dương, Lê Thanh Nhị Nguyên, Cao Thị Cúc, Lê Thu Vân và một số người khác tiến hành tạo các tài khoản Youtube, thực hiện các hoạt động quay phim, dàn dựng, biên tập các video clip đăng tải lên mạng xã hội (MXH) nhằm cho nhiều người xem, bình luận, chia sẻ, đăng ký và lan truyền nhanh chóng. Trong đó có các video clip chứa đựng nội dung xuyên tạc, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức; danh dự, nhân phẩm của cá nhân.
Các đối tượng đã dựng lên "Thiền am bên bờ vũ trụ" để thực hiện nhiều hành vi vi phạm pháp luật
Đáng chú ý, những người này thực hiện hành vi tụ tập gây rối, quay phim trái phép tại trụ sở Công an huyện Đức Hòa và có lời nói xuyên tạc, xúc phạm uy tín của Công an huyện Đức Hòa, sau đó biên tập nội dung video clip để đăng tải lên mạng xã hội cho nhiều người xem, chia sẻ, bình luận.
Ngày 24-11-2021, Công an huyện Đức Hòa tiếp nhận đơn của ông Trần Ngọc Thảo (pháp danh Thượng tọa Thích Nhật Từ), thường trú tại số 92, Nguyễn Chí Thanh, P.3, Q.10, TP. Hồ Chí Minh, là Ủy viên Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN), Phó Ban Phật giáo Quốc tế, Trụ trì chùa Giác Ngộ, tố cáo Lê Tùng Vân và Lê Thanh Hoàn Nguyên cùng ngụ tại ấp Lập Thành, xã Hòa Khánh Tây, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An đã có lời nói xúc phạm cá nhân ông Thảo, làm nhiều video báng bổ Đức Phật và các hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Một ngày sau đó, Công an huyện tiếp tục nhận văn bản của Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Long An do Hòa thượng Thích Minh Thiện - Trưởng Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Long An thay mặt ký tên tố cáo những sai phạm tại hộ bà Cao Thị Cúc "Lừa đảo – Xúc phạm Phật giáo, trục lợi phi pháp". Ngoài ra còn có 2 lá đơn tố cáo của bà Trịnh Thị Định, ngụ xã Mỹ Hạnh Bắc, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An và bà Phan Thị Phương Trang, ngụ xã Tân Hiệp, huyện Hóc Môn, TP. Hồ Chí Minh về các hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật, xâm phạm tự do tín ngưỡng, gây ảnh hưởng đời sống văn hóa, an ninh trật tự xã hội tại nơi gọi là "Tịnh thất Bồng Lai" ở huyện Đức Hòa, tỉnh Long An.
Cùng với những lá đơn tố cáo, vào ngày 18-12-2021, Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Long An có văn bản kiến nghị về việc chuyển hồ sơ, tài liệu vi phạm pháp luật. Trong đó, có 2 video clip có chứa dựng nội dung xuyên tạc, xúc phạm uy tín của Công an huyện Đức Hòa và 1 video clip có chứa đựng nội dung xúc phạm danh dự, nhân phẩm của ông Trần Ngọc Thảo (Thượng tọa Thích Nhật Từ) được đăng tải trên mạng xã hội Youtube "5 Chú Tiểu - Thiền am bên bờ vũ trụ" và "Nhất Nguyên – Hoàn Nguyên Official". Ngoài ra còn có 5 video clip trên tài khoản Youtube "5 Chú Tiểu - Thiền Am Bên Bờ Vũ Trụ" và 1 bài viết trên Facebook có nội dung liên quan đến hành vi vi phạm pháp luật do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chuyển đến.
Các đối tượng Lê Thanh Hoàn Nguyên, Lê Tùng Vân, Cao Thị Cúc, Lê Thanh Nhất Nguyên, Lê Thanh Trùng Dương.
Để làm rõ vụ việc theo đơn thư và văn bản tố cáo, ngày 22-12-2021, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Đức Hòa đã ra Quyết định trưng cầu giám định của cơ quan chức năng về các video clip và bài viết trên mạng xã hội do cơ quan chức năng, tổ chức, cá nhân kiến nghị, tố cáo có chứa nội dung xuyên tạc, xúc phạm uy tín của Công an huyện Đức Hòa; xúc phạm danh dự, nhân phẩm của cá nhân ông Trần Ngọc Thảo (Thượng tọa Thích Nhật Từ); xuyên tạc, bịa đặt, xúc phạm danh dự tổ chức Phật giáo để làm căn cứ xử lý. Kết quả giám định, xác định có 5 video clip đăng tải trên 2 tài khoản Youtube chứa đựng nội dung vi phạm pháp luật.
Trên cơ sở những tài liệu, chứng cứ thu thập được, ngày 3-1-2022, Cơ quan CSĐT Công an huyện Đức Hòa đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội "Lợi dụng các quyền tự do dân chủ, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân" xảy ra tại hộ gia đình bà Cao Thị Cúc ở ấp Lập Thành, Hòa Khánh Tây, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An, thực hiện lệnh bắt tạm giam đối với Lê Thanh Nhất Nguyên, Lê Thanh Hoàn Nguyên, Lê Thanh Trùng Dương, riêng ông Lê Tùng Vân do tuổi cao nên được cho tại ngoại. Ngoài ra, cơ quan Công an cũng mời tất cả người có liên quan về Công an huyện làm việc và khám xét khẩn cấp nơi ở của các đối tượng. Sau khi mở rộng điều tra, cơ quan Công an tiếp tục ra quyết định khởi tố bị can và bắt tạm giam đối với bà Cao Thị Cúc và Lê Thanh Nhị Nguyên.
Lê Tùng Vân cầm đầu điều hành hoạt động
Theo lời khai của các đối tượng, tại nơi gọi là "Tịnh thất Bồng Lai - Thiền am bên bờ vũ trụ" thì Lê Tùng Vân là người ra quyết định cao nhất. Tất cả những người còn lại đều hoạt động theo sự chỉ đạo hoặc phê duyệt cuối cùng của Vân.
Lê Tùng Vân khai nhận đã chỉ đạo Lê Thanh Hoàn Nguyên và Lê Thanh Nhất Nguyên tạo tài khoản Yotube để đăng tải những video clip với nội dung mà "thiền am" đã dàn dựng và quay phim nhằm cho cộng đồng mạng trong và ngoài nước xem và biết đến hoạt động của nhóm. Vào năm 2021, Vân chỉ đạo cho hai người này biên soạn nội dung hài kịch rồi dàn dựng, quay thành video clip rồi đưa cho Vân duyệt trước khi cho đăng trên tài khoản Yotube "5 chú tiểu - Thiền am bên bờ vũ trụ" với tựa đề "Phim hài chiếu rạp mùa dịch năm 2021: Vùng đất huyền bí - 5 chú tiểu thách thức danh hài".
Cũng theo chỉ đạo của Vân, trong video clip "Thông báo khẩn cấp kết quả vụ án 50 người" (nói về vụ việc gia đình ông Võ Văn Thắng ở quận Bình Tân, TP. Hồ Chí Minh xuống yêu cầu nhận con gái Diễm My về nhà) đăng ngày 11-12-2020, Lê Thanh Nhất Nguyên nói: "Nếu kết quả là không có đủ cơ sở để cáo buộc tội xâm phạm gia cư bất hợp pháp thì đây là sự việc bỏ lọt tội phạm trầm trọng chứ không phải thường". Tiếp lời Nhất Nguyên, Lê Thanh Trùng Dương cho rằng cái này là bao che tội phạm, vì cái vi phạm pháp luật này ai ai cũng nhìn thấy…". Riêng tại clip "Người lớn mừng tuổi thầy ông nội ngày mùng 1 Tết", Vân đã phỉ báng Thượng tọa Thích Nhật Từ rằng: "Thích Nhật Từ không giữ sỹ diện cho Phật giáo, không xứng đáng đại diện cho Phật giáo…".
Đối với Lê Thanh Nhất Nguyên, Nhị Nguyên, Hoàn Nguyên, Trùng Dương, mặc dù lúc đầu không chịu hợp tác, nhưng cuối cùng cũng đã phải khai nhận với cơ quan điều tra rằng cả 4 đều tham gia dàn dựng và quay tất cả các video clip với mục đích vu khống, nói xấu chính quyền, vu cáo Công an bắt cóc Diễm My, bao che cho tội phạm. Ngoài ra cũng tham gia tất cá các clip có nội dung xúc phạm nhân phẩm của tổ chức, cá nhân. Tất cả các clip này sau khi quay sẽ trình chiếu cho ông Vân duyệt trước khi tung lên mạng…
Riêng Cao Thị Cúc khai nhận việc tạo tài khoản trên mạng xã hội là do Lê Thanh Nhất Nguyên và Lê Thanh Hoàn Nguyên thực hiện. Việc đăng tải các clip hình ảnh sinh hoạt của "Thiền am" ngoài 2 người trên, còn phải được thông qua Cúc và Vân, và chỉ khi Lê Tùng Vân cho phép mới được đăng. Ngoài ra, Cúc còn khai nhận là người trực tiếp nhận sự chỉ đạo của Vân để thực hiện các nghi thức, thủ tục cúng bái, quỳ lạy mạo danh, xuyên tạc, mạo danh Đức Phật, xúc phạm Phật giáo…