Từ trước đến nay, ai cũng nghĩ giá nhà đất phố cổ Hà Nội (quận Hoàn Kiếm) luôn nằm trong top đắt đỏ của thế giới. Điều đó không sai, song, vẫn có những “căn nhà 3 không” được chính chủ nhân của chúng định giá chỉ từ 3 - 5 triệu đồng/m2.
5 triệu đồng/m2
Theo báo cáo của Ban quản lý phố cổ Hà Nội, toàn bộ khu phố cổ Hà Nội hiện gồm hơn 4.000 biển số nhà. Mỗi số nhà có diện tích trung bình 92m2, có tới 3 - 4 gia đình sinh sống, diện tích ở chỉ đạt 0,5 - 1,8 m2/người. Trong đó, 63% nhà đã xuống cấp, 12% nhà thuộc diện nguy hiểm, 5% nhà ô nhiễm.
Mật độ dân tại đây đã lên tới hơn 84.000 người/km2, thuộc loại cao nhất thế giới. Phố cổ Hà Nội có gần 1.000 ngôi nhà cổ xây dựng từ hơn 100 năm trước, đa phần hư hỏng nặng, bị cơi nới, sửa chữa tự phát. Tại khu vực cũng đã xuất hiện nhiều “kiểu nhà lụp xụp” với số lượng lên đến hơn 500 căn. Đây chính là nguồn gốc của những "căn nhà" có giá siêu rẻ, bán chẳng ai thèm mua.
Trong một con ngõ không tên tại phố Hàng Chiếu, có hộ gia đình bà N. (78 tuổi) với 12 người sống chung trong một căn nhà vỏn vẹn 9m2, với 1 tầng, 1 gác xép. Căn nhà của bà N. phải tận dụng tối đa mọi khoảng trống để các thành viên trong gia đình có thể…. ngủ và đặc biệt, “căn nhà” này không có... nhà vệ sinh.
Bà N. tỏ vẻ ngạc nhiên khi có người hỏi thăm mua nhà: “Nếu có ai mua nhà trong khu vực này, phải chấp nhận 3 không: Không nhà vệ sinh, không hộ khẩu và không có số nhà”.
Trong con ngõ không tên của hộ gia đình bà N. có tới hơn 10 hộ dân cùng chung sống. Tất cả các hộ gia đình trên đều có diện tích rất nhỏ, dưới 10m2, hiếm có nhà nào có diện tích trên 30m2. Thậm chí, có "nhà" chỉ vài m2 được xây vắt vẻo trên thành tường, không có diện tích mặt đất. Những "căn nhà" càng nhỏ được định giá càng rẻ.
Nếu mua nhà tại đây, người mua phải chấp nhận, không nhà vệ sinh - không số nhà - không hộ khẩu.
Trong ảnh là một nhà vệ sinh tập thể của gần 15 hộ dân tại phố cổ Hà Nội.
Chị Lan, một hộ dân sống tại đây cho biết: “Nhà chị bán 5 triệu/m2, em mua không chị bán. Nhưng chị phải nhắc em rằng, nếu có mua cũng không làm nhập khẩu được đâu vì không đủ diện tích. Ngoài ra, phải đi vệ sinh chung như thời bao cấp, không có chỗ để xe,...”.
Chị Lan giải thích, để được cấp hộ khẩu "made in Hà Nội" phải đảm bảo tối thiểu diện tích 15m2/người, "Trong ngõ này, 15m2 cho 10 người thì có, chứ 15m2 cho 1 người thì không".
Đồng quan điểm với chị Lan, anh Hoàng Văn Xuân và con trai hiện đang sinh sống trong căn nhà siêu nhỏ có diện tích 5m2 (ngõ 44 Hàng Buồm) nói: "Cũng mang cái danh phố cổ đấy, bán có vài triệu đồng/m2 nhưng cũng có ai mua đâu".
Diện tích quá chật hẹp nên toàn bộ xe máy của các hộ gia đình sinh sống sau con ngõ đều phải đem đi gửi vì không còn chỗ để dựng. Đối với những chiếc xe đạp, muốn đi được vào trong ngõ, người ta chỉ có cách ngồi lên xe và dùng hai tay vịn bên bờ tường đẩy xe đi vào. Thậm chí, một người lớn di chuyển còn khó khăn, nếu có hai người đi ngược chiều thì chỉ còn nước… "bó tay".
1,2 tỷ đồng/m2 nhà mặt phố
Trong khi đó, giá nhà mặt đường tại khu vực phố cổ Hà Nội, đặc biệt là khu đất xung quanh bờ hồ Hoàn Kiếm luôn được mệnh danh là khu đất “kim cương” của Việt Nam, giá bán của chúng ngang hàng với các thành phố nổi tiếng trên thế giới như Paris, Toyko, Osaka hay New York,...
Giá nhà mặt đường tại phố cổ Hà Nội đắt ngang ngửa với Paris hay Tokyo.
Tại một số tuyến phố “kim cương” như Hàng Ngang – Hàng Đào, Đinh Tiên Hoàng, Lý Thái Tổ có thời điểm giá nhà đất được đẩy lên tới 1,2 tỷ đồng/m2. Các tuyến phố khác trong phố cổ Hà Nội có giá dao động từ 500 – 800 triệu đồng/m2.
Cụ thể, một căn nhà trên phố Hàng Bông, cách bờ Hồ khoảng 300m đang được rao bán 12 tỷ đồng cho tổng cộng 18m2, 1,5m mặt tiền.
Ông Đỗ Trung Hà, một chuyên gia bất động sản tại Hà Nội cho biết nhu cầu mua - bán nhà tại phố cổ hiện tại đã không còn “nóng” như cách đây vài năm. Thay vào đó, người đến đây thuê nhiều hơn người mua.
Giá thuê nhà mặt đường phố cổ rất đắt, thậm chí có thể lên tới 1.000 USD nếu tại các khu đất vàng như Hàng Ngang - Hàng Đào, Đinh Tiên Hoàng, một số tuyến phố khác trong khu vực này tuy có rẻ hơn nhưng vẫn rất đắt đỏ. Một căn nhà trên phố Hàng Nón, chỉ rộng 12m2 với 1,5m mặt tiền, chủ nhân ngôi nhà không ngần ngại ra giá 22 triệu đồng/tháng, đóng theo quý hoặc 6 tháng/lần.
Tuy nhiên, việc kinh doanh trong khu vực phố cổ lúc nào cũng đông đúc, nhộn nhịp đặc biệt là điểm đến của nhiều du khách nước ngoài nên cho dù giá thuê có cao ngất ngưởng thì người kinh doanh cũng chẳng sợ lỗ.