"Làng tiến sĩ" ở Hà Nội
Những tượng rùa đá lâu năm, ngôi đình tựa thế rồng và truyền thống học thuật đáng nể phục - đây là lời giới thiệu của CNN về làng Đông Ngạc, địa điểm được tác giả bài viết gọi là "bí mật tuyệt vời nhất của Hà Nội".
Ở vùng ngoại ô của thủ đô Việt Nam, tách biệt khỏi những tour du lịch phổ thông, là Đông Ngạc, một "làng tiến sĩ" 1.000 năm tuổi và hầu như không có trải qua quá nhiều sự thay đổi trong nhiều thế kỷ.
Trong 20 năm qua, khi Hà Nội mở rộng và hiện đại hóa nhanh chóng, nhiều ngôi làng cổ nhất đã không còn hoặc không còn giữ được nét nguyên bản. Tuy nhiên, làng Đông Ngạc không nằm trong số đó, và đây cũng là lí do khiến nó trở nên đặc biệt đối với du khách.
Những cánh cổng đá xác định ranh giới của làng, những tòa nhà từ cũ kỹ thời Pháp thuộc nằm dọc những con đường hẹp, những người bán hàng rong đội nón lá và và trẻ nhỏ chơi đùa bên ngoài ngôi chùa Tư Khánh cổ kính là những hình ảnh dễ thấy khi tới làng Đông Ngạc.
Trải rộng trên diện tích hơn 3 ha, chùa Tư Khánh có rất nhiều vườn, sân trong rợp bóng mát, chùa cũng được trang trí công phu với các gian phòng trang nghiêm.
Hầu hết các tòa nhà trong chùa được xây dựng từ gỗ sẫm màu, với những mái hiên được chạm khắc tinh xảo nằm bên dưới những mái dốc lợp ngói đất nung.
Một trong những dấu tích đầu tiên mà du khách sẽ khám phá bên trong khuôn viên rộng rãi của chùa là bức tượng đá một con sếu đứng trên lưng một con rùa.
Rùa đã được người dân tôn thờ trong nhiều thế kỷ. Trong thần thoại địa phương, những sinh vật có mai này tượng trưng cho tuổi thọ và là biểu tượng của chiến thắng qua các cuộc đấu tranh giành độc lập.
Bức tượng này là một trong hơn 50 tượng đá nằm rải rác khắp chùa Tư Khánh, được xây dựng từ những năm 1650. Bên cạnh đó, có ba quả chuông lớn bằng đồng đúc vào đầu thế kỷ 19 và những tấm bia đá thờ Phật và các vị học giả sinh ra ở Đông Ngạc.
Mặc dù không có diện tích lớn và là nơi sinh sống của khoảng 1.000 người nhưng Đông Ngạc là quê hương của rất nhiều tiến sĩ, học giả tên tuổi. Cho đến ngày nay, các gia đình ở đây vẫn thi đua để con cháu trở thành những học sinh xuất sắc nhất. Từ thời nhà Lê, Đông Ngạc đã được vinh danh vì là nơi xuất thân của nhiều nhân tài nước Việt.
Truyền thống đáng quý
Truyền thống học tập của ngôi làng thậm chí còn được thể hiện qua các công trình kiến trúc. Biểu tượng của những cuốn sách được khắc trên những cánh cổng lâu đời nằm ở cuối bốn thôn.
Rải rác khắp các ngôi làng này là gần 100 ngôi nhà, ngôi nhà cổ nhất có từ đầu những năm 1600. Vẻ đẹp tỉ mỉ từ các công trình được xây bằng đá và gỗ khiến du khách bị đắm chìm trong bầu không khí cổ xưa. Khi dạo bước trên những con đường hẹp, du khách còn được chào đón bằng những nụ cười và cái vẫy tay của người dân, được mời những món ăn đặc sản trong làng như trà sen nóng và bánh giò.
Đình Đông Ngạc là trung tâm của ngôi làng. Trong gần 400 năm qua, đình làng là nơi tổ chức các sự kiện quan trọng nhất của Đông Ngạc và cũng là nơi thờ cúng. Được xây dựng vào nửa đầu những năm 1600, nó được thiết kế để nhìn từ trên cao nhìn giống như đầu của một con rồng. Sảnh thờ bằng gỗ có hình dáng như đầu rồng, với cổng chính là mũi rồng và hai giếng nước là đôi mắt.
Ở gian chính lưu giữ một loạt các tác phẩm nghệ thuật từ thời Lê, bao gồm các chủ đề về nông nghiệp, thương mại, ngư nghiệp, nghệ thuật và văn học Việt Nam.
Đông Ngạc nằm ở ngoại thành phía bắc thủ đô Hà Nội. Từ phố Cổ, du khách có thể đến ngôi làng chỉ sau khoảng 30 phút đi taxi.
Nếu có kế hoạch đi Đông Ngạc, du khách hãy dừng chân tại Phủ Tây Hồ và chùa Vạn Niên, cả hai đều nằm bên bờ Hồ Tây rộng mênh mông và đẹp như tranh vẽ.