Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị. (Ảnh: Xinhua)
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân nói với báo chí rằng ông Vương Nghị sẽ lên đường vào ngày 26/5 để thực hiện chuyến thăm Quần đảo Solomon, Fiji, Kiribati, Samoa, Tonga, Vanuatu, Papua New Guinea và Timor Leste.
Ông Vương Nghị sẽ chủ trì hội nghị lần thứ hai với các ngoại trưởng đảo quốc Thái Bình Dương tại Fiji.
Tin tức về chuyến thăm đã xuất hiện từ đầu tháng này, khi nguồn tin từ chính phủ Quần đảo Solomon tiết lộ việc sắp đón Ngoại trưởng Trung Quốc. Thông báo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cung cấp bức tranh đầy đủ về kế hoạch của Bắc Kinh.
Ông Uông khẳng định chuyến thăm sẽ “tăng cường hơn nữa sự tin tưởng chính trị lẫn nhau giữa Trung Quốc với các quốc gia nói trên”, “đưa hợp tác trong nhiều lĩnh vực lên tầm cao mới” và “tạo động lực mới cho sự phát triển lâu dài của quan hệ song phương”.
Chuyến đi lần này của ông Vương Nghị chắc chắn sẽ được giới chức Úc theo dõi sát sao, khi Canberra đang lo ngại về những bước đi của Bắc Kinh nhằm củng cố quan hệ thương mại, an ninh và chiến lược với các đảo quốc nằm gần Úc, nhất là sau khi Trung Quốc ký thoả thuận an ninh với Quần đảo Solomon vào tháng trước.
Financial Times đưa tin rằng Trung Quốc có thể đang tìm kiếm thoả thuận tương tự với các đảo quốc Thái Bình Dương, trong đó có Kiribati.
Chính phủ Kiribati phủ nhận thông tin này. Một quan chức phương Tây nói với ABC rằng đó là khả năng “có thể xảy ra”.
Ông Vương Nghị sẽ chỉ thăm Kiribati trong 4 giờ đồng hồ, chủ yếu do đảo quốc đang áp dụng các biện pháp khống chế dịch COVID-19.
Một nguồn tin từ chính phủ một đảo quốc nói với ABC rằng họ tin đã có những cuộc đàm phán “dài và căng thẳng” trước khi chuyến thăm diễn ra, và Kiribati chỉ đồng ý đón khách sau khi Trung Quốc gây áp lực.
Trong thông cáo về chuyến thăm, Chính phủ Kiribati nói rằng đây là “cột mốc quan trọng cho quan hệ Kiribati-Trung Quốc”, sẽ giúp “tăng cường và thúc đẩy quan hệ đối tác và hợp tác giữa hai quốc gia, sau khi hai bên nối lại quan hệ ngoại giao vào năm 2019”.
Báo chí Trung Quốc viết rằng chuyến thăm này là bằng chứng cho thấy tầm ảnh hưởng gia tăng của Bắc Kinh ở nam Thái Bình Dương.
“Chuyến thăm của ông Vương Nghị đến nam Thái Bình Dương diễn ra sau hàng loạt hoạt động ngoại giao của Mỹ ở châu Á… nhằm tăng cường khống chế Trung Quốc”, Thời báo Hoàn cầu viết.
“Mỹ đang cố bao vây Trung Quốc bằng Chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương , nhưng dấu chân của Trung Quốc đã hiện diện ngoài chuỗi đảo thứ hai, và điều này chứng tỏ chiến lược bao vây của Mỹ không hiệu quả. Nỗ lực của Washington và Canberra để tạo nên một liên minh khu vực chống lại Trung Quốc sẽ thất bại”, Thời báo Hoàn cầu bình luận.
Nhà phân tích Jonathan Pryke, công tác tại Viện Lowy (Úc), cho rằng chuyến thăm “marathon” mang tính “lịch sử” của ông Vương Nghị sẽ được phương Tây theo dõi sát sao.
“Sẽ có nhiều phân tích trong sự lo ngại, vì cả tín hiệu về nỗ lực của Trung Quốc cũng như các thoả thuận có thể được ký nhân dịp này”, ông Pryke đánh giá.
Ngày 24/5, Phó Thủ tướng Úc Richard Marles nói rằng quan hệ giữa Úc với Trung Quốc sẽ vẫn là vấn đề thách thức trong thời gian tới. Thoả thuận an ninh giữa Trung Quốc và Quần đảo Solomon đã trở thành chủ đề lớn trong cuộc bầu cử của Úc vào cuối tuần qua.
Theo ABC, SCMP