Lẽ dĩ nhiên, điều này không lý giải vì sao Becky kiếm nhiều tiền hơn bạn mặc dù bạn cùng ngành nghề với anh ta hoặc tại sao bạn lại có mức lương khởi điểm cao hơn Roger, người có bằng số năm kinh nghiệm với bạn.
Liệu đó có phải là sự ngẫu nhiên không? Hay có phải một số người có khuynh hướng làm ra nhiều tiền hơn những người khác?
Chủng tộc và giới tính
Mặc dù một số người luôn cố gắng chứng minh khoảng cách thu nhập giữa đàn ông và phụ nữ chỉ là chuyện hoang đường, nhiều bằng chứng lại cho thấy rõ thực tế này.
Hiệp hội Mỹ thuộc Trường Đại học Phụ nữ đã lấy dữ liệu từ Cục Thống kê Dân số Hoa Kỳ để xem xét sự thật đằng sau con số thống kê 80% thường được đề cập ở các cuộc thảo luận về bất bình đẳng thu nhập.
Phụ nữ chỉ được trả lương bằng 80% nam giới dù họ đảm nhiệm cùng một công việc. Đây là số liệu thống kê đối với nhân viên làm toàn thời gian ở cả hai giới và thực tế này sẽ không thể thay đổi trong “một sớm, một chiều”.
Các chuyên gia ước tính, với tỷ lệ này, vào những năm 50 của thế kỷ 22, khoảng cách thu nhập giữa nam và nữ vẫn chưa thể thu hẹp.
Dù trình độ học vấn, chủng tộc hay xuất thân của một người phụ nữ ra sao thì sự chênh lệch về thu nhập vẫn tồn tại.
Ví dụ như, khoảng cách thu nhập giữa đàn ông và phụ nữ Mỹ gốc Tây Ban Nha là 92%, trong khi, sự chênh lệch đó giữa đàn ông và phụ nữ da trắng là 76%.
Tuy vậy, thu nhập trung bình của phụ nữ da trắng thường cao hơn đàn ông hoặc phụ nữ Mỹ gốc Phi, gốc Tây Ban Nha, thổ dân Hawaii hay người da đỏ.
Điểm mấu chốt ở đây là gì? Người da trắng hay người Mỹ gốc châu Á có xu hướng kiếm được nhiều tiền hơn so với các chủng tộc khác và đàn ông cũng có thu nhập cao hơn phụ nữ bất kể trình độ học vấn, xuất thân hay thành tích của họ thế nào.
Ngoại hình cuốn hút
Bạn có thể giảm cân, trang điểm hay để râu thì rốt cuộc, khuôn mặt, vóc dáng của bạn vẫn được quyết định bởi các loại gen. Và chúng có thể gây ảnh hưởng đáng kể đến mức lương bạn được trả.
Theo một nghiên cứu hướng vào đối tượng công nhân người Mỹ và Canada, những người làm thuê có vẻ ngoài “hấp dẫn” thường được trả thù lao cao hơn 12 đến 14% so với các đồng nghiệp “kém thu hút”.
Và đương nhiên, những phát hiện này đã được nhân rộng trong vô vàn ứng dụng khác. Một nghiên cứu về các tổ chức bất động sản Mỹ nhận ra rằng, các nhà môi giới bảnh bao hơn thường bán được bất động sản với giá hời hơn.
Nhiều lý thuyết đang cố gắng giải thích vì sao sự tác động này lại đang diễn ra.
Đó có thể là do “ảnh hưởng của tiếng thơm”.
Điều này có nghĩa là một giá trị tích cực (như sức hấp dẫn) sẽ làm thay đổi cách nhận thức của mọi người về các khả năng khác của bạn hoặc có thể là những người có khả năng lôi cuốn luôn hành động với sự tự tin cao.
Tuy nhiên, một số người tỏ ra không đồng tình với những phát hiện đó. Một người nhận ra rằng, khi kiểm soát được các yếu tố như sức khoẻ, trí thông minh và tính cách cá nhân thì sự chênh lệch về ngoại hình thu hút sẽ biến mất.
Hơn nữa, họ nhận ra rằng, những người không có sức lôi cuốn mới là những người kiếm được nhiều tiền hơn những người đẹp trai, xinh gái cùng trang lứa. Đây được gọi là “mức phí xấu xí”.
Chiều cao lý tưởng
Một cơ quan nghiên cứu cho rằng, những người cao hơn thường kiếm được nhiều tiền hơn so với các đồng nghiệp thấp bé hơn.
Điều này đặc biệt đúng với nam giới. Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng, cứ cao thêm 5 cm (khoảng 2 inches), lao động nam có thể kiếm thêm 950 USD/năm.
Số tiền này không nhiều so với sự khác biệt trong thu nhập giữa nam giới và nữ giới. Nhưng chúng ta hãy thử làm một phép tính.
Ví dụ như, nam giới trung bình cao hơn nữ giới khoảng 7 inches. Như vậy, nếu xét trong toàn bộ thời gian đi làm, nam giới sẽ được trả lương cao hơn nữ giới đến hàng trăm ngàn USD, một số tiền không hề nhỏ chút nào.
Các nhà nghiên cứu còn nhận thấy, những người cao hơn cũng luôn được xem là thông minh hơn, mạnh mẽ hơn và tự tin hơn so với những bạn bè thấp bé cùng trang lứa.
Đặc điểm tính cách
Mặc dù các cuộc tranh luận về tính cách được hình thành một cách tự nhiên và do được nuôi dưỡng vẫn chưa đi tới hồi kết.
Tuy vậy, nhiều bằng chứng cho thấy, các đặc điểm di truyền đã xác định sẵn tính cách của chúng ta. Quan trọng hơn, chính tính cách lại có thể ảnh hưởng đến mức thu nhập của chúng ta.
Chẳng hạn như, một nghiên cứu đưa ra kết luận rằng, những người đàn ông khó tính thường có thu nhập cao hơn 18% so với những người thoải mái (khoảng cách này là 5% ở nữ giới).
Điều này được lý giải là do những người đàn ông khó tính thường tranh luận sôi nổi về nhiều vấn đề như lương khởi điểm, tăng lương và tiền thưởng.
Ngoài ra, dù bạn có ủng hộ dải tính cách của Myers-Briggs hay không thì các loại cá tính ESTJ (người giám sát) và ENTJ (nguyên soái) thường kiếm được 77.000 USD/năm và 76.000 USD/năm so với người làm ở vị trí thấp hơn như INTP (kiến trúc sư), chỉ kiếm trung bình được 36.000 USD/năm.
Người hướng ngoại có xu hướng kiếm được nhiều tiền hơn người hướng nội, chủ yếu bởi vì họ có mạng lưới quan hệ rộng hơn và thành công hơn ở các vị trí đòi hỏi khả năng giao tiếp tốt.
Những người có tư duy tốt thường có thu nhập cao hơn những người thiên về cảm xúc.
Thành công được tạo ra từ nhiều yếu tố. Bạn hoàn toàn có thể gia tăng thu nhập khi bạn tích luỹ ngày càng nhiều kinh nghiệm và hiểu biết.
Tuy vậy, một vài quan điểm cho rằng, chủng tộc, giới tính, chiều cao, sức lôi cuốn và tính cách cá nhân cũng là những yếu tố gây ảnh hưởng đến thu nhập của bạn.
Do những điều kiện đó chỉ được xếp ở hàng thứ hai (như chiều cao vô tình cũng liên quan đến trí thông minh) nên bạn có thể thu hẹp khoảng cách bằng cách luyện tập thể hiện bản thân.
Và đương nhiên, bạn nên nhớ rằng, tất cả các nhân vật nổi tiếng cũng đều là người bình thường.
Tuy vậy, chúng ta cần hiểu rằng, các thiên hướng và nền văn hoá đều có ảnh hưởng đến thu nhập của chúng ta và điều chúng ta có thể làm là giảm thiểu những tác động đó.
Bài viết thể hiện quan điểm của Larry Alton, một nhà tư vấn kinh doanh độc lập chuyên về các xu hướng truyền thông trên mạng xã hội, kinh doanh và doanh nghiệp.