Những tranh cãi ngày càng gia tăng về việc liệu rằng có hay không việc Tổng thống Mỹ Donald Trump sử dụng quyền hạn của ông để tìm cách tái đắc cử nhờ sự trợ giúp từ người đồng cấp Ukraine , đã mang đến cả cơ hội lẫn rủi ro về chính trị cho ứng cử viên Tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden.
Rủi ro và cơ hội với ông Biden
Cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden đã bị mắc kẹt trong vụ lùm xùm chính trị liên quan đến các thông tin cho rằng ông Trump gây sức ép buộc Tổng thống Ukraine Zelensky mở cuộc điều tra tham nhũng đối với ông và con trai ông là Hunter Biden. Vụ việc này đã khiến đảng Dân chủ tăng cường kêu gọi luận tội Tổng thống Trump.
Tổng thống Trump dù thừa nhận nói đến ông Biden trong cuộc điện đàm với Tổng thống Zelensky vào tháng 7/2019, nhưng ông đã bỏ qua những câu hỏi xoay quanh cuộc điện đàm này, thay vì đó tập trung vào việc nêu bật các cáo buộc cho rằng ông Biden đã cố gắng ngăn cản cuộc điều tra của Ukraine về một công ty có quan hệ với con trai ông.
“Joe Biden và con trai ông là những kẻ mua chuộc”, ông Trump phát biểu với báo chí khi được hỏi về vấn đề gây tranh cãi nói trên, bên lề cuộc họp của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tại New York, Mỹ hôm 23/9. Tuy nhiên, ông chủ Nhà Trắng không đưa ra bất cứ bằng chứng nào.
Reuters cho biết, đến thời điểm hiện tại vẫn không có bằng chứng nào cho thấy ông Biden đã lợi dụng chức vụ khi còn là Phó Tổng thống để giúp đỡ con trai mình. Phát biểu tại Iowa cuối tuần qua, ứng viên Tổng thống đảng Dân chủ nói rằng, ông chưa bao giờ thảo luận với Hunter Biden về công việc kinh doanh của anh ta tại Ukraine.
Trước mắt, vụ lùm xùm liên quan đến cuộc điện đàm của hai nhà lãnh đạo Mỹ -Ukraine, đã tạo cho ông Biden và đội ngũ tranh cử của ông cơ hội để vạch rõ chiến lược của Tổng thống Trump. Đây có thể là bằng chứng cho thấy nhà lãnh đạo Mỹ coi ông Biden là người có khả năng chiến thắng và là đối thủ nguy hiểm nhất trong số 19 ứng cử viên đang tìm kiếm sự đề cử chính thức của đảng Dân chủ để đứng ra tranh cử với Tổng thống đương nhiệm trong cuộc bầu cử tháng 11/2020.
Nhưng về lâu dài, uy tín và cơ hội thắng cử của ông Biden có thể bị ảnh hưởng bởi các cáo buộc hối lộ lặp đi lặp lại mà ông Trump đưa ra cho đối thủ của mình, chưa kể điều đó cũng giúp gạt bỏ tranh luận của của đảng Dân chủ cho rằng ông Trump đã lạm dụng quyền lực.
Mặc dù các đối thủ Dân chủ của ông Biden từ trước đến nay luôn từ chối xoáy sâu vào những câu hỏi cụ thể liên quan đến gia đình ông, thay vào đó hướng sự chỉ trích vào Tổng thống Trump, nhưng họ cũng có thế hưởng lợi từ việc ông Trump coi ông Biden như “biểu tượng của một tổ chức tham nhũng”.
“Nếu có điều gì mà Tổng thống Trump có thể làm tốt, thì đó là gắn mác và tạo ra một thông điệp đáng nhớ. Ông ấy là dân kinh doanh. Ông ấy cố gắng tạo ra cáo buộc hối lộ, dựng nên câu chuyện về Biden. Nó cho phép ông vận hành chiến dịch chống lại ông Biden, tương tự như chiến dịch chống lại bà Clinton”, Joel Payne, một chiến lược gia của đảng Dân chủ từng làm việc cho cựu ứng viên Tổng thống Hillary Clinton năm 2016, nhận xét. Trước đó hôm 23/9, Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa đã gửi cho báo chí một bản ghi nhớ có tiêu đề “Quid Pro Joe", mô tả rằng ông Biden đã có rất nhiều “giao dịch đen tối”.
Cuộc đua của đảng Dân chủ được thúc đẩy bởi nhận thức của cử tri về khả năng thắng cử và cơ hội đánh bại Trump của mỗi ứng viên. Điều đó có thể giúp chuyển những gì từng là thế mạnh của ông Biden thành nghĩa vụ tiềm năng. Tuy nhiên, các cử tri Dân chủ cũng sẽ tự động hạ thấp hầu hết những gì Tổng thống Trump nói, ông Patrick Murray, Giám đốc viện thăm dò dư luận của Đại học Monmouth, Mỹ cho biết.
Joe Biden sẽ phản ứng như thế nào?
“Liệu Biden có làm gì để chống trả khi Tổng thống Trump “ném cho ông một cú đấm” hay không? Việc đáp trả chắc chắn sẽ có lợi cho ông Biden”, nhà phân tích Murray nói.
Joe Biden và đội ngũ tranh cử của ông đã có phản ứng dữ dội khi vụ lùm xùm chính trị bùng phát vào hôm 20/9 vừa qua. Ông Biden nói với các phóng viên rằng, Tổng thống Trump biết “Tôi đã đánh ông ấy như một cái trống”. Giới quan sát cho rằng ngay cả khi cuộc đua giành đề cử của đảng Dân chủ ngày càng khốc liệt, các đối thủ của ông Biden nhiều khả năng sẽ không chỉ trích ông liên quan đến vấn đề Ukraine vì họ sợ rằng làm như vậy sẽ khiến họ đứng về phe Tổng thống Trump.
“Trước hết, tôi không nghĩ chúng ta nên trao cho ông Trump quyền thay đổi chủ đề, chuyển hướng khỏi những việc bất chính mà ông ấy đã làm”, ứng viên Tổng thống Dân chủ Pete Buttigieg phát biểu với báo chí hôm 23/9. “Thứ 2, tôi không thấy bất cứ bằng chứng nào liên quan đến cáo buộc với ông Biden. Thứ 3, chúng ta phải nhớ rằng ông Trump sẽ tìm ra một lỗ hổng, thậm chí cố tình tạo ra một lỗ hổng”, ông Pete Buttigieg nói thêm.
Thượng nghị sỹ Mỹ Kamala Harris, bang California, một đối thủ khác của ông Biden cho rằng, phải mất một thời gian dài để bắt đầu tiến trình luận tội Tổng thống Trump. Trong chiến dịch tranh cử ở Los Angeles, bà Kamala Harris cáo buộc Tổng thống Trump cố gắng hợp tác với Tổng thống Ukraine để can thiệp cuộc bầu cử năm 2020. Khi trả lời câu hỏi liệu một số nghị sỹ Dân chủ có cảm thấy “không thoải mái” về sự liên quan của ông Biden với Ukraine trong quá khứ hay không , bà Harris nói: “Hỹy để điều đó cho cử tri quyết định”.
Hầu hết các ứng cử viên Tổng thống của đảng Dân chủ đều không đặt nặng tranh cãi nói trên, mặc dù Thượng nghị sĩ Mỹ Elizabeth Warren đã nêu vấn đề này cuối tuần qua tại Iowa khi nhắc lại lời kêu gọi tiến hành luận tội Tổng thống Trump. “Ông ấy đã lôi kéo một chính phủ nước ngoài khác tấn công hệ thống bầu cử của chúng tôi. Đã đến lúc chúng ta phải chỉ rõ hành vi bất hợp pháp này và bắt đầu các thủ tục luận tội ngay bây giờ”, bà Elizabeth Warren nói.
Luật sư của Tổng thống Trump, ông Rudy Giuliani cáo buộc ông Biden đã sử dụng ảnh hưởng của mình để buộc Ukraine sa thải công tố viên hàng đầu của Ukraine, người đang điều tra các thỏa thuận kinh doanh của ông Hunter Biden, vốn bị chính phủ Mỹ và EU chỉ trích vì gây ra nhiều vấn đề lớn. Tuy nhiên, ông Biden và con trai ông đã phủ nhận cáo buộc./.