66 triệu năm trước, Trái đất đã trải qua một ngày tồi tệ. Chính xác hơn là cực kỳ, cực kỳ tệ.
Trong cuộc sống, có những lúc chúng ta phải trải qua một ngày u ám. Nhưng yên tâm, tất cả sẽ chẳng thể so sánh được với thời khắc vừa nêu trên.
Khi đó, một tảng thiên thạch khổng lồ với bề ngang lên tới 81km đã giã thẳng xuống Mexico, tại khu vực gần Chicxulub - cũng chính là cái tên được đặt cho tảng thiên thạch này luôn. Vụ va chạm đã tạo ra một chuỗi những thảm kịch kinh hoàng, khiến 75% sự sống trên Trái đất bị quét sạch.
Nhưng chính xác thì đã có những gì xảy ra vào ngày hôm ấy? Thực ra, đó là điều mà các nhà khoa học đã phải trăn trở suốt một thời gian dài. Và mới đây, sau những nỗ lực không ngừng nghỉ đào xới những tảng đất đá dưới cái hố tạo thành bởi thiên thạch Chicxulub, cuối cùng chúng ta cũng có câu trả lời cho ngày định mệnh ấy.
Tất cả gói gọn trong 2 chữ: "Khủng khiếp"
Được biết, các chuyên gia đã phân tích các lớp đất đá ở độ sâu từ 500 - 1.200m, và "khủng khiếp" là những gì khoa học kết luận. Đá tan chảy, gỗ biến thành than, lưu huỳnh trong lõi đá biến mất... tất cả đều là dấu hiệu cho thấy vụ va chạm là thực sự lớn.
"Các dấu hiệu giống như một phiên bản mở rộng hơn ghi lại sự kiện này," - trích lời Sean Gulick từ ĐH Texas. "Chúng cho ta thấy chính xác những gì đã xảy ra tại đây, cứ như tận mắt được chứng kiến vây."
Gulick cho biết, tảng thiên thạch đã tạo ra một trận sóng thần cao đến cả trăm mét, tung đất đá dồn xuống miệng hố ở một mức độ khủng khiếp chưa từng có. Ít nhất có cột vật chất dày đến 130m bị nén vào hố trong 1 ngày, và vì vậy nó đem đến rất nhiều dữ liệu quý giá về môi trường xung quanh từ những phút đầu tiên và vài giờ sau va chạm.
Các dấu vết cho thấy khu vực thiên thạch lao xuống thực sự giống như địa ngục - gần như toàn bộ sinh vật xung quanh "bốc hơi" trong nháy mắt. Sau đó, cả nhiệt độ Trái đất tụt xuống, kích hoạt sự kiện đại tuyệt chủng kỷ Phấn trắng - Paleogene, kèm theo sự tuyệt chủng của toàn bộ khủng long.
"Không phải toàn bộ khủng long bị hủy diệt vào ngày hôm đó, nhưng con số bị chết là rất nhiều." - Gulick chia sẻ.
Mẫu đất đá tại hố Chicxulub
Những tảng đá bị tan chảy là dấu hiệu cho thấy sức công phá của tảng thiên thạch phải tương đương cỡ... 10 tỉ quả bom nguyên tử. Rừng rậm nguyên sinh cháy đến hàng ngàn kilomet, sóng thần hàng trăm mét càn quét vào đất liền. Các loài sinh vật xung quanh chắc chắn không thể sống sót.
Khi sóng thần rút đi, nước kéo theo hàng loạt vật chất - bao gồm bụi đất và than từ cháy rừng - quay lại miệng hố.
Hệ sinh thái tại các khu vực xung quanh vụ va chạm đã ngay lập tức thay đổi chóng mặt, nhưng những gì xảy ra tiếp sau đó mới khiến Trái đất thực sự lao đao. Và câu trả lời nằm ở thứ các nhà khoa học không thể tìm thấy ở miệng hố: lưu huỳnh.
Không có lưu huỳnh - đây là điểm được các nhà khoa học đánh giá là kỳ lạ. Điều này chỉ ra rằng các tảng đá tại đây đã bị "bốc hơi" theo nghĩa đen vì vụ va chạm, giải phóng toàn bộ lưu huỳnh vào khí quyển. Chính lưu huỳnh đã chặn lại ánh Mặt trời, khiến nhiệt độ Trái đất sụt đến chóng mặt trong những năm tiếp theo.
Ước tính, có khoảng 325 tỷ tấn lưu huỳnh bị bốc vào khí quyển trong ngày hôm đó - cao hơn cả số lưu huỳnh từ vụ phun trào núi lửa Krakatoa vào năm 1883 từng khiến nhiệt độ toàn cầu giảm đi trong 5 năm.
Lượng lưu huỳnh này chính là những sát thủ thực sự, chứ không phải tảng thiên thạch. Và có vẻ tình hình đã trầm trọng hơn khi hàng loạt núi lửa cũng đã phun trào sau vụ va chạm ít lâu.
"Lưu huỳnh lọt vào khí quyển, trở thành những sát thủ thực sự. Cách duy nhất để tạo ra một sự kiện diệt chủng ở quy mô toàn cầu chính là hiệu ứng mà lưu huỳnh gây ra." - Gulick kết luận.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí khoa học PNAS.
Tham khảo: Science Alert