Theo RT, ngay từ những ngày đầu khi xung đột bùng phát, Ukraine đã lập một danh sách công khai những khí tài quân sự mà Kiev muốn sở hữu, đồng thời hứa hẹn trao tiền thưởng hậu hĩnh cho người giao nộp những loại vũ khí này. Vũ khí càng phức tạp thì thù lao càng cao, ví dụ máy bay chiến đấu, máy bay trực thăng và xe tăng có thể mang lại khoản tiền thưởng cao nhất lên tới 1 triệu đô la.
Nhưng khi lời kêu gọi công khai không mang lại kết quả, cơ quan an ninh Ukraine được cho là đã nhắm trực tiếp vào các quân nhân Nga, đặc biệt là các phi công. Họ đã lần ra và xác định danh tính các phi công thông qua các “dấu vết kĩ thuật số” trên mạng, một đặc nhiệm của Cơ quan An ninh Nga (FSB) nói với RT. Theo người này, Kiev có vẻ đặc biệt quan tâm đến máy bay chiến đấu-ném bom Su-34 và máy bay chiến lược Tu-22M3 của Nga.
Một phi công Su-34 bị nhắm mục tiêu cho biết ban đầu anh miễn cưỡng nói chuyện với các điệp viên Ukraine, vì tin rằng lời đề nghị trả thù lao 1 triệu đô la để đánh cắp máy bay chiến đấu và đào tẩu đến Kiev là một trò đùa. Nhưng sau khi nhận ra đối phương nghiêm túc với đề xuất này, viên phi công đã lập tức báo cáo với cơ quan tình báo Nga.
“Ban đầu tất nhiên, tôi coi đó là một trò đùa. Nhưng sau một thời gian nói chuyện, tôi nhận ra rằng người đang liên lạc với mình là đại diện của cơ quan tình báo Ukraine và các đối tác phương Tây”, viên phi công nói. “Ngoài ra, họ cũng hứa cho tôi hộ chiếu châu Âu và một cuộc sống thoải mái ở nước ngoài.”
Phía Ukraine đã yêu cầu các phi công quay video chứng minh họ có khả năng thực hiện vụ cướp máy bay, và có quyền sử dụng các máy bay chiến đấu cụ thể. Các phi công được trả từ 4.000 đến 7.000 đô la cho mỗi video, trong đó cho thấy họ vừa lên máy bay vừa cầm những mảnh giấy với những con số cụ thể.
Tình báo Ukraine dường như tin rằng các phi công mà họ tiếp cận sẵn sàng thực hiện hành vi phản quốc và “cướp” máy bay chiến đấu, nên đã kết nối để họ liên lạc với phi công Ukraine và thảo luận về các chi tiết kỹ thuật.
“Họ tin tưởng đến mức đã tiết lộ cách bố trí hệ thống phòng thủ, bản đồ độ cao và rất nhiều thông tin hữu ích khác cho chúng tôi”, phi công Nga nói và cho biết thêm rằng thông tin thu được từ người Ukraine đã được sử dụng trong quá trình hoạt động quân sự.
Vì giao dịch giữa Nga và nước ngoài bị hạn chế theo lệnh trừng phạt của phương Tây, nên các phi công Nga đã được trả bằng tiền mặt thông qua một mạng lưới vận chuyển phức tạp. FSB đã bắt giữ người đàn ông được cho là đã thuê người chuyển tiền. Và nghi phạm đã tiết lộ một số thông tin bất ngờ.
Nghi phạm khai rằng anh ta nhận lệnh trực tiếp từ Christo Grozev, một nhà báo người Bulgaria và là “điều tra viên về Nga” của Bellingcat – một tổ chức do chính phủ Mỹ tài trợ. Mátxcơva đã nhiều lần đặt câu hỏi về tính độc lập của nhóm điều tra, viện dẫn mối quan hệ chặt chẽ với các cơ quan tình báo phương Tây.
“Grozev… thực sự không giải thích gì với tôi, anh ta chỉ nói với tôi tên của người sẽ chuyển tiền bằng tàu hỏa,” nghi phạm khai.
Sự liên quan của Grozev không phải là bằng chứng duy nhất cho thấy phương Tây nhúng tay vào kế hoạch tinh vi này. Trong quá trình đàm phán với các phi công, nhân viên tình báo Ukraine đã kiếm được 2 hộ chiếu hợp pháp của các nước EU - một của Slovakia và một của Romania - cho vợ của các phi công như một sự đảm bảo.
Đặc nhiệm FSB nói rằng việc rời khỏi Nga với những tài liệu như vậy sẽ ngay lập tức biến gia đình các phi công thành “con tin” của tình báo Ukraine.
“Rõ ràng, bản thân chiến dịch đã được thực hiện với sự hỗ trợ của các cơ quan tình báo phương Tây và chủ yếu là Anh. Chúng tôi biết về sự tham gia của Grozev và MI6 không chỉ từ những lời khai này”, đặc vụ FSB tuyên bố, đồng thời cho biết thêm rằng tình báo Ukraine gần đây đã “ngừng che giấu” mối quan hệ của mình với các điệp viên nước ngoài.
Kế hoạch thậm chí còn có những nội dung tinh vi đến mức các phi công Nga được hướng dẫn cả cách lôi kéo hoặc kiểm soát những thành viên phi hành đoàn khác. Tổ bay của Su-34 có 2 người, còn tổ bay của Tu-22M3 có 4 người.
Tình báo Ukraine dường như đã gợi ý rằng các phi công Nga nên đánh thuốc mê đồng đội của họ bằng Clophelin (Clonidine), một loại thuốc dùng để điều trị huyết áp cao và các bệnh khác. Ở liều cao, Clophelin có tác dụng an thần mạnh, khiến loại thuốc này trở nên “phổ biến” trong giới tội phạm khi muốn hạ gục nạn nhân để cướp bóc. Liều rất cao Clophelin cũng có thể gây chết người.
Vì Clophelin không dễ mua ở Nga, nên tình báo Ukraine được cho là đã dàn xếp một vụ trao đổi. FSB cũng cho biết đã thu hồi một lô thuốc.
“Với tư cách là phi công, tôi được yêu cầu hạ gục đồng đội của mình, nhưng tôi không biết điều gì sẽ xảy ra với họ sau đó”, quân nhân Nga nói.
Theo thông tin của FSB, phía Ukraine khẳng định các quân nhân này sẽ được an toàn và được trao đổi thành tù binh. Tuy nhiên, phi công Nga nghi ngờ điều này.
Chính quyền Ukraine hiện chưa lên tiếng về cáo buộc của cơ quan an ninh Nga.