Máy bay không người lái trong một cuộc tập trận quân sự ở một địa điểm không được tiết lộ ở Iran hồi tháng 8/2022. Ảnh: Reuters
“Chúng tôi có thông tin rằng Nga đang lên kế hoạch thực hiên đợt tấn công kéo dài bằng máy bay không người lái Shahed. Có lẽ mục tiêu của họ là khiến chúng tôi kiệt quệ. Kiệt quệ cả về nhân lực, hệ thống phòng không và hệ thống năng lượng”, hãng tin Reuters (Anh) dẫn lời Tổng thống Zelensky nói trong bài phát biểu qua video vào đêm hôm 2/1.
Ngoài ra, nhà lãnh đạo Ukraine nhấn mạnh phải “hành động và làm mọi cách để đối phương không đạt được mục tiêu này, cũng như tất cả những mục tiêu khác của họ phải thất bại”.
Trước đó, Không quân Ukraine cho biết Nga đã phát động “cuộc tấn công quy mô lớn bằng máy bay không người lái cảm tử Shahed do Iran sản xuất vào nước này trong đêm 1/1 - 2/1”. Ukraine tuyên bố đã bắn rơi toàn bộ 39 UAV tự sát của Nga, cùng 2 UAV trinh sát Orlan-10 và một tên lửa dẫn đường Kh-59 trong đêm thứ 3 Nga thực hiện không kích vào các mục tiêu ở Kiev và các thành phố khác của nước này.
Thị trưởng Kiev Vitali Klitschko xác nhận vụ tấn công và cho biết, các cơ sở hạ tầng năng lượng bị hư hại. Mất điện diễn ra ở nhiều khu vực trong thành phố. Một số cơ sở cung cấp nhiệt cho người dân thủ đô cũng bị cắt nguồn năng lượng.
Trong những ngày đầu năm 2023, Tổng thống Ukraine cho biết hơn 80 UAV của Nga đã bị lực lượng phòng không nước này bắn hạ. Ông nói: “Con số này có thể tăng lên trong thời gian tới, những đêm không ngủ có thể sắp diễn ra. Bây giờ là lúc những người làm nhiệm vụ bảo vệ bầu trời phải đặc biệt chú ý”.
Các quan chức Ukraine cho rằng thành công của họ đã chứng minh chiến thuật của Nga trong những tháng gần đây nhằm tấn công ác liệt vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine đã thất bại khi Kiev tăng cường năng lực phòng không.
Máy bay không người lái trinh sát Orlan 10 do Bộ Quốc phòng Nga công bố. Ảnh: Reuters
Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Nga ngày 1/1 cho biết quân đội nước này đã mở đợt tấn công bằng vũ khí có độ chính xác cao phóng từ máy bay “nhằm vào các cơ sở công nghiệp quốc phòng liên quan đến sản xuất UAV của Ukraine. Cuộc tấn công đã phá hủy các cơ sở sản xuất UAV cũng như các cơ sở được Kiev sử dụng nhằm thực hiện “các cuộc tấn công khủng bố” chống lại Nga.
Tuyên bố cho biết thêm cuộc tấn công của Nga cũng nhắm vào các địa điểm tập kết và bãi phóng UAV của Ukraine. Theo đó, kế hoạch thực hiện các vụ tấn công khủng bố nhằm vào Liên bang Nga trong tương lai gần nhất của Kiev đã thất bại.
Nga đã tăng cường thực hiện các cuộc tập kích bằng tên lửa và UAV diện rộng vào hạ tầng năng lượng của Ukraine kể từ đầu tháng 10. Theo giới chức Kiev, Nga đã phá hủy khoảng 40% cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine trong những ngày qua.
Các cuộc tấn công đã gây ra những tác động mạnh mẽ lên cơ sở hạ tầng quân sự, năng lượng, thông tin liên lạc của Ukraine. Hàng triệu người dân bị cắt điện và hệ thống sưởi suốt nhiều giờ giữa thời tiết lạnh giá.
Máy bay không người lái của Nga xuất hiện ở Ukraine. Ảnh: Reuters
Chủ tịch Hội đồng quản trị công ty năng lượng quốc gia Ukraine Ukrenergo, ông Volodymyr Kudrytsky ngày 1/1 cho biết hầu hết các công trình năng lượng đều bị hư hỏng hoặc bị phá hủy và phải mất hàng năm để khôi phục hoàn toàn.
Ông Kudrytsky cảnh báo rằng do cơ sở hạ tầng năng lượng bị tàn phá quy mô lớn, nước này có nguy cơ mất điện hoàn toàn. Theo người đứng đầu Ukrenergo, thiệt hại đối với hạ tầng năng lượng của Ukraine từ các đợt tập kích mới nhất của Nga đã đạt đến mức “chưa từng thấy”.
“Ở thời điểm này, hầu hết các công trình đều bị hư hỏng hoặc bị phá hủy. Đó không chỉ là các trạm biến áp của Ukrenergo mà cả các nhà máy nhiệt điện. Việc khôi phục hoàn toàn chúng có thể mất hàng tháng, thậm chí lên đến hàng năm,” ông Kudrytsky nói với kới kênh truyền hình Rada hôm 1/1.
Nhà lãnh đạo công ty Ukrenergo nói thêm rằng thiệt hại đáng kể nhất đối với các cơ sở năng lượng được ghi nhận ở các tỉnh Kharkov và Mykolaiv, cũng như ở các huyện thuộc tỉnh Kherson do Ukraine kiểm soát.
Nga khẳng định các đợt tập kích chỉ nhằm vào các cơ sở hạ tầng năng lượng, mục đích là làm đình trệ hoạt động sản xuất hoặc bảo trì vũ khí của Ukraine, cũng như ngăn nước này dùng đường sắt vận chuyển binh sĩ, khí tài và đạn dược tới tiền tuyến.
UAV Orlan 10 của Nga. Ảnh: Reuters
Ukraine cũng liên tục cáo buộc Nga sử dụng UAV do Iran cung cấp, sau khi Moskva tăng cường sử dụng UAV trong cuộc xung đột ở Ukraine trong những tháng gần đây. Ukraine và các phương tiện truyền thông phương Tây cho rằng UAV Geran-2 của Nga thực chất là UAV Shahed-136 do Iran sản xuất.
Cả Nga và Iran liên tục phủ nhận việc UAV của Iran được sử dụng trong cuộc xung đột ở Ukraine. Nga tuyên bố nước này có khả năng sản xuất UAV và chỉ sử dụng UAV tự sát nội địa trong chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.
Ông Vadym Skibitskyi, quan chức Cục Tình báo Bộ Quốc phòng Ukraine, nhận định Nga dường như bắt đầu kết hợp và thay đổi chiến thuật, sử dụng các loại vũ khí khác nhau - như UAV nghi do Iran sản xuất, tên lửa kiểu cũ, tên lửa đạn đạo có độ chính xác cao và tên lửa S-300 cải tiến, để thực hiện các cuộc tấn công vào Ukraine. Theo ông, Quân đội Nga bắt đầu phải đối mặt với tình trạng thiếu các hệ thống tên lửa phóng loạt.
“Tổng cục Tình báo Ukraine liên tục ghi nhận các biện pháp của Nga nhằm bổ sung các loại đạn pháo từ các quốc gia khác. Họ đã mang một lượng lớn từ Belarus và đang rất tích cực làm việc với các quốc gia khác để tìm nguồn cung”, ông Skibitskyi nói.
Về phần mình, Kiev gần đây cũng đã bị cáo buộc tăng cường tấn công bằng UAV vào những mục tiêu trên lãnh thổ Nga, trong đó có 2 căn cứ không quân cách biên giới Ukraine hàng trăm km. Tuy nhiên, cho đến nay Kiev không công khai thừa nhận hay phủ nhận cáo buộc trên.