Một quan chức do Nga chỉ định ở khu vực Kherson (miền Nam Ukraine) ngày 3/11 cho biết lực lượng nước này có khả năng sẽ rút khỏi bờ Tây sông Dnipro, nơi người dân đã được sơ tán trong những tuần gần đây.
Pháo binh Ukraine chuẩn bị khai hỏa về phía Kherson, ngày 28/10/2022. Ảnh: Al Jazeera
Ông Kirill Stremousov, Phó lãnh đạo chính quyền Kherson cho biết: “Nhiều khả năng các đơn vị và các binh sỹ của chúng tôi sẽ rời sang tả ngạn con sông”. Vùng Kherson bao gồm thành phố Kherson – thủ phủ khu vực, đồng thời là thành phố lớn duy nhất của Ukraine bị Nga kiểm soát hoàn toàn kể từ khi nước này phát động chiến dịch quân sự vào cuối tháng 2 vừa qua. Khu vực này cũng bao gồm một con đập nằm chắn ngang sông Dnipro, kiểm soát nguồn cung cấp nước cho bán đảo Crimea.
Các quan chức cấp cao của Điện Kremlin vẫn chưa đưa ra bất cứ bình luận gì trước việc người dùng mạng xã hội chia sẻ một số bức ảnh về các tòa nhà quan trọng ở Kherson không còn treo cờ Nga.
Trong thời gian gần đây, Nga được cho là đã củng cố các vị trí phòng thủ bên ngoài thành phố. Quân đội Ukraine nói rằng Nga đang di chuyển pháo hạng nặng đến bờ Đông của con sông.
Bà Natalia Humeniuk, người phát ngôn của Bộ Chỉ huy phía Nam của Ukraine cho rằng các cuộc điều động bất thường của Nga ở Kherson có thể là một “cái bẫy” được dàn dựng để chờ các lực lượng Ukraine. “Bất kỳ tín hiệu nào về việc Nga rút quân có thể là một hành động nhằm đánh lừa Ukraine rằng họ đã rời khỏi các khu định cư và quân đội Ukraine có thể vào đó một cách an toàn. Xem xét thực tế là họ đã chuẩn bị cho các cuộc giao tranh trong một thời gian dài và cách họ phân bố các đơn vị của mình, chúng tôi nhận thấy đây có thể là một chiến thuật đã được lên kế hoạch và chúng ta không nên ăn mừng quá sớm. Chúng ta phải hiểu rằng trong chiến tranh các bên có thể áp dụng rất nhiều chiến thuật khác nhau và các cuộc tấn công có thể được tính toán kỹ lưỡng để làm suy yếu quân đội đối phương”.
Ukraine đã tiến công Kherson kể từ đầu tháng 10, tấn công các cây cầu chính bắc qua sông Dnipro, khiến Nga gặp khó khăn trong việc tiếp tế cho binh sỹ ở bờ Tây của con sông.
Ông Michael Kofman, nhà phân tích quân sự kiêm giám đốc Chương trình Nghiên cứu Nga tại CNA, một tổ chức tư vấn quốc phòng của Mỹ cho rằng, rất khó dự đoán chính xác ý định của Nga dù tình hình trên thực địa đang có nhiều thay đổi. Chuyên gia này lưu ý Nga sẽ không dễ dàng từ bỏ khu vực Kherson – nơi có tầm quan trọng chiến lược và chính trị to lớn đối với họ.
Trước đó, tình báo Ukraine cho biết Nga đã triển khai khoảng 40.000 binh sĩ tới bờ Tây sông Dnipro để ngăn quân đội Ukraine chiếm lại Kherson. Khi các lực lượng Ukraine tiến vào từ phía Bắc và phía Tây, họ đã gặp phải sự kháng cự mạnh mẽ. Các quan chức Ukraine cho rằng, trận chiến giành thành phố này trong thời gian tới sẽ rất ác liệt bởi Nga không bao giờ chấp nhận thất bại.
“Các cứ điểm của Nga trong khu vực được gia cố rất vững chãi nên sẽ khó đẩy lùi họ. Hiện họ vẫn đang cố thủ. Để tiến lên phía trước, chúng tôi cần nhiều xe tăng, xe bọc thép chở quân và nhân lực”, một chỉ huy của Ukraine thừa nhận.
Ngay khi nhận được tín hiệu vào cuối mùa Hè cho thấy Ukraine đang lên kế hoạch tiến hành một cuộc phản công lớn tại Kherson, Nga đã chuyển các đơn vị quân sự xuống phía Nam, cản đà tiến của Ukraine và khiến quân đội đối phương thiệt hại nặng nề.
Nỗ lực của Ukraine nhằm giành quyền kiểm soát các thị trấn ở Kherson đã chậm lại trong những ngày gần đây vì các cơn mưa mùa Thu đã khiến mặt đất trở nên lầy lội. Trong khi đó, hệ thống phòng thủ của Nga vẫn rất kiên cố.
Kherson nằm ở chặng cuối cùng của “cây cầu trên bộ” nối liền lục địa Nga với bán đảo Crimea. Trước đây, việc không thể tiếp cận Crimea bằng đường bộ đã khiến Moscow chi 4 tỷ USD xây dựng cây cầu dài 19km bắc qua eo biển Kerch. Vào tháng 2, khi Tổng thống Putin yêu cầu phát động chiến dịch quân sự, các lực lượng Nga tại Crimea đã tiến vào miền Nam Ukraine thông qua Kherson. Giờ đây, thành phố này là thành trì duy nhất của Nga ở phía Tây sông Dnipro.
Hồi đầu tháng 10, quân đội Ukraine đang tiến vào thành phố Kherson từ phía Bắc và phía Tây. Các quan chức do Nga cài đặt cho biết họ đã di dời khoảng 70.000 dân thường và các nhân viên hành chính về phía Đông sông Dnipro do lo ngại cuộc tấn công của Ukraine. Quân đội Nga dường như đang củng cố các cứ điểm của họ và chuẩn bị cho trận đánh lớn, mặc dù chưa rõ trận đánh này sẽ xảy ra trước hay sau mùa Đông.
Không chỉ có vị trí chiến lược mà Kherson còn có một con kênh từ thời Liên Xô, từ lâu đã là nguồn cung cấp nước ngọt quan trọng cho Crimea. Ukraine đã chặn con kênh này vào năm 2014, khiến Moscow tiêu tốn hàng trăm triệu USD để xử lý vấn đề về cung cấp nước ngọt cho Crimea. Một trong những động thái đầu tiên của Nga sau khi bắt đầu chiến dịch quân sự hồi tháng 2 là chiếm lấy kênh đào này và khơi thông dòng chảy.
Đập Kakhovka trên sông Dnipro cũng trở thành tâm điểm chú ý trong những tuần gần đây khi cả Nga và Ukraine cáo buộc nhau có kế hoạch phá hủy con đập này. Việc đánh sập đập thủy điện có thể đẩy một lượng nước khổng lồ xuống hạ lưu, gây ngập lụt làng mạc phía dưới, nhất là ở Kherson, đồng thời sẽ phá hủy hệ thống kênh dẫn nước cho miền nam Ukraine, bao gồm bán đảo Crimea./.