Đây là một động thái nhằm buộc chính quyền Assad quay trở lại các cuộc đàm phán hòa bình để chấm dứt chiến tranh dai dẳng hàng thập kỷ tại khu vực bất ổn vùng Trung Đông.
Các lệnh trừng phạt mới đối với Syria nhắm vào 39 công ty và cá nhân, bao gồm Tổng thống Assad, vợ ông cùng gia đình, những đối tượng mà Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo mô tả là "một trong những người trục lợi chiến tranh hàng đầu Syria".
Ông Pompeo cho biết ngoài vợ chồng Tổng thống Assad, những mục tiêu của lệnh trừng phạt, bao gồm chị gái và anh trai của Assad, một số tướng lĩnh hàng đầu trong quân đội và dân quân Iran, đều đóng vai trò chính trong việc cản trở một giải pháp chính trị hòa bình cho cuộc xung đột.
Một người phụ nữ đi ngang qua tấm áp phích có hình Tổng thống Syria Bashar al-Assad ở Damascus, Syria, hồi tháng 3. Ảnh: Reuters
Thông cáo báo chí của Bộ ngoại giao Mỹ về Đạo luật Caesar Syria phát hành hôm 17-6 nêu rõ "trong hơn 9 năm, chế độ ông Assad đã tiến hành một cuộc chiến đẫm máu với người dân và gây ra vô số tội ác, một số trong đó đã đến mức tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người, bao gồm giết chóc, tra tấn, bắt cóc và sử dụng vũ khí hóa học. Kể từ khi cuộc xung đột bắt đầu, hơn nửa triệu người Syria đã chết và 11 triệu người (một nửa dân số trước thời chiến tranh ở Syria) phải di tản.
Bashar al-Assad và chế độ của ông ta đã lãng phí hàng chục triệu USD mỗi tháng để tài trợ cho cuộc chiến vô nghĩa của họ. Họ phá hủy nhà cửa, trường học, cửa hàng và các khu chợ công. Cuộc chiến tàn khốc của họ đã làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng nhân đạo, ngăn cản sự trợ giúp đến với những người khốn khổ và mang lại tai ương cho người dân".
Trong một tuyên bố công bố các lệnh trừng phạt trong khuôn khổ Đạo luật bảo vệ công dân Syria Caesar (Tổng thống Donald Trump ký vào tháng 12-2019), ông Pompeo cho biết động thái mới là những bước khởi đầu trong một chiến dịch gây áp lực kinh tế và chính trị trường kỳ chống lại Tổng thống Assad. Ông Pompeo cho biết sẽ có các lệnh trừng phạt bổ sung được công bố trong những tuần tới.
Ngoại trưởng Mỹ nói: "Chúng tôi kỳ vọng sẽ có thêm nhiều biện pháp trừng phạt và chúng tôi sẽ không dừng lại cho đến khi ông Assad và chế độ của ông ta chấm dứt cuộc chiến tàn khốc và vô ích nhắm vào người dân Syria. Đồng thời, chính phủ Syria đồng ý tiến đến một giải pháp chính trị cho cuộc xung đột".
Trước đó, Syria đã hứng chịu các lệnh trừng phạt của Mỹ và Liên minh châu Âu (EU), theo đó đóng băng tài sản của nhà nước và hàng trăm công ty và cá nhân của nước này. Washington cấm doanh nghiệp Mỹ xuất khẩu và đầu tư vào Syria, cũng như các giao dịch liên quan đến các sản phẩm hóa dầu và hydrocarbon.
Thế nhưng, với các lệnh trừng phạt mới, Mỹ sẽ đóng băng tài sản của bất kỳ đối tác giao dịch nào của Syria (không phân biệt quốc tịch) và bao gồm thêm nhiều lĩnh vực. Lệnh trừng phạt cũng sẽ nhắm trực tiếp vào những ai giao dịch với các đối tác từ Nga và Iran, những bên ủng hộ và hỗ trợ chính quyền ông Assad.