Hàng nghìn trang tài liệu mật được công bố
Ngày 15/12, giới chức Mỹ đã công bố hàng nghìn trang tài liệu mật về vụ ám sát cố Tổng thống Mỹ John Fitzgerald Kennedy.
Vụ ám sát Tổng thống Kennedy vẫn làm dấy lên các thuyết âm mưu bất chấp kết luận chính thức rằng ông Kennedy bị Lee Harvey Oswald bắn.
Theo hồ sơ của Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) và Cục Tình báo liên bang Mỹ (CIA), lực lượng chức năng Mỹ đã "giăng lưới" rộng và điều tra nghi vấn Lee Harvey Oswald, cựu sĩ quan hải quân Mỹ, là người ám sát cố Tổng thống John F. Kennedy vào ngày 22/11/1963. Các tài liệu cho thấy các nhà điều tra đã theo đuổi vô số đầu mối, từ tình báo Liên Xô đến băng đảng mafia Italy.
Các tài liệu mới được công bố hôm 15/12 bao gồm các bức điện của CIA, cùng bản ghi lại các chuyến thăm của Oswald tới một số đại sứ quán ở Mexico. Chi tiết này đã được tiết lộ trước đây nhưng chưa bao giờ được giải thích đầy đủ.
Ngoài cuộc điều tra vụ ám sát cố Tổng thống Kennedy, một số tài liệu sẽ thu hút sự quan tâm của các học giả hoặc bất kỳ ai quan tâm đến những chi tiết vụn vặt của cuộc phản gián những năm 1960.
Cố Tổng thống John F. Kennedy bị ám sát ngày 22/11/1963 khiến cả thế giới chấn động. Ảnh: AFP
Được biết, khoảng 1.491 tập hồ sơ, nhiều trong số đó là các báo cáo dài, đã được đăng trên trang Hồ sơ ám sát JFK (viết tắt từ tên cố Tổng thống John F. Kennedy) của Cơ quan Lưu trữ Quốc gia. Bên cạnh tập hồ sơ trên, hàng chục nghìn danh sách liên quan đến cái chết của ông Kennedy và cuộc điều tra sau đó cũng đã được lưu lại.
Các tài liệu ban đầu dự kiến được công bố vào đầu năm nay, nhưng Tổng thống Joe Biden đã gia hạn thời gian cho Cơ quan Lưu trữ Quốc gia sau khi quan chức cơ quan này cho biết công việc tổng hợp tài liệu bị chậm lại do đại dịch.
Việc tiết lộ các bức điện bí mật, bản ghi nhớ nội bộ và tài liệu khác đáp ứng thời hạn được đặt ra vào tháng 10 bởi ông Biden và phù hợp với quy chế liên bang, yêu cầu công bố các hồ sơ thuộc quyền sở hữu của Chính phủ.
Vụ ám sát Tổng thống Kennedy từ lâu đã làm nảy sinh nhiều thuyết âm mưu không chấp nhận phán quyết chính thức rằng Oswald đã thực hiện vụ ám sát một mình. Vụ ám sát diễn ra khi vị Tổng thống trẻ tuổi đang ngồi trên một chiếc limousine mui trần lăn bánh trên đường phố Dallas, bang Texas. Một vài thuyết âm mưu cho rằng, có hung thủ khác ngoài Oswald hoặc vụ ám sát do các đối thủ chính trị của ông Kennedy đứng đằng sau.
Và áp lực của Nhà Trắng
Cách đây 4 năm, cựu Tổng thống Donald Trump từng bị ràng buộc về mặt pháp lý bởi một đạo luật năm 1992 về việc tiết lộ thông tin do tình báo Mỹ nắm giữ về chủ đề này. Trong đó, luật yêu cầu tất cả các hồ sơ của chính phủ về vụ ám sát phải được tiết lộ "để công chúng được thông tin đầy đủ."
Theo Cơ quan Lưu trữ Quốc gia, khi ấy, ông Trump đã cho giải mật hơn 53.000 tài liệu trong 7 đợt, chiếm 88% toàn bộ kho lưu trữ vụ ám sát có sẵn cho công chúng. Tuy nhiên, ông Trump đã giữ lại hàng nghìn tập hồ sơ khác vì lý do an ninh quốc gia.
Năm 2021, sau khi lên nắm quyền, Tổng thống Joe Biden đã cam kết tôn trọng luật pháp nhưng ông cũng vấp phải làn sóng phản đối vào tháng 10 vừa qua khi Nhà Trắng hoãn công bố thêm các tài liệu liên quan vụ ám sát. Ông Biden cho biết vào thời điểm đó, việc trì hoãn là cần thiết "để chống lại những tổn hại có thể xảy ra đối với quân đội, hoạt động tình báo, thực thi pháp luật hoặc tiến hành quan hệ đối ngoại". Nhà Trắng hiện đang chịu áp lực phải hoàn thành việc công bố các tài liệu còn lại trước khi kết thúc năm 2022.
Cố Tổng thống Kennedy bị ám sát vào ngày 22/11/1963 khi đang đi cùng một đoàn xe qua Dealey Plaza ở Thành phố Dallas, bang Texas (Mỹ).
Nghi can Lee Harvey Oswald nhanh chóng bị bắt với cáo buộc ám sát cố Tổng thống Kenedy. Các nhà chức trách cho rằng nhân vật này đã bắn Tổng thống từ cửa sổ tầng 6 trong một tòa nhà gần đó.
Oswald đã nói với truyền thông rằng anh ta là một "kẻ hiếu chiến". Tuy nhiên, hai ngày sau đó trên đường chuyển trại giam, Oswald đã bị một chủ quán bar tên Jack Ruby bắn chết. Jack Ruby tiếp tục bị kết án tử hình nhưng đã chết ở trong tù.
Chính quyền Mỹ tiếp tục tuyên bố Oswald đã thực hiện việc ám sát một mình. Các thuyết âm mưu đã lan tràn trong nhiều năm kể từ sau cái chết của ông Kennedy, theo Tuổi Trẻ.