Lính thủy quân lục chiến Mỹ tại Afghanistan. Ảnh: US Marine
Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ John Kirby cho hay 3.000 binh sĩ này dự kiến được triển khai tới Sân bay Quốc tế Hamid Karzai ở thủ đô Kabul trong “vài ngày tới”. Ngoài ra, một lực lượng dự bị với quân số khoảng 3.500-4.000 quân sẽ được bố trí ở Kuwait.
Theo ông John Kirby, hai tiểu đoàn triển khai tới Sân bay Quốc tế Hamid Karzai sẽ là các lính thủy đánh bộ, cùng một tiểu đoàn lục quân Mỹ. Cả ba tiểu đoàn này đều thuộc quân số của Bộ Chỉ huy Trung tâm (CENCOMT) của quân đội Mỹ.
Trước đó, Bộ Ngoại giao Mỹ đã ra lệnh sơ tản khẩn cấp nhân viên ngoại giao Mỹ tại Afghanistan vì tình hình an ninh ngày càng đáng ngại trong bối cảnh lực lượng Hồi giáo Taliban đang mở rộng kiểm soát nhanh chóng. Giới chức Mỹ cho biết thêm việc sơ tán nhân viên ngoại giao cũng là động thái nằm trong kế hoạch rút quân được lên từ trước.
CNN cho biết Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Defense Lloyd và Ngoại trưởng Antony Blinken ngày 12/8 đã khẳng định với Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani rằng “Mỹ vẫn cam kết đối với an ninh và ổn định của Afghanistan trong bối cảnh Taliban leo thang bạo lực”, đồng thời duy trì quan hệ ngoại giao và an ninh chặt chẽ với Chính phủ Afghanistan. Một phát ngôn viên đề nghị giấu tên của Bộ Ngoại giao Mỹ cũng phủ nhận thông tin Washington đề nghị Tổng thống Ghani từ chức nhằm mở đường cho một lệnh ngừng bắn và thành lập chính phủ chuyển tiếp ở nước này. Người phát ngôn này nhấn mạnh đó là tin giả và “quyết định chọn người lãnh đạo đất nước thuộc về người Afghanistan”.
Cùng ngày, Bộ Quốc phòng và Bộ Ngoại giao Anh ra thông cáo báo chí chung cho biết Anh sẽ triển khai khoảng 600 binh sĩ tới Afghanistan trong thời gian ngắn để hỗ trợ đảm bảo an ninh và giúp công dân Anh rời khỏi nước này trong bối cảnh tình hình an ninh đang xấu đi nhanh chóng. Hoạt động của nhân viên sứ quán Anh ở thủ đô Kabul cũng giảm xuống mức tối thiếu, chủ yếu chỉ còn tập trung vào công tác lãnh sự và thị thực dành cho những người cần sớm rời khỏi Afghanistan.
Lực lượng Taliban tiến vào Ghazni ngày 12/8. Ảnh: Reuters
Các động thái mới nói trên diễn ra sau khi ngày 12/8 các tay súng thuộc phong trào Hồi giáo Taliban đã đánh chiếm thêm hai thành phố lớn nhất và mang tính chiến lược của Afghanistan, qua đó áp sát và cô lập hoàn toàn thủ đô Kabul với phần còn lại của đất nước.
Kênh CNN (Mỹ) và kênh RT (Nga) đưa tin lực lượng Taliban tiếp tục có những bước tiến áp đảo trên thực địa khi giành quyền kiểm soát hai thành phố Herat và Ghazni từ các lực lượng Chính phủ Afghanistan.
Đây là bước tiến được đánh giá có ý nghĩa xoay chuyển cục diện, mang tính quyết định. Herat là thành phố lớn thứ 3, một trung tâm dân cứ lớn ở miền Tây Afghanistan. Theo giới chức Afghanistan, thành phố này đã thất thủ và hoàn toàn do Taliban kiểm soát từ tối 12/8 (theo giờ địa phương). Herat, thành phố có 1 sân bay quốc tế, nằm trên con đường huyết mạch chạy tới biên giới Iran và Turkmenistan.
Trong khi đó, Ghazni là một tỉnh lị có vị trí chiến lược nằm trên con đường tiến vào thủ đô Kabul. Nasir Ahmad Faqiri, người đứng đầu hội đồng tỉnh ở Ghazni, xác nhận thành phố này đã rơi vào tay Taliban. Ghazni, nơi chỉ cách thủ đô Kabul khoảng 150km, đóng vai trò là lá chắn của thủ đô. Trước đó, thành phố lớn thứ 2 của Afghanistan – Kandahar – cũng thất thủ sau khi quân chính phủ rút lui.
Như vậy, kể từ Mỹ và liên quân bắt đầu quá trình rút quân khỏi Afghanistan hồi tháng 5 tới nay, Taliban đã đánh chiếm 11 tỉnh lị/thành phố lớn và giành quyền kiểm soát gần 2/3 lãnh thổ quốc gia Tây Nam Á này.
Đặc phát viên Mỹ về Afghanistan Zalmay Khalilzad (phải), Đặc phái viên Qatar về chống khủng bố Mutlaq al-Qahtani, Đặc phái viên của TTK LHQ về Afghanistan Jean Arnault, Đặc phái viên Đức về Afghanistan và Pakistan Jasper Wieck và Trưởng phái đoàn Ấn Độ Jitender Pal Singh dự vòng đàm phán quốc tế về Afghanistan tại Doha, Qatar, ngày 12/8/2021. Ảnh: AFP/ TTXVN
Đặc phái viên của Mỹ, Trung Quốc và các nước khác ngày 12/8 kêu gọi thúc đẩy tiến trình hòa bình tại Afghanistan như một "vấn đề cực kỳ cấp bách", và ngừng ngay lập tức các cuộc tấn công vào những thành phố cùng thủ phủ tỉnh tại quốc gia Tây Nam Á.
Lời kêu gọi được đưa ra trong tuyên bố sau cuộc thương lượng tại Doha của Qatar, nơi phái viên các nước gặp các nhà đàm phán của Chính phủ Afghanistan và đại diện Taliban. Tuyên bố cũng tái khẳng định rằng các nước sẽ không công nhận bất kỳ chính phủ nào tại Afghanistan nắm quyền “thông qua sử dụng vũ lực quân sự”.
Các cuộc gặp tại Doha nhằm phá vỡ bế tắc trong tiến trình đàm phán hòa bình tại Afghanistan, diễn ra trong bối cảnh Taliban đẩy mạnh các cuộc tấn công và đã kiểm soát được ít nhất 10 tỉnh lỵ cùng hai phần ba lãnh thổ cả nước. Tình báo Mỹ dự báo phiến quân có thể chiếm được thủ đô Kabul trong vòng 3 tháng tới.