Mới đây nhiều trang quân sự quốc tế đã đăng tải một tấm ảnh chụp ngày 10/4/2019, "nhân vật trung tâm" là chiếc máy bay vận tải hạng nặng Il-76 sơn màu xanh xám với dòng chữ "Không quân Trung Quốc" trên thân xuất hiện tại sân bay Zhukovsky ở Moskva, điều này đã dẫn tới thắc mắc tại sao chiếc phi cơ lại có mặt ở đây?
Theo thông tin công khai, trong vài năm gần đây Trung Quốc đã mua lại một số máy bay vận tải Il-76TD từ Nga, con số chính xác thì vẫn chưa được công bố rõ ràng. Những chiếc Il-76TD này không phải hàng sản xuất mới nhưng Bắc Kinh đã cố gắng chọn lọc để tìm ra số có dữ trự giờ bay còn nhiều trên đất Nga cũng như từ vài quốc gia lân cận.
Sau đó, Trung Quốc đã ủy quyền cho các tổ hợp chế tạo hàng không Nga tiến hành tân trang lại, cũng như hiện đại hóa một số trang thiết bị cơ bản theo các yêu cầu của riêng họ.
Chiếc Il-76 trên có lẽ vừa hoàn thành quá trình chuyển đổi kỹ thuật và đang trải qua một chuyến bay thử nghiệm tại nhà máy, nó sẽ sớm được giao cho khách hàng. Con số "27695" màu đỏ trên cánh đuôi chỉ là số hiệu tạm thời khi máy bay vẫn còn trên đất Nga.
Khá nhiều máy bay vận tải Il-76TD đang được Nga nâng cấp cho Không quân Trung Quốc
Câu hỏi tiếp theo đó là tại sao Trung Quốc lại đi mua đồ cũ thay vì hàng sản xuất mới? Điều này được lý giải chủ yếu là do dây chuyền lắp ráp Il-76 của Nga đã ở trong tình trạng tê liệt một thời gian dài và chỉ mới được khôi phục gần đây để tạo ra một phiên bản cải tiến của động cơ PS-90 lắp trên Il-76MD-90A.
Nếu Trung Quốc muốn mua máy bay vận tải Il-76 mới thì chắc chắn sẽ phải trả thêm tiền để khôi phục dây chuyền và mở rộng năng lực sản xuất, mức chi phí này bị cho là quá cao, đồng thời công suất cũng tỏ ra rất dư thừa so với nhu cầu của họ và hoàn toàn không cần thiết.
Chính vì vậy, phương án mua lại Il-76 cũ trong tình trạng niêm cất bảo quản được đánh giá là tối ưu đối với Bắc Kinh vào thời điểm này, họ sẽ vừa nhanh chóng có được máy bay lại tiết kiệm được nhiều ngân sách, trong khi chất lượng vẫn đảm bảo.
Việc Trung Quốc mua gom máy bay vận tải Il-76TD trong khi đã có chiếc Y-20 cao cấp hơn bị cho là rất khó hiểu
Vấn đề cuối cùng còn gây thắc mắc đó là nếu như tại thời điểm hơn 10 năm trước thì quyết định mua gom Il-76 sẽ được đánh giá là hợp lý, nhưng lúc này khi Trung Quốc đang sản xuất hàng loạt vận tải cơ hạng nặng Y-20 có tính năng kỹ chiến thuật vượt trội với tốc độ rất nhanh chóng thì thực sự là rất khó hiểu.
Giải thích tạm chấp nhận đó là giá thành của Y-20 sản xuất mới vẫn tương đối cao so với Il-76, cho nên phương án mua lại máy bay cũ được xem như tiết kiệm ngân sách quốc phòng nhằm tập trung nguồn lực cho những dự án vũ khí tốn kém hơn.
Máy bay vận tải hạng nặng Il-76 của Không quân Trung Quốc