Trong xã hội cổ đại, nỗi lo sợ bị đầu độc đã khiến các tầng lớp quý tộc phải tìm người giúp mình nếm thức ăn. Dù bạn tin hay không thì nỗi sợ này vẫn còn tồn tại cho đến tận ngày nay. Có rất nhiều câu chuyện về những người nếm thức ăn được tuyển dụng bởi các gia đình trâm anh thế phiệt trong thế giới hiện đại.
Halotus – Kẻ lựa chọn chất độc
Đúng như tên gọi, người nếm thức ăn được giao nhiệm vụ phải ăn thử thức ăn của chủ nhân. Điều này nhằm mục đích đảm bảo thực phẩm hoặc đồ uống không bị bỏ bất cứ chất độc nào và hoàn toàn an toàn để sử dụng.
Người nếm thức ăn có thể được tìm thấy ở bất cứ đâu trong lịch sử loài người. Một trong những người nếm thức ăn nổi tiếng nhất là một thái giám có tên Halotus. Ông được Hoàng đế La Mã Claudius thuê nếm thức ăn và được lịch sử nhớ đến như là kẻ đã giết Claudius.
Bức tượng Claudius ở Bảo tàng Vatican
Trong khi nguyên nhân cái chết của vị Hoàng đế này vẫn đang là chủ đề tranh luận giữa các học giả thì Halotus được đưa ra như nghi phạm chính.
Theo các học giả thời cổ đại như Tacitus, Suetonius và Pliny, Halotus là người đã phục vụ món nấm (một trong những món ăn ưa thích nhất) cho Hoàng đế Claudius tại một bữa tiệc vào năm 54 sau Công Nguyên. Món ăn được tẩm thuốc độc do Locusta tạo ra và mọi âm mưu được dàn dựng bởi vợ vua – tức Agrippina Nhỏ.
Locusta thử nghiệm chất độc dành cho Britannicus trước sự chứng kiến của Nero
Mặc dù bị nghi ngờ với tội danh giết vua, Halotus lại không phải đối mặt với bất kỳ sự trừng phạt nào trong suốt cuộc đời của mình. Thực tế, ông ta còn được làm tiếp công việc trong thời gian trị vì của Nero, người kế vị Claudius.
Hơn nữa, trong thời gian trị vì của Galba (người kế vị Nero), Halotus còn được vua trao cho những quyền hành quan trọng.
Khi lên nắm quyền, Galba cho hành quyết hầu hết những người thân cận của Nero, thế nhưng, Halotus lại là một trong số ít những người được tha bổng. Halotus sau cùng đã biến mất khỏi tất cả các hồ sơ lưu trữ, người ta giả định rằng đến cuối đời ông ta đã mất vì nguyên nhân tự nhiên.
Mark Antony – Vận xui của kẻ nếm thức ăn
Tuy nhiên, không phải tất cả những người nếm thức ăn thời cổ đại đều có được vận may như Halotus. Một ví dụ dễ thấy đó là câu chuyện của Mark Antony và Cleopatra. Hai người này được coi là một trong những cặp uyên ương nổi tiếng nhất lịch sử cổ đại. Thế nhưng, họ dường như đều không có chút tin tưởng nào với đối phương.
Theo Pliny, trong thời gian dẫn đến Trận chiến Actium định mệnh vào năm 31 trước Công Nguyên, Mark Antony luôn tự thử đồ ăn của mình, bởi chàng không tin Cleopatra và lo ngại rằng mình sẽ bị đầu độc khi không còn giá trị sử dụng.
Bữa tiệc của Cleopatra
Cleopatra cảm thấy chuyện này thật hài hước nên quyết định sẽ tìm niềm vui dựa trên nỗi lo của Mark. Do vậy, tại một bữa tiệc, nàng đội một chiếc vòng hoa có những bông hoa được tẩm độc lên đầu. Khi bữa tiệc tiếp diễn, bầu không khi càng lúc càng vui vẻ, Cleopatra thách thức người yêu mình thưởng thức hương vị của những bông hoa bằng cách trộn chúng cùng rượu vang.
Mark Antony không thể từ chối thử thách và gần như đã uống rượu độc nếu như nữ hoàng không kịp thời ngăn lại. Sau đó, nàng cho gọi kẻ nếm thức ăn của mình lên, người này đương nhiên đã chết sau khi uống rượu. Vì lẽ ấy, Cleopatra chứng minh được với Mark Antony rằng biện pháp tốt nhất để không bị đầu độc chính là tin tưởng ở nàng.
Cleopatra thử nghiệm độc dược lên các tù nhân
Nếm thức ăn cho Quốc trưởng và Tổng thống
Công việc nếm thức ăn tồn tại cả ở thế giới hiện đại. Ví dụ, trong Chiến tranh thế giới lần thứ hai, một nhóm phụ nữ trẻ bị ép phải trở thành những người nếm thức ăn cho Hitler.
Năm 2014, người nếm thức ăn cho Quốc trưởng còn sống sót là Margot Wölk đã kể lại trải nghiệm của mình. Qua đó, một bí mật cũng được tiết lộ rằng các đời Tổng thống Mỹ đều có cho riêng mình những người nếm thức ăn để tránh nguy cơ bị đầu độc.
Câu chuyện gây được sự chú ý vào năm 2009 là khi hãng AFP đưa tin, Tổng thống Obama trong chuyến công du đến Pháp kỷ niệm 65 năm ngày D - Day, đã dẫn theo một người nếm thức ăn tại nhà hàng nơi ông cùng gia đình mình ăn tối.
Tổng thống Obama cũng lo ngại về nguy cơ thức ăn có độc
Mặc dù vậy, theo tiết lộ của một thành viên thuộc Quân đội Hoàng gia Anh, chuyện ngược lại cũng có thể xảy ra. Người này nói rằng Nữ hoàng Elizabeth mới là người thường nếm qua bữa trưa đóng gói của các sĩ quan trong quân đội. Đương nhiên Nữ hoàng không nếm để xem có độc hay không mà bà chỉ muốn đảm bảo chất lượng thức ăn cho mọi người.
(Theo Ancient Origins)