Điều làm dư luận “sốc” chính là những tình tiết ly kỳ của vụ án, càng sáng tỏ, vụ án càng nảy sinh những bí ẩn, thắc mắc. Cho đến khi mẹ của nạn nhân bị khởi tố, bắt tạm giam thì kịch tính đã được đẩy lên đến đỉnh điểm. Vụ án đã và đang đi vào hồi kết nhưng với cán bộ chiến sĩ công an thì còn bao nỗi buồn khó có thể sẻ chia...
Vở kịch hoàn hảo, màn diễn vụng về
Ngày 25-5, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Điện Biên đã ra Quyết định khởi tố bị can, Lệnh bắt tạm giam Trần Thị Hiền (SN 1975, ở Đội 5, xã Thanh Hưng, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên) về hành vi mua bán trái phép ma túy. Bà Hiền là mẹ của nữ sinh viên Cao Mỹ Duyên (SN 1997), người bị 8 đối tượng bắt cóc, hãm hiếp sau đó sát hại trong những ngày tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019.
Hôm 27-5, bên hành lang Quốc hội, Thiếu tướng Sùng A Hồng, Giám đốc Công an tỉnh Điện Biên cũng khẳng định: Bà Hiền tham gia buôn bán ma túy với Vì Văn Toán - kẻ chủ mưu thuê nhóm tội ác bắt cóc, sát hại Cao Mỹ Duyên. Bà biết việc con gái bị bắt cóc nhưng khai báo không trung thực gây khó khăn cho công tác điều tra...
Cơ quan Cảnh sát điều tra khám xét nhà đối tượng Bùi Văn Công.
Trở lại vụ án này, dịp tết Nguyên đán Kỷ Hợi, Cao Mỹ Duyên được nghỉ, về Điện Biên tham gia phụ bán gà cùng gia đình. Chiều 30 tết, Duyên sử dụng xe máy giao gà cho một khách đặt ở khu vực C13 Nông trường, thuộc phường Thanh Trường, TP Điện Biên Phủ và mất tích. Gia đình đã trình báo Công an thành phố. Trưa mùng 3 tết, qua nguồn tin của quần chúng, cảnh sát phát hiện thi thể Cao Mỹ Duyên ở ngôi nhà hoang thuộc Đội 13, xã Thanh Nưa, huyện Điện Biên - cách trung tâm TP Điện Biên Phủ khoảng 6km.
Qua khám nghiệm hiện trường, tử thi, cảnh sát xác định đây là một vụ án giết người, hiếp dâm. Ban Giám đốc Công an tỉnh Điện Biên đã báo cáo lãnh đạo Bộ Công an và xác lập chuyên án để đấu tranh.
Trong quá trình điều tra, xác minh, ban chuyên án hầu như không thu thập được thông tin liên quan đến sự mất tích của Cao Mỹ Duyên từ gia đình, nhất là mẹ của nạn nhân ngoài việc có một thanh niên đi xe tay ga đến đặt mua gà, sau đó lấy số điện thoại, hẹn giao hàng. Cảnh sát ngay ban đầu đã nghi vấn có dấu hiệu của một vụ bắt cóc nhằm cưỡng đoạt tài sản. Tuy nhiên, chính lời khai báo thiếu trung thực của mẹ nạn nhân làm những nhận định của ban chuyên án rơi vào bế tắc.
Cơ quan Cảnh sát điều tra tống đạt Quyết định khởi tố, bắt tạm giam bị can Trần Thị Hiền.
Một điều tra viên tham gia chuyên án chia sẻ: “Khi được gọi lên viết tường trình, bà Hiền gần như không tiết lộ những tình tiết quan trọng liên quan đến vụ án. Mối quan hệ của bà và các thành viên trong gia đình cũng chỉ xoay quanh xóm làng, bạn bè cùng đi chợ. Ở địa phương, bà Hiền cũng không phải diện đối tượng cộm cán. Chính vì vậy, việc xác định động cơ gây án, dựng lên các đối tượng nghi vấn gặp hết sức khó khăn”.
Tuy nhiên, bằng trách nhiệm và danh dự nghề nghiệp, với sự giúp đỡ của Cục Cảnh sát hình sự, Viện Khoa học hình sự Bộ Công an, ban chuyên án đã sàng lọc, khoanh vùng, xác định được nghi can. Và cũng chỉ 72 giờ sau khi phát hiện thi thể nạn nhân, đối tượng đầu tiên đã bị bắt, đó là Vương Văn Hùng, sinh năm 1984, ở thị trấn Tuần Giáo (Điện Biên). Hùng mới ra tù, nghiện hút, sống lang thang.
Từ lời khai của Hùng và những chứng cứ, tài liệu thu thập được, ban chuyên án lần lượt điều tra, làm rõ, bắt giữ Bùi Văn Công, Lường Văn Lả, Phạm Văn Nhiệm, Lường Văn Hùng, Cầm Văn Chương, Phạm Văn Dũng (anh trai Phạm Văn Nhiệm) và Bùi Thị Kim Thu (vợ Bùi Văn Công) về các hành vi giết người, hiếp dâm, bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản, tổ chức sử dụng trái phép ma túy và không tố giác tội phạm.
Đối tượng Vì Văn Toán.
Đại tá Tráng A Tủa, Phó Giám đốc Công an tỉnh Điện Biên, trưởng ban chuyên án chia sẻ: “Đấu tranh với nhóm này thực sự là một cuộc đấu trí vì các đối tượng đều nghiện ma túy (trừ Bùi Thị Kim Thu), nhiều tiền án, tiền sự. Các đối tượng có nhiều thủ đoạn đối phó với công an. Sau khi gây án, nhóm này có thời gian xóa dấu vết, thống nhất lời khai, ngụy tạo bằng chứng ngoại phạm”.
Tuy nhiên, "vỏ quýt dày có móng tay nhọn", chúng đã bị các điều tra viên từng bước khuất phục, trong đó Bùi Văn Công là ngoan cố nhất, phải mất 20 ngày hắn mới bắt đầu khai báo nhỏ giọt. Đến lúc này thì đối tượng chủ mưu bắt đầu lộ diện...
Ngày 28-3, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Điện Biên ra lệnh bắt giữ người trong trường hợp khẩn cấp đối với Vì Văn Toán, sinh năm 1982 ở Đội 4, xã Thanh Yên, huyện Điện Biên.
Các đối tượng khai nhận Toán là kẻ đã thuê Bùi Văn Công, Vương Văn Hùng... tổ chức bắt cóc Cao Mỹ Duyên nhằm cưỡng đoạt tài sản. Sau khi bắt Vì Văn Toán, ban chuyên án và đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Điện Biên đã về Hà Nội trực tiếp báo cáo án với lãnh đạo Bộ Công an và Viện kiểm sát nhân dân Tối cao. Một kế hoạch được ban chuyên án xây dựng, các điều tra viên có kinh nghiệm được huy động tham gia "giai đoạn 2" của chuyên án.
Đến lúc này các trinh sát đã có cơ sở về sự liên quan của bà Trần Thị Hiền với nhóm đối tượng gây án. Tuy nhiên, một số tờ báo, đặc biệt là mạng xã hội đăng tải nhiều thông tin không chính xác, thiếu thiện chí, làm nhiễu loạn, lộ lọt thông tin điều tra nên ban chuyên án phải thực hiện các biện pháp nghiệp vụ bí mật nhằm không “đánh động” bà Hiền cũng như các đối tượng khác.
Cũng trong thời điểm này, nhằm đánh lạc hướng điều tra, Trần Thị Hiền tiếp tục diễn vở kịch ngụy trang mà bà ta đã sắp sẵn trước đó. Hiền thường xuyên lên mạng xã hội livestream, đăng các status về sự tiếc thương của một người mẹ mất con, muốn “thiêu sống” những kẻ gây tội ác, đặc biệt là bà không tiếc lời chửi bới, mạt sát những bài báo, các bài viết của các Facebooker “nghi ngờ” về cái chết của Cao Mỹ Duyên. Trong thực tế, Trần Thị Hiền nhập vai khá tốt với màn kịch giả dối nhưng càng về sau bà ta càng vụng về, bắt đầu lộ chân tướng...
Các đối tượng trong đường dây tội ác.
Các trinh sát tập trung làm rõ mối quan hệ của Vì Văn Toán và mẹ của nữ sinh xấu số bị sát hại Cao Mỹ Duyên. Qua đấu tranh, khai thác Vì Văn Toán và một số đối tượng trong nhóm, Cơ quan CSĐT có đủ cơ sở khẳng định bà Trần Thị Hiền tham gia đường dây mua bán trái phép chất ma túy. Bà ta có mối quan hệ "làm ăn" với Vì Văn Toán và vợ là Vì Thị Thu (bị bắt về hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy) từ trước khi đối tượng này đi tù (Toán đi tù 10 năm về tội mua bán trái phép chất ma túy, mới ra trại giữa năm 2018 - PV).
Cơ quan điều tra có căn cứ khẳng định Trần Thị Hiền tham gia nhiều phi vụ ma túy với số lượng “hàng” không hề nhỏ. Được biết, việc khởi tố, bắt tạm giam Trần Thị Hiền đã được liên ngành công an, viện kiểm sát cân nhắc rất kĩ về thời điểm, vừa không ảnh hưởng đến tiến trình điều tra, vừa đảm bảo tính nhân văn với gia đình đối tượng...
Nỗi buồn người đánh án
Ở giai đoạn 1 của chuyên án, sau khi bắt giữ được 5 đối tượng là Vương Văn Hùng, Lường Văn Lả, Bùi Văn Công, Phạm Văn Nhiệm và Lường Văn Hùng, Công an tỉnh Điện Biên đã tổ chức gặp mặt thông tin về vụ án cho báo chí. Tại buổi gặp mặt, để kịp thời động viên, khen thưởng cán bộ chiến sĩ tham gia chuyên án, Ủy ban nhân dân tỉnh Điện Biên, Ban Giám đốc Công an tỉnh đã thưởng nóng một số tập thể, cá nhân. Tuy nhiên, ngay sau đó một số tờ báo và trang mạng xã hội đã đăng tải nhiều thông tin thiếu thiện chí, thậm chí phê phán cay nghiệt lực lượng tham gia phá án là “tung hoa lên nỗi đau” nạn nhân. Điều này khiến những người trực tiếp làm án rất buồn.
Thời điểm đó, Thiếu tướng Sùng A Hồng, Giám đốc Công an tỉnh đã khẳng định: Việc khen thưởng là để động viên những cán bộ chiến sĩ đã không có ngày tết để điều tra, phá án. Đây là vụ án hết sức phức tạp, công tác điều tra còn đang tiếp tục... Tuy nhiên, những “bật mí” của tướng Hồng không thể làm “nguội” dư luận với những “anh hùng bàn phím” đang rầm rộ “dạy” công an phá án(!).
Người viết bài này thấu hiểu những vất vả các cán bộ điều tra đã trải qua và những áp lực đè nặng lên mỗi điều tra viên, trinh sát tham gia chuyên án. Các trinh sát phải ngày đêm bám địa bàn. Ban ngày "săn" thông tin, tối đến lại thay nhau đấu tranh với các đối tượng nghi vấn, họp án, khớp nối, xâu chuỗi, chắt lọc các tình tiết, manh mối thu thập được. Khoanh vùng được đối tượng nghi vấn, lại bí mật bám sát đối tượng đề phòng đối tượng bỏ trốn và tiếp tục củng cố chứng cứ để chứng minh hành vi phạm tội. Chính vì áp lực của vụ án, tất cả từ quân đến tướng đều không về nhà và tất nhiên không có tết.
Đại tá Trần Văn Tình, Trưởng Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Điện Biên có hơn 30 năm trong ngành Công an thì chừng ấy năm anh làm công tác “lạnh lẽo” là tiếp xúc với các tử thi. Cứng rắn như anh cũng phải rơi nước mắt lúc thắp hương khai quật tử thi Cao Mỹ Duyên.
“Việc khai quật tử thi nạn nhân cũng là việc cực chẳng đã. Bởi trong thời gian các đối tượng bắt giữ nạn nhân, mặc dù chúng thay nhau hãm hiếp nhưng chúng vẫn cho nạn nhân ăn uống, tắm rửa. Chính vì thế nhiều dấu vết đã bị trôi đi hoặc rất mờ. Để củng cố chứng cứ từ các vấn đề nảy sinh, chứng minh hành vi phạm tội và vai trò của từng tên, cơ quan điều tra phải tiến hành khai quật tử thi khám nghiệm tìm thêm dấu vết có liên quan khác...” - Đại tá Tình chia sẻ, ánh mắt anh nhạt nhòa.
Người trong nghề đều hiểu, điều tra, khám phá án phải tuân thủ nghiêm nguyên tắc nghiệp vụ trong đó bí mật phải là yếu tố đầu tiên. Thời điểm đó, việc bắt giữ các nghi phạm mới chỉ là bắt đầu. Để buộc tội được chúng, phải có đầy đủ tang chứng, vật chứng và các tài liệu vật chất khác chứ không chỉ căn cứ vào lời khai đối tượng, động cơ gây án của nhóm tội ác.
Thượng tá Dương Quốc Hoàn, Trưởng Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Điện Biên, phó ban chuyên án là người rất kiệm lời và nguyên tắc trong công tác nghiệp vụ. Khuôn mặt bơ phờ, ánh mắt quầng thâm trắng đêm đánh án, trong “cơn bão” dư luận đánh giá sai về Công an tỉnh Điện Biên khi đó, Thượng tá Hoàn cũng chỉ nhỏ nhẹ khi tôi hỏi: “Rất buồn nhưng việc của chúng tôi là điều tra, làm rõ hung thủ, vụ án chưa dừng ở đây. Không ai muốn xảy ra án để đi điều tra nhưng chắc chắn chúng tôi phải làm rõ, bắt tội phạm phải trả giá cho tội ác chúng gây ra. Và nói thật với anh, sự thật sẽ còn phũ phàng, càng làm sáng tỏ, chúng tôi càng buồn hơn”.
Khi ấy, bằng mẫn cảm trong nghề, tôi hiểu ẩn ý đằng sau lời nói của người Trưởng Phòng Cảnh sát hinh sự miền biên viễn này là một kế hoạch mới đang được các anh triển khai, có thể sẽ có một mẻ lưới lớn với những “con cá” to. Và quả đúng như vậy... Nhưng đúng như những gì anh đã trải lòng, hiếm có vụ án nào làm sáng tỏ động cơ gây án, bắt giữ được hung thủ nhưng tâm trạng ai cũng trĩu nặng với những nỗi buồn nhân thế...