Lượng hàng gạo được vận chuyển từ Thái Lan - nhà xuất khẩu gạo số 3 thế giới - đang tăng mạnh khi người mua săn lùng các lựa chọn thay thế cho ngũ cốc của Nga và Ukraine sau khi ông Putin thực hiện chiến dịch đặc biệt khiến nguồn cung lương thực toàn cầu bị cắt giảm.
Chiến dịch của Nga bắt đầu vào ngày 24/2 đã làm dấy lên những lo ngại nghiêm trọng về an ninh lương thực quốc tế khi hai quốc gia Nga-Ukraine chiếm gần 1/3 lượng lúa mì xuất khẩu của thế giới.
Các lô hàng gạo xuất khẩu của Thái Lan trong hai tháng đầu năm 2022 đã tăng 28% so với cùng thời điểm năm ngoái lên 1,1 triệu tấn, theo số liệu của Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan công bố tuần trước. Hiệp hội này hiện đang xem xét nâng mục tiêu xuất khẩu năm nay từ 7 triệu tấn lên 8 triệu tấn.
Chủ tịch hiệp hội, Charoen Laothamatas, cho biết: "Người mua cố gắng đảm bảo nguồn cung gạo, vì họ sợ rằng nếu cuộc chiến kéo dài hơn dự kiến, nó có thể đẩy giá các mặt hàng lương thực lên cao hơn".
Các thương nhân cho biết các nhà nhập khẩu châu Âu đang gấp rút ký kết các giao dịch đối với gạo Thái Lan vì lo ngại việc mua đầu cơ đối với hàng hóa nông sản tương lai có thể làm tăng giá cả. Họ lưu ý rằng mặc dù gạo không phải là mặt hàng thay thế hoàn toàn cho lúa mì, nhưng nó có thể giúp đảm bảo an ninh lương thực trong thời kỳ địa chính trị bất ổn.
Chookiat Ophaswongse, chủ tịch danh dự của tập đoàn gạo Thái Lan cho biết: "Đơn đặt hàng từ một số quốc gia ở châu Âu và Trung Đông, nơi có nhiều người châu Á sinh sống, cũng đang tăng lên".
Cụ thể, Iraq đã nhập khẩu 130.000 tấn gạo Thái Lan trong tháng 1 và tháng 2 này, gấp gần 1.000 lần khối lượng vào cùng thời điểm năm 2021 - chỉ vẻn vẹn có 146 tấn. Trung Quốc là một khách hàng quan trọng khác, nhập khẩu khoảng 165.000 tấn trong 2 tháng đầu năm 2022, tăng so với cùng kỳ năm trước dưới 72.000 tấn.
Các nhà phân tích cho biết đồng baht yếu hơn cũng đang kích thích nhu cầu đối với gạo Thái Lan, do các nhà xuất khẩu có thể bán với giá thấp hơn tính theo đồng USD. Đồng tiền Thái Lan đã giảm 5% so với từ tháng 2 đến tháng 4, giảm xuống 33,6 so với đồng USD từ mức 32.
Quốc gia Đông Nam Á này dường như đủ năng lực đáp ứng nhu cầu, khi có dự báo về một vụ lúa bội thu trong năm nay. Dự kiến Thái Lan sẽ sản xuất khoảng 33 triệu tấn thóc, tương đương khoảng 23 triệu tấn gạo xay, và một nửa số đó được đưa ra nước ngoài.