Bài học từ lịch sử
Vào thứ hai vừa qua, đảng Dân chủ đã tổ chức cuộc họp để xem xét nội dung bản báo cáo của Công tố viên đặc biệt Mueller, các lãnh đạo Đảng tỏ ra thận trọng trong việc rơi vào tình thế trước đây của đảng Cộng hoà từng cố luận tội tổng thống Bill Clinton và sau đó phải trả một giá khá đắt về mặt chính trị.
Một cuộc khảo sát gần đây do CNN thực hiện cho thấy người dân Mỹ không mấy hào hứng với lời kêu gọi luận tội Tổng thống, trong khi ông Trump vẫn nhận được sự ủng hộ lớn từ nội bộ đảng Cộng hoà. Đây là một trong những lý do chính dẫn đến việc nhiều nghị sĩ đảng Dân chủ tin rằng đề xuất luận tội có thể đẩy họ vào tình cảnh tương tự như những người bên phía đảng Cộng hoà vào những năm 1990.
Về phía những người ủng hộ Tổng thống Trump, họ cho rằng bản báo cáo đã thất bại trong việc đưa ra những bằng chứng rõ ràng cho thấy sự thông đồng giữa chiến dịch tranh cử của Tổng thống và Nga, cũng như việc liệu ông Trump đã có hành vi cản trở công lý hay không.
Điều này dẫn đến đề xuất luận tội người đứng đầu Nhà Trắng trở nên vô lý và không có căn cứ. Không những vậy, một số còn cho rằng đảng Dân chủ sẽ phải đối mặt với hậu quả nếu vẫn cứ thúc đẩy quá trình này.
Một nghị sĩ đảng Dân chủ đưa ra quan điểm việc luận tội Tổng thống sẽ khiến đảng Dân chủ rơi vào kế hoạch của Tổng thống Trump.
Việc đảng Cộng hoà nắm đa số ghế ở Thượng viện sẽ bảo vệ Tổng thống khỏi việc bị luận tội, trong khi quá trình này sẽ chỉ giúp đảng Cộng hoà trở nên đoàn kết hơn và thúc đẩy cơ hội tranh cử nhiệm kỳ 2 của Tổng thống vào năm 2020.
Điều này được lý giải từ những gì đã xảy ra vào năm 1998 khi đảng Cộng hoà tiến hành luận tội ông Clinton do bê bối tình ái. Trong cuộc bầu cử giữa kỳ sau đó, đảng Dân chủ đã phá vỡ quy luật lịch sử và chiếm thêm 5 ghế ở Hạ viện, chiến thắng gây shock này đã buộc Chủ tịch Hạ viện thuộc đảng Cộng hoà vào lúc đó Newt Gingrich phải từ chức.
Đây chính là minh chứng rõ ràng nhất cho đảng Dân chủ về những gì có thể xảy ra khi một đảng phái muốn lật đổ một Tổng thống bằng mọi giá thay vì quan tâm tới những gì cử tri mong muốn.
"Với Tổng thống Clinton, quá trình luận tội đã trở thành điểm nhấn cho quá trình tranh cử về sau", nghị sĩ Dân chủ Stephen Lynch đánh giá. "Danh tiếng của ông Clinton bắt đầu gia tăng. Một trong số đó bắt nguồn từ sự thương cảm, một số khác cho rằng quá trình luận tội là minh chứng cho thấy ông ấy xứng đáng được bầu".
"Nếu 2 năm tới mọi sự phán xét của dư luận sẽ tập trung vào vấn đề luận tội thay vì đánh giá những gì ông ấy đã thực hiện được trong nhiệm kỳ đầu tiên. Tôi nghĩ rằng đây là cơ sở làm gia tăng cơ hội cho ông Trump tái cử," nữ nghị sĩ Lynch nói.
Các cuộc khảo sát cho thấy quan điểm của Lynch là có lý khi nội dung bản báo của Mueller không phải là vấn đề quan tâm hàng đầu của cử tri.
"Không cần thiết"?
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đã từ bỏ kế hoạch đề xuất luận tội Tổng thống và cho rằng bước đi này là "không cần thiết". Tuy nhiên, một số ứng viên Tổng thống đảng Dân chủ đã hé lộ khả năng kêu gọi thúc đẩy tiến trình này.
"Hiến pháp nước Mỹ là trên hết, nếu một cá nhân nào đó đã thực hiện những gì được nêu trong báo cáo của Mueller, họ sẽ bị bắt", nghị sĩ bang Massachusetts Elizabeth Warren nhận định. Bà Warren cũng là ứng viên Tổng thống đầu tiên của đảng Dân chủ kêu gọi luận tội Tổng thống Trump sau khi nội dung bản báo cáo của Mueller được công bố.
Một ứng viên khác của đảng Dân chủ, nghị sĩ Kamala Harris của bang California cũng đưa ra quan điểm tương tự:"Tôi nghĩ Quốc hội nên thúc đẩy tiến trình luận tội".
Trong khi đó, ứng viên Bernie Sanders kêu gọi Hạ viện thực thi một cuộc điều tra khách quan, tuy nhiên khuyến cáo việc quá chú trọng vào câu chuyện luận tội có thể khiến các ứng viên bỏ qua những ưu tiên về chính sách khác như y tế, nâng lương tối thiểu và biến đổi khí hậu.
Bất chấp điều này, nhiều nghị sĩ đảng Dân chủ dường như đã quyết tâm theo đuổi kế hoạch luận tội Tổng thống ngay cả khi bản báo cáo của Mueller chưa được công bố.
Cho dù đa phần lãnh đạo đảng Dân chủ muốn tránh những hệ quả không đáng có đến từ quy trình luận tội Tổng thống, một bộ phận trong đảng vẫn muốn tận dụng những kết luận đến từ bản báo cáo của Mueller thông qua các phiên điều trần nhân chứng về cáo buộc Tổng thống Trump cản trở pháp lý.
Dẫu cho điều này sẽ không dẫn đến một kết quả cụ thể, đa phần hi vọng quá trình này sẽ có tác động nhất định tới cử tri trong cuộc bầu cử Tổng thống sắp tới.
Đối với Chủ tịch Hạ viện Pelosi, việc không đề xuất luận tội Tổng thống sẽ chứng minh là bà đúng nếu đảng Dân chủ chiến thắng trong cuộc bầu cử. Nhưng, trong trường hợp ngược lại, nếu ông Trump tái đắc cử, đảng Dân chủ sẽ phải tự hỏi phải chăng họ đã bỏ lỡ cơ hội?