Lý do IDF chưa mở chiến dịch trên bộ
Theo Viện Chiến tranh Hiện đại của West Point, một yếu tố chính có thể giải thích sự do dự của Israel về một chiến dịch trên bộ ở Gaza liên quan đến sự mệt mỏi của các chỉ huy IDF trước những khó khăn mà họ chắc chắn sẽ phải đối mặt trong việc chiếm ưu thế chiến trường trước khoảng 30.000 tay súng Hamas trong môi trường đô thị dày đặc của Gaza.
Tại Gaza, quân phòng thủ (Hamas) luôn có lợi thế trong chiến tranh đô thị khi phải đối đầu với một lực lượng IDF hùng mạnh.
"Những lợi thế mang lại cho một lực lượng yếu hơn để chiếm giữ địa hình đô thị là rất lớn. Lực lượng yếu hơn có thể sử dụng địa hình vật lý để ẩn nấp, che chắn và tạo bất ngờ khi tấn công.
Chiến thuật này của Hamas có thể làm giảm hiệu quả của một phần đáng kể các công nghệ và chiến thuật quân sự bằng vũ khí hiện đại của lực lượng IDF", Viện Chiến tranh nhận định.
Các bản đồ chi tiết dựa trên dữ liệu của IDF đã cho thấy mức độ đáng kể của nỗ lực đào hầm của Hamas xuyên qua Dải Gaza. Chỉ riêng trong Chiến tranh Gaza năm 2014, lực lượng Israel đã phát hiện ra những lối đi ngầm bí mật dài khoảng 100 km.
Vào năm 2021, Hamas tiết lộ rằng họ đã xây dựng các đường hầm kéo dài tổng cộng 500 km.
Lối vào đường hầm thường ẩn bên dưới các tòa nhà, thảm thực vật và các địa hình khác, thường gây khó khăn hoặc thậm chí không thể cho quân đội Israel và bộ máy thu thập thông tin tình báo mạnh mẽ của họ phát hiện ra chúng.
Vào năm 2022, lực lượng đặc biệt của Israel đã phát hiện ra một đường hầm Hamas sâu khoảng 70 mét dưới lòng đất, đủ để chịu được cả những vụ đánh bom hạng nặng nhất của Israel.
Chi phí xây dựng đường hầm cũng tương đối rẻ, theo báo cáo sau hành động năm 2014 của Operation Protection Edge ước tính chi phí trung bình khoảng 100.000 USD cho mỗi đường hầm (bằng chi phí của một thiết bị đánh chặn Iron Dome Tamir của Israel) và thời gian xây dựng là ba tháng.
Lực lượng IDF phát hiện một đường hầm của Hamas.
Chiến tranh tâm lý
Các hoạt động đào hầm của Hamas có nguy cơ đẩy IDF vào một cuộc khủng hoảng về tinh thần mà lực lượng này sẽ khó có thể thoát ra được.
"Hãy tưởng tượng bạn đang đi vào một môi trường và sau đó bạn đang băng qua cánh đồng hoặc vào vùng ngoại ô thành phố, rồi đột nhiên, một số lực lượng địch xuất hiện phía sau bạn và trước đó không có lực lượng nào ở đó", nhà phân tích an ninh Bradley có trụ sở tại Washington cho biết.
Người phát ngôn của IDF Jonathan Conricus thừa nhận: "Việc đánh bại Hamas sẽ không phải là nỗ lực dễ dàng vì Hamas đã bám sâu vào bên trong và bên dưới Dải Gaza, và đã sử dụng mê cung đường hầm của mình để ngăn chặn vũ khí của chúng tôi và giấu vô số tên lửa mà họ đang sở hữu".
Nhà phân tích John Spencer của Viện Chiến tranh Hiện đại West Point cũng đã sử dụng thuật ngữ 'cơn ác mộng' để mô tả mạng lưới đường hầm của Hamas, cảnh báo rằng không có giải pháp hoàn hảo nào cho nhiệm vụ vô hiệu đường hầm của Hamas và sẽ xuất hiện những cuộc tấn công bất ngờ khi Tel Aviv phát động một cuộc tấn công mặt đất tại Gaza.
"Hamas sẽ bố trí lãnh đạo, chiến binh, trụ sở, thông tin liên lạc, vũ khí và vật tư như nước, thực phẩm, đạn dược trong các tổ hợp đường hầm của mình để chuẩn bị cho cuộc tấn công trên bộ của lực lượng Israel.
Các đường hầm sẽ cho phép các chiến binh di chuyển giữa một loạt vị trí chiến đấu một cách an toàn và tự do dưới các tòa nhà đồ sộ, ngay cả sau khi IDF thả những quả bom hạng nặng nhất của mình xuống đó.
Các đường hầm của Hamas thường có máy phát điện, hệ thống thông gió, ống nước và kho dự trữ lương thực, cho phép các chiến binh của lực lượng này chống chọi tốt hơn với những thách thức cơ bản nhất, như kiệt sức thông thường, do bị bao vây và cô lập ở đô thị.
Các nhà lãnh đạo và chiến binh Hamas sẽ sử dụng các đường hầm để duy trì khả năng cơ động thoát khỏi toàn bộ khu vực chiến sự khi họ cảm thấy sắp bị tấn công hoặc bị bao vây một cách quyết liệt", nhà quan sát giải thích.
Nhà quan sát này cho biết thêm, lực lượng Israel dồn Hamas vào đường hầm sẽ phải đối mặt với một loạt vấn đề tốn thời gian và nguy hiểm, vì kính nhìn ban đêm phụ thuộc vào ánh sáng xung quanh cũng như thiết bị định vị và liên lạc cũng không hoạt động trong môi trường này.
"Chỉ cần một chiến binh Hamas phòng thủ trong đường hầm có thể giữ chân cả lực lượng IDF vượt trội hơn nhiều", Spencer lưu ý.
Tất nhiên, IDF sẽ không hoạt động dưới lòng đất mà không có khả năng phòng vệ bởi họ duy trì các đơn vị chuyên biệt chuyên tìm và phá hủy các đường hầm.
Hỗ trợ cho nhiệm vụ này là những chú chó nghiệp vụ, các robot được thiết kế đặc biệt có thể trinh sát và tấn công mà không phải mạo hiểm mạng sống của binh lính.
"Nhưng sự thật phũ phàng là độ sâu và quy mô của các đường hầm Hamas ở Gaza gần như vượt qua khả năng chuyên môn của binh sĩ IDF", Spencer kết luận.