Khẩu trang khan hiếm, tăng giá "đột biến" trên các thị trường online
Tính đến 22h ngày 30/1, Bộ Y Tế cho biết trên thế giới đã có 170 người tử vong liên quan tới virus corona chủng mới. Tại Việt Nam, cơ quan ban ngành xác nhận đã có 3 công dân dương tính với mầm bệnh này, bao gồm 2 trường hợp ở Hà Nội và 1 ở Thanh Hoá. Cả 3 người đều trở về Vũ Hán (Trung Quốc), hiện đang được cách ly và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa và Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương Cơ sở 2 (Hà Nội).
Trước đó nhiều ngày, lợi dụng diễn biến phức tạp của đại dịch corona, nhiều người/hội/nhóm bán hàng online đã tính toán "gom" hàng rồi đẩy giá lên cao, gây nhiễu loạn thị trường. Sức mua và nhu cầu tăng vọt, lợi ích cá nhân đã biến những hộp khẩu trang y tế bình thường chỉ có giá 30.000-40.000 đồng, bỗng bị "đẩy" lên 100.000 đồng, thậm chí là 200.000 đồng.
Nhiều người than thở vì khẩu trang tăng giá.
Chị Tuyết (40 tuổi, nhân viên văn phòng, quận Thanh Xuân) cho biết, bình thường chị mua một hộp khẩu trang 4 lớp chỉ có giá 40.000 đồng, nhưng sáng 30/1, mức giá này đã tăng lên hơn gấp đôi.
"Người bán hàng bảo với tôi là nhập hàng với giá 90.000 đồng còn không có hàng, chỗ người quen nên để mức giá 100.000 đồng, không thì là 120.000 đồng rồi. Tôi nghĩ điều quan trọng bây giờ là người dân, đặc biệt người nghèo, người có thu nhập thấp,... cần được hỗ trợ nhận khẩu trang miễn phí. Cơ quan chức năng nên vào cuộc, cấm tăng giá bán mặt hàng này nhất là thời gian tới khi dịch virus corona còn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt" - chị Tuyết bức xúc.
Cùng một loại khẩu trang nhưng trên sàn thương mại điện tử này lại có các mức giá khác nhau, thậm chí là con số 1 triệu rưỡi. Ảnh chụp màn hình.
Đồng quan điểm, chị Thư (35 tuổi, quận Hai Bà Trưng) kể, thông thường chị mua loại khẩu trang y tế hộp 50 chiếc với giá 35.000 đồng. Thế nhưng, vào thời điểm đại dịch, người bán lại đưa ra mức giá 90.000 đồng với cùng sản phẩm đó. Hơn nữa, họ không bán cả hộp, mà chia ra bán lẻ, mỗi gói 10 chiếc.
"Tôi hỏi tại sao lại nâng giá bán như vậy, người bán chỉ nói: Vì không có hàng! Ngày thường, khẩu trang hay nước sát khuẩn "ế chỏng vó", bây giờ lúc "lâm nguy" thì leo thang đột biến. Họ bán giới hạn, mỗi người chỉ mua được số lượng hạn chế. Tôi cho rằng, thời điểm này, tiền nhiều cũng đâu mua được thuốc trị dứt điểm virus corona..." - chị Thư chia sẻ.
Anh Tuấn (40 tuổi) nói, đêm hôm trước (29/1, mùng 5 Tết), nhiều cửa hàng thuốc chưa mở cửa, các siêu thị cũng chưa hoạt động trở lại, anh buộc phải lên mạng tìm mua khẩu trang y tế cho cả gia đình. Anh thực sự sốc trước hàng loạt những con số "biến tướng" theo mức độ của dịch virus corona.
"Sau khi nghe đài báo thông tin tình hình dịch bệnh, tôi nghĩ cần trang bị thêm khẩu trang cho các con, nhưng mạng xã hội hay các trang thương mại điện tử đưa ra nhiều mức giá khác nhau, thậm chí có loại khẩu trang được giới thiệu "siêu phẩm, hiệu quả, chất lượng" lên tới 1 triệu đồng. Chị bán hàng còn nói với tôi, "nếu không mua thì sau không có mà mua đâu". Tôi biết ai cũng muốn kiếm tiền nhưng đầu cơ tích trữ rồi gặp thời tăng giá khi đồng bào nguy khốn thì thực sự không nên", anh Tuấn bày tỏ.
Người dân đổ xô đi mua khẩu trang y tế phòng dịch virus corona.
Anh Nhật (25 tuổi), bức xúc khi lô hàng khẩu trang 9M anh đặt trước Tết phòng dịch virus corona, bị chính cửa hàng online "ghim" hàng rồi bán cho người khác với giá cao hơn.
Anh kể, "Hôm nay (30/1) shop báo hủy hàng của mình, còn đổ lỗi do không kiếm được shipper. Mình nói sẽ tự qua lấy thì lật lọng bảo bán hết luôn rồi, trong khi tiền mình thì trả rồi. Bởi vì sao ạ? Bởi vì thấy có dịch biết là giữ lại bán x5 x10 giá nên nhất quyết không muốn bán cho khách đặt trước với giá cũ. Thật chứ nghĩ mà uất, có mấy chục cái khẩu trang đem tích trữ đầu cơ bán giá cao ăn chênh lệch khéo được vài trăm thôi mà cũng tham. Dịch bệnh là thảm họa không phải của riêng ai...".
N95 hay 3M - những mặt hàng đắt tiền có thật sự hiệu quả?
Các loại khẩu trang y tế màu trắng/xanh/xám thi nhau "cháy hàng", khan hiếm, một số hiệu thuốc trưng biển "hết hàng" khiến người dân rơi vào cảnh khốn đốn. Không những thế, "ma trận" các loại khẩu trang khác, như có van lọc khí 3M, N95, hầu như xuất hiện tràn lan, với hàng chục mức giá khác nhau, nhưng không hề có bất cứ thông tin chính xác, nhất quán nào.
Trong nhiều khu "chợ" online, 3M và N95 được "truy lùng" gắt gao đến mức nhiều người ví von giá khẩu trang tăng còn "ghê gớm" hơn giá thịt lợn hơi. Tuy nhiên trên thực tế, theo nhiều chuyên gia, người dân không nên tốn tiền đổ xô mua khẩu trang N95 hay 3M, vì 2 loại này có thể lọc bụi có đường kính siêu nhỏ từ 300-750 nano mét, còn virus có cấu trúc đơn giản, kích thước trung bình 100 nano mét, nên dễ dàng lọt qua khẩu trang N95.
Các chuyên gia cho rằng người dân không nên tốn tiền chạy mua khẩu trang N95 hay 3M.
Chính vì chạy theo xu hướng và chưa kịp tìm hiểu kỹ, nhiều người đang bị cuốn vào "trò chơi" giá cả, mặc các anh/chị bán hàng online điều phối và ra sức chào hàng.
"Chúng ta không nên tốn tiền chạy mua khẩu trang N95 (nếu khả năng kinh tế và tình hình thực tế không cho phép), các bạn có thể sử dụng khẩu trang y tế đúng cách (che hết nữa mặt từ trên mũi và đến cằm, sử dụng 1 lần) là cũng đã rất hiệu quả. Nếu các bạn mang thêm mắt kiếng (bất cứ loại nào) nữa thì càng tốt" - TS Nguyễn Hồng Vũ (Viện Nghiên cứu ung thư, City of Hope, California, USA) chia sẻ.
Chị Duy Anh - một người dùng Facebook cảnh báo bạn bè và người thân trước thực trạng một số loại khẩu trang "fake" bị tuồn ra thị trường, chất lượng không đảm bảo nhưng giá lại như "cắt cổ".
"Lên nhanh hơn giá vàng hiện nay chắc chắn là khẩu trang!" - chị Duy Anh hài hước. "Buổi sáng với 50.000 đồng mình còn mua được loại khẩu trang 4 lớp, đến chiều, cùng mức tiền đó chỉ còn loại 3 lớp mà còn cháy hàng. Hơn thế, loại fake còn bán hẳn 60.000 đồng/hộp. Riêng khẩu trang 3M 9001V thì giá trên trời mà nhiều chủ cửa hàng "ém" hàng không bán, mua loại vài chục thì chắc là fake. Mua khẩu trang nhớ coi kỹ nha mọi nguời".
Admin của một nhóm bán hàng trên mạng xã hội đã phải "đăng đàn" bức xúc trước tình trạng đẩy giá khẩu trang lên cao liên tiếp nhiều ngày qua. "Tất cả những bài bán khẩu trang 3M sẽ không được duyệt, ai đăng sẽ tự động bị xoá, đăng lần 2 bị chặn vĩnh viễn. Ban quản trị không cổ xuý cho việc tăng giá khẩu trang nhờ tâm điểm dịch bệnh, đấy còn chưa kể đến chất lượng thực sự".
Bộ Y tế và các chuyên gia khuyến cáo, người dân hãy biết cách đeo khẩu trang y tế đúng cách: mặt trắng vào trong, mặt màu xanh/xám/đen ra ngoài, gập thanh nhôm khít vào sống mũi. Đeo kín cả mũi và miệng.
Khi mang khẩu trang tuyệt đối không sờ tay vào, vì động tác sờ tay vô tình làm cho bàn tay lây nhiễm virus và các tác nhân gây bệnh khác, sau đó truyền bệnh lại cho chính mình và những người xung quanh.
Tuyệt đối không dùng tay cầm vào khẩu trang để tháo ra, thói quen lấy tay vo khẩu trang lại sẽ lây gây nhiễm virus và các tác nhân khác cho bàn tay.
Khi tháo khẩu trang chỉ được cầm vào dây đeo qua tai, tháo ra cho vào thùng rác an toàn.
Rửa tay ngay sau khi tháo bỏ khẩu trang.