Theo CNN, thông qua Bộ An ninh Nội địa, chính quyền Tổng thống Trump đã yêu cầu Bộ Quốc phòng triển khai hàng nghìn binh sĩ Mỹ tới biên giới phía nam trong một sứ mạng mà Lầu năm góc đánh giá là những nhiệm vụ có thể được xử lý bởi các lực lượng thực thi pháp luật địa phương hoặc liên bang, chứ chưa cần tới quân đội.
Trước đó thừa lệnh từ Nhà Trắng, Bộ An ninh Nội địa Mỹ đã đề nghị Lầu Năm góc cử quân đội dự bị Mỹ thực hiện nhiệm vụ "kiểm soát giao thông và đám đông" hỗ trợ Lực lượng hải quan và biên giới Mỹ (CBP) tại biên giới với Mexico.
Quyết định điều quân được Tổng thống Trump đưa ra nhằm đối phó với đoàn caravan nhập cư khổng lồ, lên tới trên 7.000 người đang tìm cách tiến về biên giới Mỹ. Đoàn xe caravan người nhập cư này khởi hành từ tây bắc Guatemala, với số người tham gia ban đầu chỉ 200, với mục tiêu tìm cách xin nhập cảnh vào Mỹ một cách có tổ chức.
Yêu cầu của Bộ An ninh Nội địa về triển khai lực lượng binh sĩ được trang bị vũ khí đạn thật đã bị Lầu Năm góc bác bỏ. Bộ Quốc phòng Mỹ cũng nhấn mạnh rằng, các binh sĩ đang làm nhiệm vụ không có thẩm quyền thực thi sứ mạng này nếu trước tiên họ không nhận được những quy định bổ sung từ Tổng thống.
Người nhập cư ùn ùn vượt sông Suchiate ở biên giới Mexico, trên đường tiến về phía Mỹ
Mặc dù bác bỏ yêu cầu từ Bộ An ninh Nội địa, Lầu Năm góc đã đồng ý sẽ cung cấp các hỗ trợ hậu cần, trinh sát đường không cũng như cử các kỹ sư và nhân viên y tế tới hỗ trợ CBP.
"Trong khi Bộ An ninh Nội địa thảo luận sự cần thiết phải hỗ trợ nhân lực cho nhân sự của CPB, thì việc kêu gọi sự trợ giúp về "các hành động thực thi pháp luật" sẽ là không chuẩn", một quan chức An ninh nội địa giấu tên nhận xét.
Theo luật pháp Mỹ, quân đội nước này đang làm nhiệm vụ không được phép tham gia vào lực lượng thực thi pháp luật nội địa, ngoại trừ trong thời gian tình trạng khẩn cấp.
Tổng thống Trump đã nhiều lần đe dọa cử binh sĩ tới biên giới Mexico, ông tuyên bố rằng mối nguy hiểm từ người nhập cư đang leo thang nhanh trong bối cảnh cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ tại Mỹ sắp sửa diễn ra.
Người nhập cư từ Trung Mỹ xin trợ giúp thực phẩm khi di chuyển trên tuyến đường nối Ciudad Hidalgo với Tapachula, Mexico, vào ngày 2/11. Ảnh: Reuters
Trong một bài phát biểu ngày 1/11 từ Nhà Trắng, ông Trump đưa ra khả năng binh sĩ sẽ nổ súng đạn thật vào người nhập cư nếu họ bị ném gạch đá. Nhà lãnh đạo Mỹ cho rằng, gạch đá khi ném trúng người thực thi pháp luật thì cũng không khác gì súng.
Ông cũng gọi đoàn caravan nhập cư đến từ các vùng nghèo ở Trung Mỹ là một "cuộc xâm lược" và cảnh báo đoàn người này nên quay trở về vì sẽ không có cơ hội vào lãnh thổ Mỹ.
Trong một phản ứng trước tuyên bố của Tổng thống, Tướng về hưu Martin Dempsey, từng làm Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân Mỹ giai đoạn 2011-2015, ngày 2/11 nhấn mạnh rằng động thái trên của Nhà Trắng sẽ là "một sự triển khai lãng phí binh sĩ vốn đã bị căng sức và lính thủy đánh bộ sẽ khiến tình hình tồi tệ hơn nếu sử dụng vũ lực không cân xứng với mối đe dọa mà họ đối mặt".
Tổng thống Trump sau đó đã đưa ra tuyên bố nhẹ nhàng hơn cùng ngày 2/11. "Nếu các binh sĩ của chúng ta bị ném đá trúng mặt, chúng tôi sẽ bắt giữ những người ném. Điều đó không có nghĩa là bắn họ", đài NPR dẫn lời Tổng thống. Ông Trump nói thêm rằng, nếu các cuộc bắt giữ diễn ra thì cũng được tiến hành nhanh chóng và thời gian giữ người nhập cư sẽ kéo dài để khiến họ nản chí.