Thủ tướng Úc Scott Morrison. (Ảnh: Reuters)
Trong bài phát biểu gay gắt trước quốc hội ngày 3/5, Thủ tướng Quần đảo Solomon Manasseh Sogavare nói rằng “chúng ta bị đe dọa xâm lược”, nhưng ông không nêu tên quốc gia nào và cũng không đưa ra bằng chứng nào.
“Không có gì đúng cả”, ông Morrison nói khi nhận được câu hỏi của báo chí về vấn đề này.
Bộ trưởng Quốc phòng Úc Peter Dutton nói rằng ông không tin phát biểu của lãnh đạo Quần đảo Solomon nhằm vào Úc, khi Canberra điều quân đội và cảnh sát sang giúp đỡ theo khẩn cầu của ông Sogavare.
“Tôi không hiểu sức ép mà Thủ tướng Manasseh Sogavare đang hứng chịu vào lúc này, nhưng ở Úc, như ông ấy nói, ông ấy tìm thấy một người bạn tốt. Chúng tôi chưa nhận được yêu cầu rút”, ông Dutton nói.
Thỏa thuận an ninh giữa Quần đảo Solomon và Trung Quốc đang trở thành một vấn đề lớn trong chiến dịch tái tranh cử của Thủ tướng Morrison. Ông bị đảng đối lập chỉ trích vì khiến Úc “ít an toàn hơn” và đã gây ra thất bại lớn về đối ngoại.
Các đồng minh phương Tây lo ngại rằng thỏa thuận mới sẽ mở đường để quân đội Trung Quốc hiện diện ở Thái Bình Dương .
Trong cuộc tranh luận bầu cử ngày 5/5, lãnh đạo Công đảng đối lập nói rằng quan hệ của Úc với quần đảo Solomon đã suy yếu, và Úc cần đầu tư nhiều hơn cho ngoại giao ở Thái Bình Dương chứ không chỉ tăng chi tiêu quốc phòng.
Dù chi tiết của thỏa thuận chưa được công bố, ông Sogavare bác bỏ khả năng cho phép Trung Quốc mở căn cứ quân sự. Ông khẳng định rằng thỏa thuận này chỉ để bảo vệ các dự án của Trung Quốc vì thỏa thuận với đối tác truyền thống Úc là “không đủ”.
Ông Sogavare chỉ trích việc Úc gọi Thái Bình Dương là “sân sau” của mình. Ông cho rằng đây là một thuật ngữ bị coi là xúc phạm trong văn hóa địa phương, vì sân sau chỉ để nuôi gà, lợn và vứt rác.
“Chúng tôi sẽ làm việc một cách xây dựng, bình tĩnh và theo cách chuyên nghiệp”, ông Morrison nói với chương trình Today của Nine Network.
Khi được hỏi vì sao chưa có cuộc trao đổi trực tiếp nào với ông Sogavare từ khi thỏa thuận được ký, ông Morrison nói: “Tôi đang thực hiện một cách thận trọng theo lời khuyên từ các cơ quan tình báo an ninh”.
Ngoại trưởng Quần đảo Solomon Jeremiah Manele khẳng định thỏa thuận với Trung Quốc “không làm suy yếu thỏa thuận an ninh của chúng tôi với Úc”.