Lục địa Zealandia đã bị phá vỡ trong một vụ va chạm và chìm xuống biển. Cho đến bây giờ, Zealandia luôn là một câu hỏi bí ẩn đối với các nhà nghiên cứu.
Cuộc thám hiểm bước ngoặt này do nhóm nghiên cứu thuộc Đại học Quốc gia Australia tiến hành.
Lục địa Zealandia có diện tích gần 5 triệu km2.
Nhóm nghiên cứu đã chính thức lên đường vào ngày 28/7/2017, nhằm tìm hiểu, khám phá về lịch sử, nguồn gốc và cấu trúc của lục địa phát hiện ở khu vực phía đông Australia. Theo dự kiến, các nhà khoa học sẽ thực hiện cuộc thám hiểm trong vòng 2 tháng (từ 28/7 – cuối tháng 9/ 2017) về lục địa mang tên Zealandia.
Giáo sư Neville Exon tại Đại học Quốc gia Australia cho hay, chuyến thám hiểm này có thể sẽ làm sáng tỏ những thay đổi lớn trong hoạt động kiến tạo mảng trên phạm vi toàn cầu.
Zealandia ban đầu bị phá vỡ và di chuyển về phía đông bắc. Tuy nhiên, khi vành đai lửa Thái Bình Dương hình thành cách ngày nay 53 triệu năm, thì lục địa Zealandia bắt đầu ngừng trôi dạt.
Giáo sư Sutherland tại Đại học Victoria, Wellington (New Zealand) cho biết, chuyến thám hiểm sử dụng một chiếc tàu khoan để thu thập trầm tích ở sâu bên dưới bề mặt nhằm mục đích tìm hiểu về sự biến đổi của lục địa Zealandia bí ẩn trong mấy chục triệu năm qua.
Tàu khoan dài 143 mét với tháp khoan cao tới 61 mét, có khả năng thu thập các lớp trầm tích ở độ sâu hơn 1 km. Con tàu được trang bị hiện đại với sự tham gia của 55 nhà khoa học, kỹ thuật viên và đoàn thủy thủ gồm 50 người.
Nhóm nhà khoa học hy vọng chuyến thám hiểm sẽ giúp gia tăng hiểu biết về vành đai lửa Thái Bình Dương, một khu vực "khét tiếng" thường xuyên xảy ra động đất và núi lửa phun trào sau khi lục địa Zealandia bị phân tách.
Kết quả của cuộc thám hiểm sẽ được công bố ngay sau khi tàu khoan cập cảng Hobart (Australia).
Kết quả nghiên cứu được kỳ vọng là sẽ giúp các nhà khoc học hiểu rõ hơn về các vấn đề liên quan đến khí hậu, kiến tạo địa tầng và các vùng phát sinh động đất, sự vận động của các cung đảo và rãnh đại dương,...
Câu hỏi lớn về lục địa Zealandia
Zealandia có diện tích khoảng 5 triệu km2 trải dài từ phía nam của New Zealand tới phía bắc của New Caledonia (Pháp). Lục địa bí ẩn này bao gồm đảo Lord Howe Rise ngày nay, từng là một phần của Australia cách đây 75 triệu năm.
Zealandia được coi là lục địa thứ 7 trên Trái Đất. Theo các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Khoa học Địa chất New Zealand, lục địa kỳ lạ này là nhỏ nhất, mỏng nhất với 94% diện tích nằm dưới mực nước biển cách đây 60 - 85 triệu năm. Nguyên nhân chủ yếu là lớp vỏ bị vớt mỏng khi lục địa phân tách.
Chuyến thám hiểm sẽ kéo dài trong 2 tháng và sẽ công bố kết quả ngay khi con tàu khoan "khổng lồ" cập cảng Hobart.
Các quần đảo của Zealandia được kết nối với nhau bằng lớp vỏ lục địa trải khắp một vùng rộng lớn trên bề mặt Trái đất.
Theo các nhà nghiên cứu, lục địa Zealandia có vị trí tách biệt hoàn toàn về mặt địa chất so với 6 lục địa khác là Á - Âu, Phi, Bắc Mỹ, Nam Mỹ, Australia, Nam Cực.
Zealandia sở dĩ được gọi là lục địa vì nó có những thuộc tính địa chất cần có của một lục địa như nằm cao hơn hẳn so với lớp vỏ đại dương, có diện tích tách biệt đủ lớn và có yếu tố đặc trưng về mặt địa chất.
Kể từ khi được đề cập khái niệm "Zealandia" lần đầu tiên vào năm 1995, lục địa luôn được coi là bí ẩn "nan giải" mà giới khoa học kiếm tìm trong nhiều năm qua.
Các nhà nghiên cứu mong muốn có thể tìm ra nhiều lời giải đáp về lục địa Zealandia thông qua chuyến thám hiểm bằng tàu khoan kéo dài trong 2 tháng.
Ảnh/Nguồn: Sciencealert, Telegraph