Chỉ đạo thuộc cấp thu tiền trái quy định
Theo kết luận của Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an, quá trình điều tra vụ án “chuyến bay giải cứu” , ngày 31/3/2022, Cơ quan An ninh điều tra nhận được đơn ông V.M. (cư trú tại Malaysia) tố cáo nhóm cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia thu tiền trái quy định của những người là công dân Việt Nam chấp hành xong án phạt tù (người mãn hạn tù) đang ở trong các “trại chờ” của Malaysia.
Từ đơn của ông M., cơ quan điều tra làm rõ, từ tháng 5/2020 - 1/2022, Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia tổ chức 21 chuyến bay giải cứu, trong đó có 8 chuyến đưa 1.891 người mãn hạn tù ở 19 trại chờ tại Malaysia về nước, cách ly tại các cơ sở tập trung của quân đội.
Theo cơ quan điều tra, để tổ chức 8 chuyến bay nói trên, bị can Trần Việt Thái, cựu Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Malaysia, đã phân công bị can Nguyễn Hoàng Linh (Bí thư thứ 2 phụ trách văn hóa, báo chí, cộng đồng) và Nguyễn Lê Ngọc Anh (Bí thư thứ 2 phụ trách công tác bảo hộ công dân) đi khảo sát các trại chờ, xây dựng kế hoạch, phương án, đề xuất kinh phí, mức thu, chi...
Riêng bị can Đặng Minh Phương (cán bộ kế toán) sẽ cùng Ngọc Anh và Linh thực hiện giám sát quản lý thu, chi kinh phí tổ chức chuyến bay; các cán bộ còn lại của Đại sứ quán phối hợp hỗ trợ một số công việc, như: Cùng đi thăm trại chờ, trực tiếp phỏng vấn người mãn hạn tù; xác minh nhân thân, làm thủ tục cấp hộ chiếu; cho họ liên lạc điện thoại với gia đình, chủ lao động để nộp tiền làm thủ tục về nước...
Cơ quan An ninh điều tra cáo buộc, sau khi khảo sát tại các trại chờ, Ngọc Anh, Linh và Phương thống nhất đề xuất Trần Việt Thái thu của mỗi người mãn hạn tù 20,3 triệu đồng; đối với những người không có hộ chiếu thu gần 25 triệu; người ở đảo xa cần mua vé máy bay về thủ đô thu 30 – 35 triệu đồng/người.
Sau khi thống nhất mức thu, Trần Việt Thái ký công hàm để Ngọc Anh và Linh cùng cán bộ Đại sứ quán trực tiếp đến các trại chờ lập danh sách công dân Việt Nam, làm thủ tục cấp hộ chiếu rút gọn; đồng thời cho liên lạc điện thoại để người thân hoặc chủ lao động nộp tiền cho họ về nước. Tiền sẽ nộp vào tài khoản của Ngọc Anh mở tại ngân hàng Techcombank hoặc tài khoản tại Ngân hàng CIMB Malaysia của người có tên As Na Huy, để nhận tiền Ringgit Malaysia theo yêu cầu của Đại sứ quán.
Ông Trần Việt Thái, cựu Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Malaysia.
Cựu Đại sứ Trần Việt Thái chiếm hưởng hơn nửa tỷ đồng
Theo cơ quan điều tra, tổng số tiền thu được của người thân hoặc chủ lao động của người mãn hạn tù qua các tài khoản ngân hàng là 44,6 tỷ đồng. Số tiền này, các bị can sử dụng 33 tỷ đồng chi phí cho việc tổ chức 8 chuyến bay, như: Thanh toán vé; nộp ngân sách lệ phí cấp hộ chiếu; đưa bồi dưỡng cho cán bộ các trại chờ của Malaysia và xét nghiệm COVID-19.
Còn lại 11,6 tỷ đồng, bị can Trần Việt Thái chỉ đạo sử dụng hơn 1,1 tỷ chi hỏa táng cho những người mãn hạn tù bị chết vì COVID-19 nhưng việc hỏa táng này cơ quan điều tra xác định, đã diễn ra trước khi thực hiện các chuyến bay giải cứu, nên không được chấp nhận.
Ngoài ra, Thái còn chỉ đạo sử dụng hơn 5,4 tỷ đồng chi cho cán bộ, nhân viên Đại sứ quán, trong đó, cá nhân Thái hưởng 580 triệu; Nguyễn Lê Ngọc Anh và Nguyễn Hoàng Linh, mỗi người hưởng 480 triệu; Đặng Minh Phương, hưởng 220 triệu đồng...Còn 5 tỷ, Thái giao cho thủ quỹ Dương Hương Ly, quản lý, hiện Ly đã nộp khắc phục hậu quả.
"Quá trình tổ chức 8 chuyến bay đưa người mãn hạn tù về nước, bị can Trần Việt Thái đã chỉ đạo Nguyễn Lê Ngọc Anh, Nguyễn Hoàng Linh, Đặng Minh Phương, thu tiền của công dân qua tài khoản của cá nhân, không thông qua tài khoản của Đại sứ quán và tài khoản quỹ Bảo hộ công dân theo quy định; thu tiền cao hơn chi phí thực tế, sau đó sử dụng một phần để chia nhau hưởng lợi bất chính, gây thiệt hại tài sản 11,6 tỷ đồng", cơ quan điều tra kết luận và đề nghị truy tố 4 bị can về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Ngoài 4 bị can bị đề nghị truy tố, cơ quan điều tra cho hay, những cán bộ còn lại của Đại sứ quán Việt Nam ở Malaysia đều nhận được tiền bồi dưỡng, Cơ quan điều tra sẽ làm rõ để xử lý trong giai đoạn sau.