Hiệp định Thương mại tự do và Hiệp định bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA và EVIPA) đã chính thức được ký kết chiều nay (30/6), tại Hà Nội.
Tiếp sau việc thực thi Hiệp định khung Đối tác và Hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (PCA), hai Hiệp định này đánh dấu một cột mốc quan trọng trong quan hệ đối tác bền vững, giúp thúc đẩy phát triển kinh tế cũng như củng cố quan hệ thương mại và đầu tư, từ đó tăng cường hợp tác và làm sâu sắc hơn mối quan hệ lâu dài giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu.
Phát biểu tại lễ ký,Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, trong bối cảnh thương mại toàn cầu đối mặt nhiều khó khăn, thách thức, việc ký hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và EU mang ý nghĩa đặc biệt, thể hiện tư duy mạnh mẽ và tầm nhìn chiến lược.
Đặc biệt hai nền kinh tế mang tính bổ sung, cùng hợp tác, cùng có lợi và phát triển, hướng về tương lai tươi sáng, đóng góp vào sự phát triển bền vững và phát triển của các bên.
Bước vào giai đoạn mới của quan hệ lâu dài, bình đẳng, toàn diện
Phát biểu tại lễ ký, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho hay, với kim ngạch xuất khẩu gấp gần 10 lần so với 15 năm trước, Việt Nam cùng EU chính thức bắt tay chuẩn bị cho một giai đoạn mới trong hợp tác kinh tế.
Đây chính là giai đoạn của quan hệ lâu dài, toàn diện, bình đẳng, cùng có lợi xây dựng trên cơ sở các quy tắc minh bạch và thông thoáng của một hiệp định thương mại tự do thế hệ mới.
"Chặng đường tới đây đòi hỏi rất nhiều vào nỗ lực của cả Việt Nam và Liên minh châu Âu. Tôi mong rằng với tinh thần và nỗ lực như đã thể hiện trong quá trình đàm phán, các cơ quan liên quan của Việt Nam và Liên minh châu Âu sẽ hoàn tất quy trình phê chuẩn trong thời gian sớm nhất để các Hiệp định này sớm đi vào hiệu lực," Bộ trưởng Trần Tuấn Anh đề nghị.
Cũng tại buổi lễ, ông Stefan-Radu Opera, Bộ trưởng Môi trường, kinh doanh, thương mại và doanh nghiệp của Rumani khẳng định, hiệp định EVFTA sẽ mang cơ hội thuận lợi cho người lao động và doanh nghiệp của hai bên, đặc biệt trong việc giảm thuế, chỉ dẫn địa lý...
"Đối với EVIPA cũng mang đến cơ hội rất quan trọng, trong đó Chính phủ hai bên có thể điều tiết quan hệ và thúc đẩy đầu tư giữa hai bên, các doanh nghiệp châu Âu coi Việt Nam là địa điểm đầu tư quan trọng và là điểm khởi đầu cho quan hệ hợp tác đầu tư giữa hai bên," ông Stefan-Radu Opera thông tin thêm.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chụp ảnh cùng các đại biểu và đối tác EU tại lễ ký kết hai hiệp định EVFTA và IPA. (Ảnh: Đức Duy/Vietnam+)
Là thỏa thuận thương mại tự do nhiều tham vọng nhất từ trước tới nay mà EU ký với một nền kinh tế mới nổi, Hiệp định EVFTA và EVIPA được xây dựng dựa trên cam kết chung của cả hai bên về tự do hóa thương mại và hội nhập kinh tế theo hướng mở cửa, công bằng và tuân thủ luật lệ.
Các Hiệp định này cũng sẽ tăng cường hơn nữa sự tham gia của EU với khu vực Đông Nam Á, góp phần đẩy mạnh hợp tác giữa ASEAN và EU nhằm hướng tới quan hệ thương mại và đầu tư chặt chẽ hơn giữa hai khu vực.
Sau khi ký kết, về phía Việt Nam, Hiệp định EVFTA và EVIPA sẽ được trình Quốc hội Việt Nam xem xét phê chuẩn còn về phía EU thì sẽ trình Nghị viện châu Âu thông qua. Riêng Hiệp định EVIPA cần có thêm sự phê chuẩn của Nghị viện các nước thành viên EU.
Cam kết mạnh mẽ thực hiện hiệu quả và hợp tác chặt chẽ
Việt Nam và Liên minh châu Âu cam kết mạnh mẽ thực hiện hiệu quả Hiệp định EVFTA và EVIPA và sẽ hợp tác chặt chẽ với nhau để đảm bảo cả hai bên phải tuân thủ đầy đủ các nghĩa vụ theo các Hiệp định này.
Thông qua các chương trình hỗ trợ kỹ thuật, EU sẽ hỗ trợ Việt Nam xác định và triển khai kế hoạch thực hiện nhằm tạo thuận lợi cho các cải cách và điều chỉnh cần thiết, bao gồm cả trong các lĩnh vực như các biện pháp an toàn thực phẩm và kiểm dịch động thực vật và rào cản phi thuế quan.
Ngoài lợi ích kinh tế, Hiệp định EVFTA và EVIPA cũng hướng đến việc thúc đẩy sự phát triển bền vững ở cả Việt Nam và EU. Vì vậy, hai bên nhất trí về tầm quan trọng của việc đảm bảo thực hiện các nghĩa vụ của Chương Thương mại và Phát triển bền vững của Hiệp định EVFTA.
EU hoan nghênh các bước tiến tích cực gần đây của Quốc hội Việt Nam về các vấn đề lao động, cụ thể là việc phê chuẩn Công ước ILO 98 về thương lượng tập thể và kế hoạch thông qua Bộ Luật Lao động sửa đổi tại phiên họp tiếp theo vào mùa thu năm 2019.
EU cũng hoan nghênh kế hoạch của Chính phủ nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam sẽ trình Công ước ILO 105 và 87 lên Quốc hội Việt Nam để xem xét phê chuẩn. Sự tham gia của các bên liên quan trong việc thực hiện Chương Thương mại và Phát triển bền vững ở cả EU và Việt Nam thông qua Nhóm Tư vấn trong nước là rất quan trọng đối với hiệu quả của Chương.
Hiệp định EVFTA và EVIPA là phần không thể thiếu trong khung khổ được thiết lập bởi Hiệp định PCA - Hiệp định điều chỉnh mối quan hệ song phương tổng thể giữa hai bên trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm hợp tác phát triển, hòa bình và an ninh, thương mại và đầu tư, hợp tác tư pháp, các vấn đề xã hội, quản trị tốt, thượng tôn pháp luật và các vấn đề mà hai bên có lợi ích chung khác.
EU và Việt Nam mong muốn tiếp tục hợp tác để đảm bảo các Hiệp định đầy tham vọng này có thể phát huy hết tiềm năng của mình./.
EVFTA là một Hiệp định toàn diện, chất lượng cao, cân bằng về lợi ích cho cả Việt Nam và EU, đồng thời phù hợp với các quy định của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).
Hiệp định gồm 17 Chương, 2 Nghị định thư và một số biên bản ghi nhớ kèm theo với các nội dung chính là: thương mại hàng hóa (gồm các quy định chung và cam kết mở cửa thị trường), quy tắc xuất xứ, hải quan và thuận lợi hóa thương mại, các biện pháp vệ sinh an toàn thực phẩm (SPS), các rào cản kỹ thuật trong thương mại (TBT), thương mại dịch vụ (gồm các quy định chung và cam kết mở cửa thị trường), đầu tư, phòng vệ thương mại, cạnh tranh, doanh nghiệp nhà nước, mua sắm của Chính phủ, sở hữu trí tuệ, thương mại và Phát triển bền vững, hợp tác và xây dựng năng lực, các vấn đề pháp lý-thể chế.
Đối với Hiệp định EVIPA, Hai bên cam kết sẽ dành đối xử quốc gia và đối xử tối huệ quốc với đầu tư của nhà đầu tư của Bên kia, với một số ngoại lệ, cũng như sự đối xử công bằng, thỏa đáng, bảo hộ an toàn và đầy đủ, cho phép tự do chuyển vốn và lợi nhuận từ đầu tư ra nước ngoài, cam kết không trưng thu, quốc hữu hóa tài sản của nhà đầu tư mà không có bồi thường thỏa đáng, cam kết bồi thường thiệt hại phù hợp cho nhà đầu tư của bên kia tương tự như nhà đầu tư trong nước hoặc của bên thứ ba trong trường hợp bị thiệt hại do chiến tranh, bạo loạn...
Trong trường hợp có tranh chấp phát sinh giữa một Bên và nhà đầu tư của Bên kia, hai bên thống nhất ưu tiên giải quyết tranh chấp một cách thiện chí thông qua đàm phán và hòa giải. Trong trường hợp không thể giải quyết tranh chấp thông quan tham vấn và hòa giải thì mới sử dụng đến cơ chế giải quyết tranh chấp được quy định cụ thể trong Hiệp định này.