Năm 2013 đã khép lại với rất nhiều sự kiện gây xúc động và phẫn nộ; hy vọng và bối rối. Báo điện tử Trí Thức Trẻ xin trân trọng gửi tới Quý độc giả loạt bài viết: NĂM 2013, 2014 DƯỚI GÓC NHÌN CỦA NHỮNG CHUYÊN GIA NỔI TIẾNG NHẤT VIỆT NAM.
BÀI 1: Hy vọng và tuyệt vọng của "Bông hoa thép trên thương trường Việt Nam"
BÀI 2: TS Alan Phan "chẩn bệnh": 3 điểm bất an của kinh tế Việt Nam
BÀI 3: TS Alan Phan: Tất cả dự báo bất động sản có thể sai hết
LTS: Năm 2013 đã đi qua, xét trên bình diện kinh doanh và đầu tư, nhiều nhận định xem đây là năm “xuống đáy”, nhiều doanh nghiệp đang lún sâu trong nợ nần và chưa thấy lối ra, các nhà đầu tư thì thua lỗ, tâm lý bi quan.
Bước sang năm 2014, không ít các chuyên gia kinh tế đều kỳ vọng vào một bức tranh tươi sáng hơn nhưng cũng không ít ý kiến cho rằng: Trong năm 2014 và cả năm 2015, đồ thị của nền kinh tế Việt Nam vẫn là đường nằm ngang. Chiến lược nào cho các doanh nghiệp trước thềm năm mới, họ nên phòng thủ hay tiến lên? Cơ hội nào để kiếm tiền, sinh lời trong thời buổi kinh tế suy thoái? Chúng tôi đã có buổi trao đổi với chuyên gia tài chính và đầu tư, TS. Đinh Thế Hiển để tìm ra lối đi cho năm 2014.
Năm 2014, mua vàng để đầu cơ: Thua nhiều hơn thắng
- Thưa ông, có người nói: Năm 2014, các nhà đầu tư khó có thể làm giàu từ vàng. Ông có đồng tình với ý kiến này?
TS.Đinh Thế Hiển: Thực tế nhiều năm qua, chúng ta chứng kiến vàng luôn tăng giá làm nhiều người lầm tưởng “giá vàng chỉ tăng chứ không giảm” cũng như nhiều chuyên gia kinh tế từng nhận định rằng “đất chỉ có tăng giá chứ không thể giảm”. Nhưng vàng và bất động sản (BĐS) vốn là những tài sản chịu ảnh hưởng của nhiều tác nhân kinh tế - xã hội, có tăng thì cũng có giảm. Việc giá vàng tăng mạnh trong thập niên vừa qua là do ảnh hưởng từ các cuộc khủng hoảng của kinh tế thế giới tạo bất ổn giảm giá của đồng tiền các nước, đặt biệt là đồng USD….
Tuy nhiên, sau khi tăng mạnh thì sẽ có giai đoạn giảm khi tác nhân khủng đã được khắc phục như thời điểm tháng 8 năm 1999, vàng đã rớt kỷ lục từ mốc 850 USD/ounce năm 1980 xuống còn 251,7 USD/ounce và vào thời điểm hiện nay (12/2013) giá vàng còn 1210 USD/ounce từ mốc kỷ lục 1920 USD/ounce của tháng 9/2011. Trong năm 2014, kinh tế thế giới sẽ tiếp tục phục hồi tốt. Mỹ thu hẹp tiến tới bỏ các gói kích cầu, qua đó đồng USD sẽ tăng giá, cũng như các cơ hội đầu tư mở rộng.
Do vậy, giá vàng sẽ nhiều khả năng giảm hơn là tăng. Tất nhiên nhà đầu tư lướt sóng trên sàn vàng thế giới với tỷ lệ đòn bẩy cực cao thì vẫn có khả năng kiếm lợi (bên cạnh những người thua lỗ), nhưng mua vàng để đầu cơ lên giá sẽ nhiều khả năng thua hơn thắng.
Bất động sản 2014: Đừng mơ thời vàng son
- Có người nói thị trường BĐS hiện nay đã xuyên đáy, theo ông, đến bao giờ mới phục hồi? Điều gì khiến BĐS khó hồi phục, có phải do tâm lý chờ đợi của khách hàng?
TS.Đinh Thế Hiển: Cần phải hiểu rõ “xuyên đáy” và “phục hồi” theo quan điểm nào thì mới có câu nhận định phù hợp. Đối với các công ty BĐS đang trực tiếp phát triển dự án thì đúng là giá căn hộ tại Tp.HCM hầu như đã “xuyên đáy”. Bởi vì tính với mức tối thiểu hiện nay về chi phí đền bù, nghĩa vụ đối với nhà nước và chi phí xây dựng chuẩn thì rất nhiều căn hộ đã bán dưới giá thành.
Tuy nhiên, tính theo quan điểm sức mua, quan điểm sinh lời từ khai thác thì nhiều dự án giá hãy còn cao. Người mua và cả người bán đất thô (đất ruộng) đôi khi chưa rõ việc chủ đầu tư phải mua đất theo “giá thị trường” còn phải nộp tiền sử dụng đất, xem như mua đất 2 lần; rồi đất thô chỉ được đưa vào kinh doanh từ 30% - 70% tuỳ khu vực….Tất cả điều đó sẽ khiến cái nhìn giữa người có nhu cầu mua và chủ đầu tư không gặp nhau về giá…
Xét về “phục hồi” thì các chủ đầu tư mơ về thời vàng son, có dự án là có tiền, một vốn bốn lời thì rõ ràng dù kinh tế 2014 – 2015 có khởi sắc phát triển, BĐS cũng không thể “phục hồi” được.
Còn theo quan điểm bắt đầu thị trường đã có sức sống, tại đó các sản phẩm đáp ứng nhu cầu sử dụng và giá cả đã được người mua đón nhận thì còn cần nhiều điều kiện đồng bộ. Một là việc làm cho nhóm trung cấp trở lên đã tăng khá rõ, hai là nguồn tiền trong nền kinh tế đã chạy điều hòa tạo ra dòng sản xuất – tiêu thụ khá tốt, ba là lãi suất cho vay BĐS khá dồi dào và ở mức 10% trở xuống. Ba điều kiện này lại phụ thuộc khá lớn từ chính sách và thực hiện tái cấu trúc nền kinh tế của Chính Phủ.
Với nhận định trên, tôi cho rằng năm 2014 vẫn chưa thể lạc quan, bởi vì các chính sách của Chính phủ phải cần 2 – 3 năm mới có chuyển biến thật sự về chất của nền kinh tế. Đặt biệt, ngay cả khi BĐS phục hồi thì có khoảng 30% BĐS vẫn đóng băng dài hạn vì chọn sai địa điểm, không phù hợp với nhu cầu.
Tuy nhiên, không loại trừ năm 2014 sẽ có một vài khu vực có sóng từ những hội tụ lý tưởng và có đội lướt sóng giỏi (hạ tầng, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, PR tốt…), nhưng đó cũng là những cá biệt và sóng sẽ không duy trì lâu.
Tóm lại, đối với các công ty BĐS thay vì cố gắng gây thu hút trên thị trường hoặc kêu gọi Chính phủ hỗ trợ mạnh thì nên cấu trúc lại các dự án, tập trung cho dự án có nhu cầu và làm cho thật tốt thì vẫn có thể kinh doanh được, thậm chí có lời khá trong năm 2014 - 2015.
Nên đầu tư vào đâu để thu lời?
- Một câu hỏi được khá nhiều người quan tâm: Năm 2014 nên đầu tư vào lĩnh vực nào để thu lời? Bởi nhiều “đại gia” nói: họ đã chán chơi rồi, muốn đầu tư làm ăn, nhưng không đầu tư thì còn tiền, hễ mở ra làm ăn điều gì là “cụt vốn” khoản đó nên suốt một thời gian dài, không ít người đã chọn phương án bảo toàn vốn.
TS.Đinh Thế Hiển: Sẽ không ngạc nhiên nếu các đại gia Việt Nam tuyên bố “chán chơi rồi” vì thời hoàng kim thấy đâu thắng đó, không cần phân tích bài bản, chỉ cần mạnh tay đã qua rồi. Điều này luôn diễn ra ở mọi thị trường đầu tư các nước.
Kinh nghiệm cho thấy, sau giai đoạn đầu cơ nóng thì đến một giai đoạn dài cho nhà đầu tư giá trị. Nếu những người tìm kiếm các cơ hội sinh lời từ 10% - 12%/năm (cao gấp 30% - 70% so với gửi ngân hàng) thì có nhiều cơ hội kể cả đầu tư chứng khoán, BĐS hay tự doanh.
Nhưng thị trường sau điểm nổ bong bóng tài sản không thể là vùng đất hứa cho những nhà đầu tư tìm kiếm lợi nhuận cực cao. Có khoản 10% cổ phiếu trên sàn đáp ứng tiêu chí đầu tư giá trị với mức sinh lời cao hơn gửi ngân hàng (tính theo giá cổ phiếu) và giá trị được đảm bảo.
Tất nhiên năm 2014 vẫn có nhiều cơ hội lướt sóng với tỷ suất sinh lợi cao vượt trội hơn gửi ngân hàng, nhưng số lướt sóng người thắng sẽ thấp hơn số người thua vì thị trường chứng khoán năm 2014 nhìn chung sẽ không tăng mạnh, trong đó sẽ có những cổ phiếu rớt giá.
Xét về tổng quát, bên cạnh kênh gửi tiền an toàn nhưng khá thụ động thì cơ hội sinh lời vẫn có từ thị trường chứng khoán kể cả BĐS.
Với BĐS đã có nhiều căn hộ vị trí tốt, giá thấp hơn giá thành và đảm bảo sinh lời 5% theo USD khi cho thuê. Đây là con số khá hấp dẫn nếu so với gửi USD chỉ có lãi suất 1.5%. Đối với thị trường chứng khoán, hoàn toàn có thể đầu tư giá trị với mức sinh lời hơn 50% so với gửi tiền ngân hàng. Mặc dù tỷ lệ này quá thấp đối với kỳ vọng của nhà đầu cơ, nhưng cũng cần nhớ W.Buffet luôn mạnh dạn đầu tư trong lúc thị trường suy giảm, và chỉ cần tỷ lệ sinh lời này ông đã tạo ra một sản nghiệp to lớn sau 30 năm đầu tư.
Xin trân trọng cảm ơn ông!