Cuộc gặp được trông đợi
Mới đây, tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky đã có bài phát biểu trước người dân Ukraine về việc gặp tổng thống Nga Vladimir Putin.
"Một số người nói rằng việc nói chuyện với ông Putin là điều không thể. Nhưng nếu không đối thoại thì chúng ta sẽ giống như đi trên một cái máy chạy bộ - rõ ràng là chạy về phía trước, nhưng không di chuyển được thêm chút nào cả".
Vài ngày trước cuộc gặp trực tiếp đầu tiên với tổng thống Nga, ông Zelensky cam kết sẽ không "quay lưng" lại người dân Ukraine.
"Cuộc gặp này đã là chiến thắng đối với Ukraine," ông Zelensky nói trong đoạn video được ông đăng trên Facebook.
Được biết, ông Zelensky sẽ gặp ông Putin vào ngày 9/12 để tiếp tục các cuộc đàm phán hòa bình nhằm chấm dứt cuộc chiến tranh giữa Ukraine và các nhóm quân ly khai thân Nga ở vùng miền đông Donbas. Ông Zelensky đã trúng cử tổng thống Ukraine vào tháng 4 vừa qua nhờ vào lời cam kết rằng sẽ đem lại hòa bình và chấm dứt tình trạng tham nhũng ở đất nước này.
Tuy nhiên, ông Zelensky sẽ phải bắt đầu các cuộc đối thoại trong vị thế khó khăn - và một số người cho là yếu thế hơn - so với ông Putin, một cựu điệp viên KGB và là một chính trị gia lão luyện có hơn 20 năm kinh nghiệm trên chính trường thế giới.
Nhiều người phản đối ông Putin cáo buộc rằng chính ông đã đứng đằng sau các kế hoạch gây bất ổn cho Ukraine và ngăn không cho Ukraine "ngả" quá nhiều sang phương Tây.
Ông Zelensky, một cựu diễn viên hài không có kinh nghiệm chính trị, mới chỉ nhậm chức 2 tháng khi ông có cuộc điện đàm với tổng thống Mỹ Donald Trump. Cuộc gọi này đã trở thành bê bối lớn dẫn tới việc ông Trump bị luận tội do đóng băng khoản 391 triệu USD tiền hỗ trợ an ninh cho Ukraine giữa mâu thuẫn với Nga.
Ông Trump và ông Zelensky. Ảnh: AFP
Dựa trên lời điều trần của một số quan chức Bộ Ngoại giao và Nhà Trắng, Quốc hội Mỹ cho biết ông Trump có quan điểm không công bằng về Ukraine. Ông Trump đã từng gọi đây là "quốc gia tham nhũng nhất thế giới".
Ngoài ra, ông Trump cũng nói ông tin rằng Ukraine - chứ không phải Nga như cộng đồng tình báo Mỹ đã kết luận - mới là nước can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016.
Bất đồng chưa dứt
Cả Ukraine và Nga đều là một phần của Liên Xô trước đây. Hai nước có những mối liên hệ văn hóa và lịch sử sâu sắc. Từ sau khi giành được độc lập vào năm 1991, Ukraine đã bắt đầu thay thế ảnh hưởng của Nga bằng các cuộc cải cách kinh tế và chính trị mang hơi hướng phương Tây, với sự giúp đỡ chủ yếu từ Mỹ và Liên minh Châu Âu (EU).
SCMP dẫn lời một số chuyên gia nhận định, Moskva vẫn coi Ukraine là một phần trong tầm ảnh hưởng của Nga. Nga đang mong muốn có một phương án giải quyết mâu thuẫn đem lại nhiều lợi ích cho Moskva, cho phép điện Kremlin có tiếng nói hơn trong các chính sách đối ngoại của Ukraine và cụ thể là quan hệ của Kiev với NATO.
Tính tới thời điểm hiện tại, cuộc chiến ở Donbas đã kéo dài 6 năm, khiến 14.000 người thiệt mạng, làm 1,5 triệu người Ukraine mất nhà cửa. Mặc dù giai đoạn khốc liệt nhất chỉ xảy ra trong giai đoạn từ năm 2014 với năm 2016, nhưng các cuộc tấn công vẫn diễn ra hàng ngày, khiến cả dân thường và binh lính thiệt mạng.
Cuộc gặp của ông Putin và ông Zelensky tới đây khó có thể có đột phá, nhưng ông Zelensky sẽ tìm cách chứng tỏ rằng ông có đủ bản lĩnh chính trị để đối mặt với ông Putin và bắt đầu các cuộc đàm phán.
"Sẽ không thể có chuyện ông Zelensky gặp ông Putin và một người sẽ nhượng bộ phần lớn cho người kia. Nhưng mặt khác, đây là cuộc gặp đầu tiên giữa hai nguyên thủ, và nó có thể làm thay đổi hoàn toàn tiến triển của cuộc mâu thuẫn," một chuyên gia nhận định.