EU đánh giá rằng họ không thể hoàn toàn tịch thu tài sản bị đóng băng của Nga và thay vào đó, họ đang tập trung vào việc sử dụng các tài sản này một cách tạm thời.
EU đang tập trung vào việc tiếp tục tìm kiếm cách thức có thể khai thác số tiền hơn 200 tỷ euro - tài sản Ngân hàng trung ương Nga bị đóng băng - và chuyển số tiền khai thác được này tới Ukraine, báo cáo của Bloomberg chỉ ra.
Phần lớn số tiền này đang nằm trong công ty thanh toán khổng lồ Euroclear Ltd - nơi báo cáo đã có khoản lãi 750 triệu Euro trong quý I/2023.
Chuyển khoản lãi cho Ukraine
Một nhóm công tác của EU phụ trách việc sử dụng dự trữ của Nga bị đóng băng theo lệnh trừng phạt của khối đã thảo luận và đánh giá các lựa chọn theo luật pháp của EU và của quốc tế.
Các thành viên của nhóm thấy rằng "không có con đường pháp lý đáng tin cậy nào cho phép tịch thu tài sản bị phong tỏa hoặc cố định trên cơ sở duy nhất là những tài sản này đang chịu các biện pháp hạn chế của EU". Thay vào đó, các nhà lập pháp ủng hộ việc sử dụng khoản lãi từ số tiền này để giúp đỡ Ukraine.
Trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin Bloomberg hôm 21/6, Ngoại trưởng Áo Alexander Schallenberg kêu gọi thận trọng (với hành động này).
Ông Alexander Schallenberg cho biết: "Tôi hoàn toàn hiểu tình hình và chúng tôi thống nhất rằng mình cần có được những tài sản này. Nhưng chúng tôi là những nhà nước pháp quyền và chúng tôi đang bảo vệ một trật tự quốc tế dựa trên luật lệ. Vì vậy bất cứ hành động nào cũng cần được thực hiện chặt chẽ."
Ông Alexander Schallenberg
Lo ngại rủi ro
Các nguồn thạo tin nói với Bloomberg, một số ngân hàng lớn trên toàn cầu lo ngại việc sử dụng tài sản của Nga có thể khiến Moscow có hành động trả đũa đối với các lợi ích của EU ở nước này.
Nga có thể gây khó khăn hơn cho các ngân hàng nước ngoài, giám đốc điều hành tại một ngân hàng cho biết. Một giám đốc ngân hàng khác bày tỏ quan điểm rằng ông phản đối việc EU tịch thu tài sản của Moscow.
Cũng theo Bloomberg, ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã cảnh báo rằng việc sử dụng lãi suất thu được từ tài sản bị đóng băng của Moscow có thể khiến các nước quay lưng với đồng euro. ECB tin rằng sự phối hợp quốc tế sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu rủi ro.
Bloomberg chỉ ra, khối đang cân nhắc các trở ngại pháp lý đối với 2 lựa chọn. Phương án 1 là tạm thời sử dụng tài sản lưu động của Ngân hàng trung ương Nga. Nói cách khác là đầu tư tài sản và chuyển số tiền thu được cho Ukraine.
Lựa chọn thứ 2 như sau: Các công ty có cổ phần của Nga có thể tạo ra lợi nhuận lớn khi đầu tư bằng tài sản này sẽ được yêu cầu chuyển lại một số tiền cho EU.
Phương án này có thể làm giảm rủi ro pháp lý cho khối vì EU sẽ không trực tiếp quản lý số tài sản. Các quan chức EU chỉ ra rằng mô hình này sẽ không ảnh hưởng đến sự ổn định tài chính, sẽ bảo vệ mô hình kinh doanh của các công ty liên quan và công bằng về thuế.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết hôm 21/6 trong một bài phát biểu trước Hội nghị Phục hồi Ukraine ở London rằng EU sẽ đưa ra một đề xuất sử dụng những khoản tiền này trước kỳ nghỉ hè vào giữa tháng 7.
Tiềm năng về doanh thu
Hơn một nửa tài sản của Nga bị đóng băng là tiền mặt và tiền gửi, trong khi “một lượng đáng kể” phần còn lại là chứng khoán sẽ chuyển đổi thành tiền mặt khi chúng đáo hạn trong hai đến ba năm tới.
Ủy ban châu Âu đã thông báo cho nhóm công tác làm việc “về tiềm năng doanh thu” nếu những tài sản thanh khoản này được đầu tư một cách thận trọng.
Các quan chức EU đã xem xét cách quản lý tài sản để tạo ra lợi nhuận có thể được sử dụng để hỗ trợ Ukraine. Tuy nhiên, quyền sở hữu sẽ cần được cân nhắc và nguy cơ rằng khi đầu tư sẽ thu về lợi nhuận âm là điều không thể loại bỏ hoàn toàn, Bloomberg chỉ ra.