Hai đối tượng bị khởi tố là Phùng Thế Anh (SN 1994, trú tại thị trấn Phong Hải, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai) và Vàng Seo Xóa (SN 1989, trú tại xã Bản Lầu, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai).
Trước đó, vào khoảng 1h ngày 16/7, tổ công tác thuộc Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai đã phát hiện và bắt giữ 4 công dân Trung Quốc đang có hành vi nhập cảnh trái phép vào Việt Nam.
Lúc này, tổ công tác đã yêu cầu các đối tượng về đồn làm rõ. Tại đây các đối tượng khai nhận, mục đích nhập cảnh vào Việt Nam là để đi thành phố Hồ Chí Minh làm thuê cho xưởng may.
Qua điều tra, lực lượng biên phòng đã triệu tập Phùng Thế Anh và Vàng Seo Xóa là 2 đối tượng trực tiếp câu kết với các đối tượng người Trung Quốc ở bên kia biên giới để tổ chức đưa người vượt biên trái phép vào Việt Nam.
Tài liệu điều tra xác định Phùng Thế Anh là chủ mưu. Trước kia, anh ta từng là lái xe cho một khách sạn ở Thành phố Lào Cai nên có quen biết nhiều người Trung Quốc.
Vào khoảng cuối tháng 6/2020, một người bạn cũ quốc tịch Trung Quốc dùng Wechat gọi cho Phùng Thế Anh đặt vấn đề muốn thuê xe để đưa người Trung Quốc từ Lào Cai vào thành phố Hồ Chí Minh.
Sau đó, người này thống nhất giá cả cho mỗi chuyến xe 7 chỗ là 7.000 Nhân dân tệ (tương đương 25 triệu đồng) và xe 16 chỗ là 12.000 Nhân dân tệ (tương đương hơn 40 triệu đồng). Sau đó, Phùng Thế Anh bắt đầu tổ chức bố trí phương tiện đón người từ khu vực biên giới để đưa đi thành phố Hồ Chí Minh thì bị lực lượng Biên phòng địa phương ngăn chặn.
Đối tượng Vàng Seo Xóa, nhà ở sát biên giới nên thông thạo địa hình và nắm rõ vị trí, thời điểm tăng cường tuần tra kiểm soát của lực lượng Biên phòng.
Thời gian trước, Xóa thường xuyên sang Trung Quốc mua phân bón về trồng chuối nên có quen biết với người Trung Quốc.
Sau đó, một đối tượng người Trung Quốc móc nối, nhờ Xoá chở khách Trung Quốc từ khu vực biên giới ra thành phố Lào Cai với tiền công mỗi người 500 Nhân dân tệ (tương đương 1,7 triệu đồng). Trong lúc Xóa chở các đối tượng người Trung Quốc ra tới thành phố Lào Cai để bàn giao cho Phùng Thế Anh thì bị lực lượng biên phòng phát hiện, bắt giữ.