SOHA NEWS
Ngay dưới thời các công trình sư quân sự của Liên bang Xô viết bắt đầu sáng chế các hệ thống tên lửa phòng không nổi tiếng cho đến ngày nay là S-300, quân đội Liên Xô đã giao cho các nhà thiết kế phải chế tạo các hệ thống vận chuyển tự hành cũng như phương án xe kéo bệ phóng (PU).
Cơ sở dành cho các hệ thống vận chuyển tự hành là những mẫu xe tải rơ-mooc bánh xích của Nga và các loại rơ-mooc siêu nặng gần 30 tấn được làm theo mẫu xe tải do Công ty AvtoKrAZ của Ukraine thiết kế, chế tạo.
Còn phương án thiết kế xe địa hình hạng nặng tám bánh của MAZ-Uragan của các nhà thiết kế nước Cộng hòa Belarus, thời đó đã có tiếng tăm là phương tiện chuyên chở tên lửa rất tốt.
Tuy nhiên, sau khi Liên bang Xô viết tan rã, do tác động của những nguyên nhân chính trị và kinh tế, Moscow đã quyết định thôi không sử dụng các kỹ thuật Ukraine trong lực lượng vũ trang của Liên bang Nga.
Các hệ thống phòng không S-300 đòi hỏi phải chế tạo các rơ-mooc cho máy kéo sản xuất tại Nga và nhà máy ô tô Bryansk (BAZ) - với kinh nghiệm phong phú trong việc chế tạo những loại xe đặc chủng khác nhau, có khả năng vận hành cao ở mọi địa hình dành cho quân đội - đã được lựa chọn là nhà sản xuất chính.
Bất chấp tất cả những khó khăn mà nền công nghiệp quốc phòng của Nga phải trải qua vào giữa những năm 1990, các công trình sư Bryansk đã thiết kế một dòng xe nhiều phiên bản, có tính năng kép là Voshina-1.
BAZ-6402 đang vận chuyển các hệ thống tên lửa S-300 và S-400
Một trong những mẫu xe của “gia tộc” này là xe kéo bán rơ-mooc sáu bánh BAZ-6402, có khả năng vận chuyển khối chất tải nặng đến 11,5 tấn.
Tuy nhiên, kết quả thử nghiệm sơ bộ với mẫu xe ban đầu trong thập niên 90 đã không mấy thành công, với hàng loạt khiếm khuyết phải khắc phục như: Khung của xe tải kéo cần được gia cố, còn hộp truyền tải khó mà chịu được công việc kéo phần bán rơ-mooc tên lửa.
Đến năm 2000, Bryansk đã chế tạo nguyên mẫu thứ hai của loại xe này, trong đó chú ý tính toán chặt chẽ, đáp ứng mọi đòi hỏi của việc vận chuyển các cơ cấu tên lửa trong quân đội Nga.
Mẫu xe cải tiến đã vượt qua tất cả các kỳ kiểm tra nghiêm ngặt của ban giám khảo quân sự và đến năm 2003 được tiếp nhận vào lực lượng vũ trang với quy chế xe tải kéo của cả hệ thống tên lửa phòng không S-300 lẫn S-400 và được đặt tên là BAZ-6402.
Hiện nay BAZ-6402 được xem là mẫu xe uy tín nhất của nhà máy Bryansk, được tôn vinh là dòng xe chất lượng nhất chuyên chở các hệ thống tên lửa, hiện diện trong thành phần một loạt hệ thống tên lửa phòng không của quân đội Nga, đồng thời cũng được xuất khẩu cho các nước khác.
Với khoang xe bằng kim loại, có hai cửa và một ô chỉ huy, vẻ ngoài của xe tải mang nhãn hiệu BAZ trông khá thô kệch nhưng nó lại có vẻ đẹp “khỏe khoắn, chắc chắn, tin cậy, an toàn” của một cỗ xe quân sự độc đáo, được lực lượng vũ trang Nga và quân đội nhiều nước tin cậy.
Nhờ tất cả các kết cấu của bộ truyền động, hệ thống treo hoàn toàn độc lập, lốp xe với bộ điều áp, xe có thể chở rơ-mooc 30 tấn di chuyển trên bất kỳ loại đường quốc lộ hoặc địa hình dã ngoại không có đường xá, cũng như các dòng suối, bãi lầy, đường ngập tuyết phủ.
Trên xe lắp đặt động cơ diesel đa nhiên liệu của nhà máy động cơ Yaroslavl, hộp số chín nấc giúp xe có khả năng tăng tốc đến 80 km/giờ, vượt qua hào sâu hay vùng nước có độ sâu 1,4 mét, hoặc lên xuống đèo ở độ cao 4.650 mét so với mực nước biển, phạm hoạt động đến 1.000 km.
Xe kéo được thiết kế một bộ lọc, điều hòa không khí kèm quạt thông gió, giúp nó có thể hoạt động được ở các vùng lạnh giá như Bắc Cực hay khô nóng nhiều đất cát cát với dải nhiệt độ vận hành bình thường từ -50 độ C đến 50 độ C, độ ẩm tương đối của không khí đến 98%.
Các kỹ sư của Bryansk khi thiết kế đã được yêu cầu tính toán đến khả năng đưa các tổ hợp khòng không đến những địa điểm tuyệt nhiên không có đường xá, hoặc cần cơ động trong thời gian nhanh nhất. Do đó, xe tải kéo Bryansk có dễ dàng bố trí gọn trong khoang máy bay vận tải Il-76.
Xem video clip trình diễn khả năng ưu việt của BAZ-6402: