Sứa là động vật đa cơ quan lâu đời nhất trên thế giới, từ cách đây 550 triệu năm. Sứa thậm chí còn tồn tại trước cả khủng long.
Sứa có thể sống dưới nước, nhưng chúng không liên quan đến loài cá. Chúng là động vật không xương sống, cùng nhóm với mực, nhím biển và bạch tuộc.
85-95% cơ thể của sứa là nước.
Sứa không có não và tim. Chúng không cần những cơ quan quan trọng này vì chúng hấp thụ oxy qua làn da mỏng và phản ứng với môi trường bằng cách sử dụng một mạng lưới các dây thần kinh bên dưới bề mặt của biểu bì.
Sứa không có não nhưng không có nghĩa là chúng không thông minh. Chúng rất dễ thích nghi, đã sống sót qua vô số thay đổi lớn trong môi trường qua nhiều thế kỷ.
Sứa thậm chí còn thích ứng tốt với biến đổi khí hậu. Sứa vẫn tiếp tục phát triển bất chấp nhiệt độ nước biển tăng, axit hóa đại dương, đánh bắt quá mức, và nhiều yếu tố đang gây nguy hiểm cho các dạng sinh vật biển khác.
Trên thực tế, sứa dễ thích nghi đến mức thậm chí chúng còn phát triển mạnh trong không gian. NASA bắt đầu thử nghiệm xem sứa thích nghi với môi trường trong không gian như thế nào vào những năm 1990. Họ đã gửi hàng ngàn con sứa con lên không gian và kiểm tra cách chúng phát triển.
Một số loài sứa có kích thước rất nhỏ đến nỗi chúng gần như vô hình khi bơi trong đại dương. Một số loài sứa có thể nhỏ tới 0,5 cm. Tuy nhiên, có những loài sứa lại có kích thước khổng lồ, với chiều dài lên tới 2m và nặng tới 200kg.
Sứa có thể có những xúc tu cực kỳ dài. Các xúc tu của chúng có hơn 5.000 tế bào gai. Hầu hết chiều dài ấn tượng của sứa thường đến từ các xúc tu. Loài sứa bờm sư tử có thể có những xúc tu dài tới 37m. Mặc dù có chiều dài lớn, các xúc tu của sứa không bao giờ bị quấn vào nhau.
Sứa không có nhiều đặc điểm truyền thống của động vật như não hoặc phổi, nhưng một số loài sứa có răng. Sứa lược có hàng trăm hàng lông mao nhỏ hoạt động như răng và có thể dùng để xé xác con mồi.
Một số loại sứa có mắt. Sứa hộp, loại sứa gây chết người, có 24 mắt, trong đó có hai mắt có khả năng nhìn thấy màu sắc.
Vòng đời của sứa trải qua nhiều giai đoạn khác nhau. Chúng bắt đầu là ấu trùng, phát triển thành polyp, sau đó thành sứa con, và đạt đến giai đoạn trưởng thành. Khi chúng ta nhìn thấy một con sứa có đầu giống cái chuông và có các xúc tu, đó là sứa trưởng thành. Một số loài sứa nhỏ nhất chỉ sống được vài ngày. Sứa trung bình sống khoảng một năm.
Có hơn 2.000 loài sứa đã được phát hiện và đặt tên, nhưng có thể còn hàng trăm nghìn loài khác. Các nhà khoa học ước tính thực sự có khoảng 300.000 loài sứa chưa được khám phá trong đại dương.