Lăng mộ của một vị hoàng đế nhà Hán chỉ tại vị đúng 27 ngày khiến các nhà khảo cổ học đi hết từ ngạc nhiên này tới bất ngờ khác. Đó là Lưu Hạ (92 TCN – 59 TCN), vị hoàng đế thứ 9 của nhà Hán.
Lưu Hạ là cháu nội của Hán Vũ Đế, một trong những vị hoàng đế vĩ đại nhất của nhà Hán, đồng thời là con trai của Xương Ấp Ai vương Lưu Bác. Sau khi cha qua đời vào năm 86 TCN, Lưu Hạ được kế thừa chức vị Xương Ấp vương. Khi Hán Chiêu Đế qua đời vào năm 74 TCN và do không có con nối dõi nên đại thần phụ chính lúc bây giờ là Hoắc Quang đã quyết định lập người kế vị là Xương Ấp vương.
Theo cuốn Hán thư, vào năm 74 TCN, hoàng tộc nhà Hán đã phế truất Lưu Hạ, vị hoàng đế mới tại vị chỉ đúng 27 ngày nhưng không màng tới chính sự, đắm chìm trong lạc thú và có tới 1127 hành vi, việc làm sai trái.
Tuy nhiên, qua đời sau 15 năm bị phế truất, Lưu Hạ, một trong những vị hoàng đế tại vị ngắn nhất trong lịch sử Trung Hoa lại được chôn cất trong một lăng mộ hết sức xa hoa và điều này khiến cho nhiều nhà nghiên cứu kinh ngạc.
Lăng mộ xa hoa của hoàng đế 27 ngày: Mộ tặc không hề đụng đến suốt hơn 2.000 năm
Lăng mộ của vị hoàng đế này được trang hoàng nhiều vật phẩm quý giá bằng vàng, bạc, ngọc bích. Đáng chú ý là các nhà khảo cổ còn tìm thấy 10 tấn đồng xu bằng đồng, nhạc cụ, xe ngựa, và xác ngựa hiến tế trong lăng mộ này.
Các nhà khảo cổ tìm thấy 10 tấn đồng xu cổ trong lăng mộ của vị hoàng đế tại vị 27 ngày trong lịch sử nhà Tây Hán.
Đào sâu bên dưới một gò đất gần thành phố Nam Xương, tỉnh Giang Tây (Trung Quốc, nhóm khảo cổ phát hiện ra cái nắp của một chiếc quách to lớn. Tuy nhiên, theo nhà khảo cổ Tian Zhuang, khi nâng nắp lên, thay vì chạm mặt một xác chết cổ đại thì họ lại phát hiện ra chiếc rương sâu khoảng 2 mét chứa đầy đồng xu cổ.
Tian Zhuang cho biết: "Tôi đã từng thấy những đồng xu cổ khai quật được từ nhiều địa điểm khảo cổ khác. Tuy nhiên, lần này có đến hàng núi tiền. Tôi chưa bao giờ trông thấy nhiều tiền đến như vậy trong cuộc đời mình".
Ngoài ra còn có rất nhiều vàng và cổ vật quý giá có niên đại từ thời nhà Tây Hán (206 TCN – 9).
Kể từ năm 2011, Tian Zhuang cùng các đồng nghiệp của mình đã dành hơn 4 năm trời ròng rõ để tiến hành khai quật và nghiên cứu lăng mộ của vị hoàng đế này. Nhờ nỗ lực không ngừng nghỉ cùng sự nghiêm túc trong công việc, Tian Zhuang đã trở thành một trong những người đầu tiên trong khoảng 2.000 năm được trông thấy lăng mộ hoàng gia thời nhà Tây Hán. Đây được coi là một trong những nơi an nghỉ được bảo tồn tốt nhất từng được tìm thấy.
Các nhà khảo cổ, chuyên gia nghiên cứu ngỡ ngàng trước quy mô và kho báu bên trong lăng mộ vị hoàng đế bị phế truất chỉ sau 27 ngày tại vị. Ảnh: Xinhua
Quần thể khu lăng mộ của Lưu Hạ rộng tới 40.000 m2, bao gồm có 8 ngôi mộ, các điện tưởng niệm, hệ thống thoát nước và nhiều con đường.
Công tác khai quật ở đã tiến hành trong nhiều năm kể từ 2011, sau khi nhóm chuyên gia khảo cổ ở tỉnh Giang Tây nhận được báo cáo từ người dân địa phương cho biết về một mộ cổ ở gần đó đang bị đào trộm. Tuy nhiên, từ tháng 11/2015, chính quyền tỉnh Giang Tây đưa ra công bố khu lăng mộ này và nơi đây được coi là một trong những khu vực chôn cất hoàng gia hoàn chỉnh nhất trong lịch sử Trung Quốc từng được tìm thấy.
Kho báu khổng lồ được tìm thấy, nhiều thứ còn nguyên vẹn đáng kinh ngạc
Hơn 20.000 di vật đã được tìm thấy. Quả thật, kho báu khổng lồ được tìm thấy trong lăng mộ của vị hoàng đế chỉ tại vị đúng 27 ngày khiến cho nhiều nhà khảo cổ học sửng sốt. Theo các chuyên gia, chính phong tục chôn cất xa hoa của hoàng gia nhà Hán đã trở thành "thỏi nam châm" thu hút những kẻ đào trộm mộ.
Việc mộ tặc bỏ lỡ hoặc vô tình lãng quên ngôi mộ chính chôn cất Lưu Hạ, vị hoàng đế bị truất ngôi sau 27 ngày và trở thành Áp Hầu của vùng Hải Hôn, là một may mắn hiếm thấy trong hơn 2.000 năm qua.
Ấn ngọc bích khắc tên "Lưu Hạ" cũng nhiều vật phẩm bồi táng bằng vàng, bạc và ngọc bích trong lăng mộ. Ảnh: Xinhua
Đặc biệt, nhiều cổ vật trong ngôi mộ của Hải Hôn hầu Lưu Hạ vẫn còn trong tình trạng nguyên vẹn, bất chấp nhiều biến cố về thời tiết, điều kiện tự nhiên trong hơn 2.000 năm như ngập lụt, ẩm thấp,...
Zhang Zhongli, một chuyên gia khảo cổ cao cấp tại Viện nghiên cứu khảo cổ học Thiểm Tây, đã mô tả việc tìm thấy những cấu trúc gỗ đặc biệt vẫn còn tồn tại sau hơn 2.000 năm trong mộ cổ. Chưa hết, bất chấp tình trạng ngập nước, đất phèn chua và khí hậu ẩm ướt ở quanh khu vực Nam Xương, những vật liệu hữu cơ bao gồm có 5 cỗ xe bằng gỗ vẫn còn màu sơn cùng với hài cốt ngựa được bồi táng.
Tuy nhiên, cũng có không ít cổ vật sơn mài ngập nước đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng sau khi tiếp xúc với không khí.
Nhiều vật phẩm trong lăng mộ được làm bằng vàng.
Trong khi đó, Yang Xiaolin, chuyên gia bảo tồn đồng của Bảo tàng Quốc gia Trung Quốc, cho biết, số vàng được khai quật từ lăng mộ có độ tinh khiết đáng kể, đặc biệt là với hầu hết những miếng vàng có trọng lượng khoảng 250 gram. Chỉ tính riêng 378 vật phẩm bằng vàng tìm thấy trong lăng mộ đã nặng tới 78 kg, trị giá hàng triệu USD, chưa kể tới giá trị lịch sử của chúng.
Không giống như các ghi chép trong lịch sử, các nhà nghiên cứu bất ngờ khi phát hiện ra một Lưu Hạ hoàn toàn khác. Cụ thể, những di vật tìm thấy cho thấy ông là một người rất đam mê thư pháp, tôn sùng Khổng Tử, có hiểu biết về âm nhạc khi nhóm khai quật phát hiện có nhiều bộ nhạc cụ, các bức tượng bằng đất nung mô tả lại cách chơi nhạc cụ.
Dù ngập nước, nhưng chất lượng của nhiều cổ vật vẫn gần như nguyên vẹn sau hơn 2.000 năm.
Ngoài ra, có lẽ vị hoàng đế tại vị ngắn ngủi này có sở thích sưu tầm những bảo vật nên có không ít đồ tùy táng, châu báu quý giá được bày trí trong lăng mộ của ông.
Theo ông Xin Lixang của Bảo tàng Quốc gia Trung Quốc, đồng thời là người đứng đầu cuộc khai quật cũng như từng dành thời gian nghiên cứu khoảng 4.000 ngôi mộ thời nhà Hán, đây là nơi chôn cất của người Hán hoàn chỉnh nhất từng được phát hiện.
Hai chiếc đèn hình ngỗng được chế tác bằng đồng vẫn còn rất nguyên vẹn.
Xu Changqing, chuyên gia thuộc Viện nghiên cứu di tích văn hóa của tỉnh Giang Tây, nhận định: "Phát hiện này có thể giúp cho chúng tôi hiểu được tình trạng kinh tế, văn hóa, xã hội ở thời Tây Hán, và thậm chí còn là sự phát triển của âm nhạc, giao thông, lĩnh vực đo lường,...".
Bên cạnh đó, cỗ quan tài chứa di hài của Hải Hôn hầu Lưu Hạ cũng đã được các chuyên gia tiến hành bảo quản trong một căn phòng có ít oxy sau khi tiến hành mở nắp vào đầu năm 2016.
Lăng mộ của Lưu Hạ, vị hoàng đế chỉ tại vị đúng 27 ngày, cùng kho báu khổng lồ bên trong quả thực là một phát hiện hiếm thấy, cung cấp nhiều thông tin, sử liệu quý giá, đặc biệt là về giới quý tộc nhà Hán, một trong những triều đại có ảnh hưởng lớn trong lịch sử Trung Quốc.
Tham khảo ảnh/nguồn: Newschinamag, Ancientorigins, Telegraph