Các chiến binh biên giới của Taliban. Taliban và ISIS-K là kẻ thù không đội trời chung (Ảnh: AP)
Tuyên bố trên được đưa ra bởi ông Colin Kahl, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ, và là lời cảnh tỉnh mới nhất rằng Afghanistan vẫn có thể gây ra những mối quan ngại an ninh quốc gia nghiêm trọng đối với Mỹ mặc dù Washington đã chấm dứt cuộc chiến kéo dài suốt 2 thập kỷ ở nước này trong tháng 8 vừa qua.
Taliban, bên giành chiến thắng trong cuộc chiến ở Afghanistan, là kẻ thù của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng và cũng đã hứng chịu nhiều vụ đánh bom tự sát mà chi nhánh của tổ chức này ở Afghanistan, ISIS-K, gây ra kể từ sau khi Mỹ rút binh sĩ. Những vụ tấn công khủng bố mà ISIS-K thực hiện bao gồm nhiều vụ đánh bom nhằm vào người thiểu số Shi’ite và thậm chí có cả vụ chặt đầu một thành viên của Taliban ở thành phố Jalalabad.
Trong phiên điều trần trước Ủy ban Quân vụ Thượng viện, ông Kahl nói rằng hiện vẫn chưa rõ liệu Taliban có đủ khả năng chiến đấu với IS một cách hiệu quả hay không, sau khi Mỹ rút hết binh sĩ khỏi Afghanistan. Mỹ đã từng chiến đấu với cả Taliban cũng như các băng nhóm khác như IS và al-Qaeda.
“Theo đánh giá của chúng tôi, Taliban và ISIS-K là kẻ thù không đợi trời chung của nhau. Bởi vậy Taliban rất có động lực để tiêu diệt ISIS-K. Nhưng khả năng của họ để làm được điều đó thì còn phải xem xét” – ông Kahl nói.
Theo ông Kahl, ISIS-K hiện có khoảng “vài trăm” chiến binh.
Ngoại trưởng lâm thời Amir Khan Muttaqi của chính phủ Taliban từng nói rằng mối đe dọa từ ISIS-K sẽ được giải quyết. Ông cũng nói rằng Afghanistan sẽ không bị biến thành một căn cứ để thực hiện các vụ tấn công nhằm vào các quốc gia khác.
Ông Kahl cho rằng al-Qaeda ở Afghanistan còn là một vấn đề phức tạp hơn, bởi nó có mối liên hệ với Taliban. Chính mối quan hệ này đã khiến Mỹ phải can thiệp quân sự vào Afghanistan năm 2001, sau sự kiện khủng bố ngày 11/9 ở New York và Washington. Taliban từng che giấu các thủ lĩnh của al-Qaeda.
Ông Kahl nói rằng al-Qaeda cần thêm khoảng “1 đến 2 năm” để phục hồi lại khả năng thực hiện các vụ tấn công khủng bố bên ngoài Afghanistan, nhằm vào nước Mỹ.
Tổng thống Mỹ Joe Biden, người chịu trách nhiệm quản lý kế hoạch rút binh đầy hỗn loạn khỏi Afghanistan, từng nói rằng Mỹ sẽ tiếp tục cảnh giác cao độ trước các mối đe dọa xuất phát từ Afghanistan, bằng cách thực hiện nhiều chiến dịch thu thập thông tin tình báo, nhận diện các mối đe dọa đến từ những băng nhóm khủng bố như ISIS-K và al-Qaeda.
Ông Kahl nói rằng mục tiêu của Mỹ là đập gãy những băng nhóm này, để chúng không thể có đủ khả năng tấn công nước Mỹ.
Tuy nhiên, nhiều quan chức Mỹ từng cảnh báo rằng việc nhận diện và đập gãy những tổ chức như al-Qaeda và ISIS-K là cực kỳ khó nếu như không có binh sĩ đồn trú ở Afghanistan. Những drone chiến đấu đủ khả năng tấn công ISIS-K và al-Qaeda đã được chuyển tới Vùng Vịnh.
Theo ông Kahl, Mỹ hiện chưa ký bất kỳ thỏa thuận nào với các nước láng giềng của Afghanistan để cho phép binh sĩ Mỹ đồn trú vì mục đích chống khủng bố.